Gan được xem là “nhà máy lọc độc” chính của cơ thể, do đó, khi gan yếu, sức khỏe toàn thân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Gan hoạt động kém khiến độc tố tích tụ trong máu, gây ra hàng loạt biểu hiện như: Mệt mỏi, da sạm, nổi mụn, vàng da, ăn uống khó tiêu, đầy bụng. Nhiều người còn gặp tình trạng mất ngủ, cáu gắt, giảm trí nhớ do chức năng gan suy giảm ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Về lâu dài, gan yếu dễ dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như: Gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan,...

Ngoài ra, khả năng chuyển hóa dưỡng chất bị rối loạn khiến cơ thể thiếu hụt vitamin, hệ miễn dịch suy giảm, dễ ốm vặt. Đặc biệt, những người thường xuyên sử dụng rượu bia, thức ăn dầu mỡ, thuốc tây dài ngày hoặc sống trong môi trường ô nhiễm có nguy cơ tổn thương gan cao hơn. Vì vậy, việc chăm sóc gan không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh mà còn duy trì sức khỏe, tinh thần và sắc vóc một cách toàn diện. Bác sĩ Đông y Lại Tín Phủ cho biết, muốn bảo vệ gan, ngoài thay đổi lối sống, chúng ta có thể chủ động sử dụng những phương pháp dưỡng gan, giúp gan khỏe để chống lại tác động từ cuộc sống hiện đại.

 Sinh hoạt không điều độ kéo dài có thể gây viêm gan và làm suy giảm hệ miễn dịch. (Ảnh minh họa).

1. Sử dụng chiết xuất atiso 

Atiso được mệnh danh là “thần dược giải độc gan” nhờ vào khả năng hỗ trợ gan thải độc, bảo vệ tế bào gan khỏi các tổn thương. Theo các nghiên cứu, chiết xuất atiso giàu cynarin - một hợp chất có tác dụng thúc đẩy gan tiết mật nhiều hơn. Mật là chất lỏng do gan sản xuất ra, giúp hòa tan chất béo, hỗ trợ tiêu hóa, đồng thời là con đường loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Việc tăng tiết mật cũng đồng nghĩa với việc gan hoạt động hiệu quả hơn trong vai trò “nhà máy lọc độc”.

Ngoài ra, atiso còn chứa silymarin - chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào gan trước sự tấn công của các gốc tự do do bia rượu, thức ăn dầu mỡ hay stress sinh ra. Đặc biệt, những người làm việc căng thẳng, ăn uống thiếu chất hoặc phải tiếp xúc với môi trường độc hại càng nên bổ sung atiso để tăng cường chức năng gan. Chiết xuất atiso hiện nay được điều chế dưới dạng viên uống, trà hoặc cao lỏng rất tiện lợi. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, cần chọn sản phẩm uy tín, sử dụng đúng liều lượng và kết hợp lối sống lành mạnh.

Chiết xuất atiso có tác dụng chống oxy hóa bảo vệ tế bào gan khỏi sự tổn hại của các gốc tự do. (Ảnh minh họa).

2. Sử dụng Curcumin từ nghệ

Curcumin là hoạt chất vàng có trong củ nghệ, nổi tiếng với khả năng chống viêm, chống oxy hóa mạnh mẽ. Gan là cơ quan thường xuyên tiếp xúc với độc tố - từ thực phẩm, thuốc men, rượu bia đến stress, nên rất dễ bị viêm và tổn thương. Curcumin giúp ngăn chặn phản ứng viêm bằng cách ức chế các enzyme gây viêm trong gan, từ đó làm giảm hiện tượng viêm gan cấp và mãn tính.

Không chỉ dừng lại ở đó, curcumin còn kích thích gan sản sinh tế bào mới, phục hồi mô gan bị hư hại do các tác nhân độc hại. Nghiên cứu cho thấy curcumin có khả năng làm giảm mỡ trong gan, hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ - căn bệnh phổ biến ở người ít vận động, ăn uống thiếu điều độ. Ngoài ra, curcumin giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, làm giảm gánh nặng lên gan khi phải xử lý thực phẩm nhiều dầu mỡ, khó tiêu.

Một ưu điểm khác là curcumin có thể kết hợp tốt với các chất như piperine (có trong tiêu đen) hoặc công nghệ nano để tăng sinh khả dụng, tức là giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn. Các sản phẩm bổ gan từ nghệ ngày nay thường sử dụng curcumin ở dạng nano hoặc kết hợp cùng atiso, glutathione để tạo hiệu quả toàn diện trong chăm sóc và phục hồi gan.

Curcumin hỗ trợ tái tạo tế bào gan, phục hồi mô bị tổn thương. (Ảnh minh họa).

3. Bổ sung Glutathione

Glutathione là một chất chống oxy hóa tự nhiên được gan sản xuất ra, nhưng dưới tác động của căng thẳng, môi trường ô nhiễm, ăn uống kém lành mạnh, lượng glutathione trong cơ thể dễ bị suy giảm. Khi đó, gan mất đi “vệ sĩ” chống lại độc tố, dẫn đến nguy cơ tổn thương gan tăng cao.

