 |
| Ảnh minh họa. |
Vitamin D thiếu hụt trong thời kỳ mang thai không những đe dọa đến cuộc sống và sức khoẻ của người mẹ mà còn là nguyên nhân gây hàng loạt hiểm họa về tương lai cho trẻ, nhất là vấn đề sức khoẻ y tế cộng đồng. Trên thế giới, ngay cả các nước gần xích đạo (nơi có nhiều ánh sáng mặt trời) thì tỷ lệ thiếu vitamin D vẫn tồn tại và ước tính khoảng 1 tỷ người bị thiếu vitamin D.
Khi có thai, người mẹ bị thiếu vitamin D sẽ là nguyên nhân sinh ra trẻ bị thiếu vitamin D, khiến trẻ còi xương ngay từ trong bào thai và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Người mẹ thiếu vitamin D dễ dẫn đến sinh non, sinh ra trẻ nhẹ cân, rối loạn phát triển xương và răng dẫn tới chậm phát triển xương, biến dạng xương, sâu răng sau này.
Trẻ sinh non chậm phát triển thể chất, trẻ dễ bị còi xương, thấp còi ảnh hưởng đến đến sự phát triển thể lực và trí tuệ của trẻ. Tăng tỷ lệ mắc bệnh nhiễm trùng như hô hấp và hen, ảnh hưởng tới chức năng miễn dịch của thai nhi, của trẻ sơ sinh cho tới tuổi trưởng thành. Một số trẻ còn rối loạn sức khoẻ tâm thần như gia tăng bệnh tự kỷ, tâm thần phân liệt và chậm phát triển trí tuệ.
Các dấu hiệu nhận biết khi trẻ bị còi xương là trẻ có thóp rộng 4 - 5cm trở lên, các mảnh xương sọ không khít với nhau do bờ rìa chưa vôi hoá, ấn lõm hộp sọ. Trẻ có tình trạng hạ canxi máu, hay khóc cơn (khóc dạ đề).
Những ảnh hưởng khi mẹ bị thiếu vitamin D gồm: Gia tăng gấp 5 lần tiền sản giật. Gia tăng một số bệnh như cao huyết áp, ung thư, tiểu đường, béo phì, trầm cảm, tâm thần sau đẻ... Tăng tỷ lệ mổ đẻ. Tiểu đường trong thai kỳ tăng gấp 3 lần. Nhiễm khuẩn âm đạo tăng gấp 2 lần.
Biểu hiện của thiếu vitamin D ở người mẹ rất khó phát hiện. Thường người mẹ đau do co cứng cơ (chuột rút) đau lưng, đau xương cổ tay, nhức mỏi xương. Xét nghiệm vitamin D trong máu thấp. Nguyên nhân thiếu vitamin D thường do bữa ăn hằng ngày không cung cấp đủ nhu cầu của người mẹ và thai nhi; Bữa ăn thiếu dầu mỡ ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu vitamin D; Người phụ nữ không được tư vấn sử dụng vitamin D trước, trong thai kỳ; Không tắm nắng thường xuyên, đầy đủ.
Để thai nhi phát triển khoẻ mạnh, không bị thiếu vitamin D, còi xương thì người phụ nữ cần được cung cấp đủ nhu cầu vitamin D hằng ngày. Theo nhu cầu khuyến nghị cho người Việt Nam, nhu cầu canxi cho phụ nữ từ 19 - 49 tuổi là 1.000mg/ngày, phụ nữ mang thai là 1.200mg/ngày.
Nhu cầu vitaminD cho phụ nữ từ 19 - 50 tuổi và phụ nữ mang thai là 5mcg/ngày. Giải pháp để cải thiện tình trạng thiếu vitamin D cho thai nhi, người phụ nữ cần tắm nắng hằng ngày, thời gian mỗi ngày 15 - 20 phút. Những ngày không có nắng phải uống vitamin D, với liều là 1.000 đơn vị/ngày. Bữa ăn hằng ngày cần ăn những thức ăn giàu canxi như cá, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa, các loại đậu đỗ, rau màu xanh thẫm và có dầu hoặc mỡ.