Thuốc Đông y và y học cổ truyền là không thể thiếu trong việc chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe. Tâm lý người dùng cũng thích sử dụng các thuốc có nguồn gốc tự nhiên vì tính an toàn, hiệu quả đáng tin cậy do có truyền thống nhiều năm, có tính điều hòa toàn thân, kết quả lâu bền… Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân, việc dùng thuốc Đông y cũng có một số mối nguy họa và tai biến nguy hiểm.
 |
Nhiều người có tâm lý thích dùng thuốc Đông y.
|
1. Những nguyên nhân làm thuốc Đông y cũng tiềm tàng mối nguy hại
- Dược liệu giả, kém chất lượng, có chất độc hại: Do việc kiểm định xác định thật giả khó khăn, chưa có một quy định cụ thể nào về chất lượng, hàm lượng độc tố cho phép, hóa chất bảo quản (chống mối mọt, ẩm mốc)… trong thuốc. Các lương y không biết, không phát hiện ra (hoặc có thể biết) đã sử dụng dược liệu có chất độc hại gây ngộ độc, dược liệu giả gây đảo lộn tác dụng của thuốc…
- Các nhà thuốc trộn thêm thuốc tây y vào thuốc nam nhằm mang lại tác dụng tức thì của thuốc để lấy uy tín (uống thuốc vào thấy hiệu quả ngay). Thuốc thường được trộn thêm là Dexametazon làm giảm viêm nhanh.
- Do trình độ hạn chế không lượng hết được những độc tính của những vị thuốc độc trong Đông y (thần sa, chu sa, mã tiền…) nên bào chế sai quy chuẩn. Điều này dẫn đến hàm lượng các chất độc hại (như chì, Asen, stricnin…) có hàm lượng cao gấp nhiều lần cho phép. Hoặc nhiều người lầm tưởng có thể tăng khả năng trị bệnh nên người sản xuất đã cố tình trộn kim loại nặng vào thuốc (ví dụ thuốc cam gia truyền, một số thuốc môn thuốc độc đáo…)
- Do bào chế thủ công, các lô thuốc không đều nhau dẫn đến một số mẫu thuốc có lượng hoạt tính rất cao gây ngộ độc cấp…
- Do trình độ các lương y chưa cao nên khi kê đơn bốc thuốc chưa đúng với tình trạng bệnh dẫn đến nhiều tác dụng không mong muốn.
2. Những biểu hiện cần phải dừng ngay việc dùng thuốc
Việc dùng thuốc không đúng dễ dẫn đến nhiều nguy hại. Nhưng nhiều người lại cho rằng đó là biểu hiện ban đầu, thuốc sẽ có tác dụng về sau nên vẫn tiếp tục sử dụng. Đến khi biểu hiện quá nghiêm trọng thì đã quá muộn. Vì vậy, nếu thấy các biểu hiện này sau khi uống thuốc Đông y thì phải ngừng ngay lập tức:
- Sau khi uống thuốc vài ngày thấy nặng mặt, da hồng hào, tăng cân nhanh, tăng giữ nước… là do thuốc có trộn thêm thuốc tây y là Dexametazon
- Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy nhiều (trừ trường hợp lương y có dặn trước là sẽ tiêu chảy) là do thuốc không hợp, cơ thể không dung nạp gây kích thích đi ngoài phân lỏng, hoặc có nồng độ asen cao.
 |
| Tuy nhiên, nếu không biết cách sử dụng, Đông y sẽ gây hậu quả nghiêm trọng. |
- Uống thuốc thấy cơ thể mệt mỏi rã rời, tê chân tay, nhịp tim nhanh, thoáng ngất, yếu hoặc liệt chân tay… (ngộ độc Asen).
- Sau một thời gian dùng thuốc thấy thiếu máu, vàng da, khó thở, dấu hiệu suy tim, rụng tóc, chán ăn… (ngộ độc chì).
- Bị cứng hàm hoặc co giật, thần kinh bị kích thích (do hàm lượng Stricnin quá cao trong thuốc phong tê thấp).
3. Sử dụng an toàn
Sử dụng thuốc an toàn sẽ hạn chế những nguy hại có thể xảy ra khi dùng thuốc Đông y.
- Khi điều trị thuốc Đông y nên đến những hiệu thuốc có uy tín, bắt mạch kê đơn. Thuốc Đông y cần cụ thể hóa đến từng người (cân bằng hàn nhiệt, bổ tả, thực hư…) và uống thuốc đúng theo chỉ dẫn. Thông thường mỗi một hiệu thuốc thường chỉ nổi tiếng là chữa tốt một hai loại bệnh, và thông tin này đã được kiểm chứng qua thực tiễn nhiều năm trên địa bàn.
- Các loại thuốc sắc cần rửa kỹ nhiều lần bằng nước sạch trước khi cho vào ấm sắc để loại bỏ chất bảo quản (sấy diêm sinh để khử mốc), loại bỏ những mẩu thuốc ẩm mốc…
 |
| Hãy tìm đến những thầy lang uy tín để được tư vấn dùng thuốc tốt nhất. |
Thuốc Đông y tác dụng chậm nhưng cũng cần theo dõi những thay đổi của cơ thể sau khi uống thuốc. Phát hiện kịp thời những dấu hiệu ngộ độc, không hợp thuốc để dừng kịp thời. Không nên đổi thầy đổi thuốc liên tục khi cảm thấy thuốc không có hiệu quả.
- Khi sử dụng các bài thuốc nam theo mách bảo, cần phải có phân tích đánh giá hoặc kiểm chứng thông tin trước khi áp dụng. Chỉ sử dụng những thông tin tư vấn của người có trách nhiệm với những thông tin mà họ cung cấp.
- Nên ưu tiên sử dụng các loại thuốc được bào chế theo công nghệ hiện đại, dược liệu từ thiên nhiên, chữa những bệnh có tính phổ thông, được kiểm soát chặt chẽ, được lưu hành trên thị trường.
- Không uống lẫn thuốc Tây y khi đang dùng thuốc Đông y, nếu cần thiết phải dùng nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc lương y.
- Không nên dùng kháng sinh với một số vị thuốc Đông y có chứa ion kim loại như: Ngưu hoàng, chu tằng, phèn chua…
- Các loại enzym hỗ trợ tiêu hóa (men pepsin, panceatinin,..) không dùng chung với các bài thuốc có đại hoàng, ngũ bột tử, hà diệp than…
- Khi uống rượu hải long, hải cẩu, hải mã... không nên uống các loại thuốc phenformin, dicaumarin, tolbutaminde, analgin.