Bác sĩ Lại Tín Phủ cho biết, glutathione có vai trò đặc biệt trong việc trung hòa các gốc tự do, kim loại nặng và sản phẩm phụ từ quá trình chuyển hóa thuốc, rượu bia trong cơ thể – những chất cực kỳ độc hại với gan nếu không được loại bỏ kịp thời.

Một trong những ưu điểm vượt trội của glutathione là khả năng liên kết với độc tố rồi "áp tải" chúng ra khỏi cơ thể thông qua mật hoặc nước tiểu. Điều này giúp giảm áp lực cho gan, đặc biệt với những người đang dùng nhiều thuốc, tiếp xúc hóa chất hoặc làm việc trong môi trường ô nhiễm.

Ngoài ra, glutathione còn được biết đến với khả năng làm sáng da, chống lão hóa, nhờ vào việc ức chế sản sinh melanin - sắc tố khiến da sạm màu. Dù vậy, điều quan trọng hơn cả là glutathione giúp tăng cường sức khỏe tổng thể từ bên trong, bắt đầu từ một lá gan khỏe mạnh.

Hiện nay, glutathione được bổ sung qua thực phẩm chức năng, kết hợp cùng vitamin C để tăng hiệu quả hấp thu. Đối với người có gan yếu, gan nhiễm mỡ, hoặc hay mệt mỏi, nóng trong, đây là lựa chọn đáng cân nhắc để phục hồi chức năng gan và cải thiện sức khỏe toàn diện.

4. Bổ sung vitamin nhóm B

Vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa năng lượng, duy trì chức năng thần kinh, đồng thời hỗ trợ gan trong quá trình thải độc. Trong đó, B1 giúp chuyển hóa đường thành năng lượng, B2 giúp duy trì mô tế bào gan, B6 hỗ trợ sản xuất enzyme cần thiết cho quá trình giải độc, còn B12 tham gia tổng hợp DNA và tái tạo tế bào gan mới.

Khi cơ thể thiếu vitamin nhóm B - tình trạng phổ biến ở người ăn uống không điều độ, stress kéo dài hoặc thường xuyên dùng rượu bia - gan sẽ trở nên “mệt mỏi”. Quá trình chuyển hóa bị chậm lại, khiến độc tố tích tụ nhiều hơn trong máu, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, viêm gan hoặc suy gan. Ngoài ra, thiếu vitamin B còn khiến cơ thể dễ mệt, mất ngủ, nóng nảy, ảnh hưởng đến chất lượng sống và tinh thần.

Nhóm vitamin B thúc đẩy chuyển hóa năng lượng, tái tạo tế bào gan. (Ảnh minh họa).

Theo bác sĩ Lại Tín Phủ, việc bổ sung đầy đủ vitamin nhóm B không chỉ giúp gan khỏe mà còn hỗ trợ toàn cơ thể hoạt động ổn định, từ đó gián tiếp giảm gánh nặng cho gan. Các nguồn vitamin B tự nhiên bao gồm: Thịt nạc, trứng, sữa, rau lá xanh, đậu và ngũ cốc nguyên cám. Người có nhu cầu đặc biệt như làm việc ca đêm, căng thẳng kéo dài hoặc ăn chay nên xem xét bổ sung thêm qua thực phẩm chức năng theo hướng dẫn của chuyên gia.

5. Bấm huyệt Thái Xung

Ngoài việc bổ sung dinh dưỡng, trong Đông y nhấn mạnh vai trò của điều hòa khí huyết trong việc nuôi dưỡng gan. Một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả là bấm huyệt Thái Xung - huyệt đạo nằm ở khe giữa ngón cái và ngón trỏ trên mu bàn chân. Đây là huyệt thuộc kinh Can, có tác dụng khai thông khí gan, điều hòa cảm xúc, giúp giảm stress, là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây hại cho gan.

Theo bác sĩ Lại Tín Phủ, khi con người giận dữ, lo âu, căng thẳng kéo dài, khí gan bị “ứ trệ”, làm gan nóng lên, dễ sinh mụn nhọt, khó ngủ, tức ngực, mệt mỏi. Bấm huyệt Thái Xung 3-5 phút mỗi ngày vào buổi sáng hoặc tối sẽ giúp khí gan lưu thông, giải tỏa ức chế cảm xúc, giúp gan thư giãn và hoạt động hiệu quả hơn. Đây cũng là cách giúp cải thiện giấc ngủ, giảm triệu chứng “gan nóng” thường gặp ở người hay cáu gắt, mất ngủ, miệng đắng, hay nổi mụn.

Bạn có thể dùng ngón tay cái ấn và day nhẹ vào huyệt Thái Xung theo vòng tròn, mỗi bên chân 1-2 phút. Thực hiện đều đặn giúp làm dịu thần kinh, giảm căng thẳng và hỗ trợ chức năng gan rất tốt. Kết hợp phương pháp này với hít thở sâu và thiền nhẹ nhàng sẽ mang lại hiệu quả gấp đôi cho cả gan và tinh thần.