Mất khứu giác đột ngột hoặc suy giảm, nhận thức sai về mùi trở thành triệu chứng bất thường của người mắc COVID-19 trong thời điểm đầu đại dịch. Nhiều người hồi phục nhanh chóng, song, cũng có trường hợp phát hiện khứu giác của họ không bao giờ quay trở lại như bình thường được nữa.
Để tìm hiểu mức độ phổ biến của tình trạng này, nhóm chuyên gia của Viện Karolinska, Stockholm, thực hiện bài kiểm tra toàn diện trên 100 F0 của đợt bùng phát đầu tiên ở Thụy Điển vào mùa xuân năm 2020.
Theo Guardian, những phát hiện ban đầu của họ cho thấy 18 tháng sau khi khỏi COVID-19, rất ít (khoảng 4%) bệnh nhân bị mất khứu giác hoàn toàn. Song, gần 35% F0 bị giảm khả năng phát hiện mùi, gần 50% phàn nàn về tình trạng mùi hương bị bóp méo, sai lệch hoàn toàn. Hầu hết người bị suy giảm khứu giác đều không nhận thức được điều này trước khi họ tham gia nghiên cứu.
Sau đó, các nhà khoa học thử nghiệm tương tự trên nhóm đối chứng gồm những người âm tính với nCoV. Khoảng 20% tình nguyện viên gặp phải những khiếm khuyết tương tự về khứu giác, cho thấy chứng rối loạn khứu giác phổ biến trong dân số nói chung trước khi COVID-19 tấn công.
Từ đây, các tác giả kết luận 65% F0 khỏi COVID-19 bị mất, giảm hoặc biến dạng khứu giác sau 18 tháng nhiễm bệnh. Tỷ lệ này ở người không mắc COVID-19 là 20%. Đặc biệt, kể từ khi tiếp xúc nCoV ban đầu, hệ thống khứu giác có thể gặp vấn đề vĩnh viễn ở những bệnh nhân này.
Các tình nguyện viên tham gia nghiên cứu là nhân viên y tế thường xuyên được test COVID-19 và chưa được tiêm vaccine. Chủng virus họ lây nhiễm là chủng gốc, không phải biến chủng Omicron hiện nay.
Trong khi đó, phân tích của Cơ quan An ninh Y tế Anh cho thấy tỷ lệ bị mất mùi, vị do nhiễm biến chủng Omicron chỉ bằng 50% của Delta. Song, tiến sĩ Johan Lundström, Giám đốc Viện Karolinska, cho biết không có bằng chứng nào chứng minh Omicron ít nguy hiểm hơn với hệ thống khứu giác.
Mất khứu giác nhẹ hoặc nhận thấy rằng một số mùi lạ có thể không khiến cuộc sống của nhiều người thay đổi. Tuy nhiên, TS Lundström cảnh báo tình trạng này nếu trầm trọng hơn có thể gây trầm cảm, thay đổi chế độ ăn uống, khiến người bệnh lo lắng, sụt cân, thể trạng kém dần.
“Khi không thể ngửi, chúng ta sẽ vô thức ăn nhiều đường, chất béo, đồ chiên rán nhiều hơn vì cho rằng nó tạo cảm giác thích thú trong ăn uống”, vị chuyên gia giải thích.
Điều khiến ông ngạc nhiên là gần 50% F0 khỏi COVID-19 cho biết khứu giác của họ bị ảnh hưởng rất lâu sau khi nhiễm bệnh. Nguyên nhân vẫn đang được nhóm điều tra kỹ hơn. Các bệnh nhân có thể tập luyện khứu giác để lấy lại chức năng cho cơ quan này. Nó không thể giống 100% như ban đầu, song, vẫn giúp giảm bớt căng thẳng, áp lực tới cuộc sống của họ.