Trong các loại quả rừng mọc hoang dại, khổ qua rừng được biết tới là loại quả có thể làm thành nguyên liệu cho nhiều món ăn ngon, vừa là một loại dược liệu quý có chứa hàm lượng khoáng chất cao, tốt cho sức khoẻ.
Khổ qua rừng còn có tên gọi khác là mướp đắng rừng. Cây khổ qua mọc hoang dại ở chân vách đá, hoặc leo lên các cây khác ở trong rừng. So với quả khổ qua thường, khổ qua rừng có kích thước bé hơn nhiều, chỉ bằng 1/2, vỏ xù xì có nhiều gai nhọn hơn. Ngoài ra, khổ qua rừng cũng có vị rất đắng.
Quả khổ qua rừng được người thành phố ưa chuộng những năm gần đây
Chị Giàng (ở Đắk Lắk) chia sẻ: "Chỗ nào có những bụi khổ qua rừng thì quả mọc tua tủa. Người dân ở Tây Nguyên sẽ hái về để ăn và làm thuốc. Từ quả này có thể xào trứng, xào thịt, xào tỏi, vị đắng hơn nhiều so với quả khổ qua thường. Với những người không ăn được những thứ có vị đắng thì sẽ không thích khổ qua rừng, nhưng những người hợp thì lại rất mê. Sau vị đắng sẽ cảm nhận được vị ngọt hậu, bùi, thơm ngon.
Ngoài ra, quả này còn được phơi khô để đun nước uống, tắm cho trẻ chống rôm sảy, ngứa ngáy và còn có nhiều tác dụng khác đối với sức khoẻ".
Mấy năm gần đây, quả khổ qua rừng trở thành đặc sản ở thành phố, được bán với giá khoảng 70.000 đồng/kg. Khổ qua rừng khô có giá đắt hơn, khoảng 150.000-200.000 đồng/kg.
Chị Giàng cho biết, quả khổ qua rừng không bảo quản được lâu, dễ bị giập không đẹp mã nên muốn vận chuyển đi xa phải đóng thùng cẩn thận. Bây giờ, cây khổ qua rừng hiếm hơn trước nhiều, nhưng nhu cầu lại cao nên nhiều người ở Tây Nguyên đã mở rộng mô hình trồng để bán ra thị trường.
Khổ qua khô có thế làm trà uống hoặc nấu để tắm
Theo tìm hiểu, quả khổ qua rừng thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae), có chứa các chất tannin, terpenoid, carbohydrate, saponin..., được xem là dược liệu quý sử dụng rộng rãi trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại.
Những tác dụng của quả khổ qua rừng:
Tốt cho người bị tiểu đường
Khổ qua rừng chứa các hoạt chất như Charantin và Polypeptide-P, có tác dụng tương tự insulin, giúp điều chỉnh đường huyết. Điều này làm cho khổ qua rừng trở thành một dược liệu quan trọng trong hỗ trợ điều trị tiểu đường type 2.
Thanh nhiệt giải độc
Theo Đông y, đa phần các vị thuốc có vị đắng đều có tác dụng thanh nhiệt. Khổ qua rừng có vị đắng cũng là một loại thực phẩm như vậy. Khổ qua rừng là loại thực phẩm có tính hàn, có thể trừ phiền nhiệt ở tâm, bài trừ nhiệt độc bên trong cơ thể.
Tốt cho người bị bệnh về huyết áp
Khổ qua rừng là một loại quả có khả năng hạ huyết áp. Theo các nghiên cứu y học hiện đại, trong khổ qua rừng có chứa các hợp chất charantin, polypeptid-P và vicine có tác dụng giảm huyết áp. Vì thế đây cũng là thực phẩm được khuyến nghị cho các bệnh nhân tăng huyết áp.
Hỗ trợ giảm cân
Nhờ khả năng giảm lượng đường trong máu và điều hòa lipid, khổ qua rừng có tác dụng hỗ trợ giảm cân tự nhiên, đặc biệt hiệu quả trong việc kiểm soát lượng mỡ thừa.
Tác dụng chống ung thư
Một số nghiên cứu cho thấy các hợp chất có trong khổ qua rừng có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt là các loại ung thư vú, ung thư tuyến tụy và ung thư đại trực tràng.
Chống viêm và kháng khuẩn
Khổ qua rừng có khả năng ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn và nấm gây bệnh, giúp ngăn ngừa viêm nhiễm và nhiễm trùng ngoài da.