Trong các loại quả dại gắn với tuổi thơ của những đứa trẻ ở các miền quê có quả trứng cá. Khi cây lớn, tán lá xòe rộng thì cũng là lúc những chùm quả tròn tròn, đỏ đỏ bắt đầu xuất hiện. Trẻ con ngày xưa hay tìm ăn quả dại, nếm thử quả trứng cá thấy vị ngọt thanh nên thường hái để ăn khi đến mùa, cùng với quả sim, quả trâm hay quả me.
Cây trứng cá có tên khoa học là Muntingia Calabura, là loài duy nhất trong chi Muntingia, nguồn gốc từ miền Nam Mexico, vùng Caribean, Trung Mỹ và phía tây Nam Mỹ. Cái tên cây trứng cá ở Việt Nam có lẽ bắt nguồn từ vô số những hạt li ti như trứng cá ở bên trong quả.
Quả trứng cá mọc ở ven đường, quả chín đỏ mọng, ngọt mát
Theo quan sát, quả trứng cá to khoảng đầu ngón tay, hình cầu, căng nhẵn, đường kính khoảng 1 cm. Lúc còn non vỏ quả mỏng có màu xanh, chuyển dần màu vàng hoặc đỏ khi chín. Bên trong quả có chứa nhiều hạt, sắc vàng.
Cây trứng cá được trồng ở cả 3 miền, thích nghi trên hầu hết các loại đất trồng, bao gồm cả vùng ven biển, đất cát thô; mọc nhiều ở ven đường, vườn nhà,… để làm cảnh và tạo bóng mát. Sau khoảng 2 năm trồng, cây bắt đầu ra hoa và kết quả. Quả trứng cá ngọt mát, mọng nước, toả mùi thơm thoang thoảng.
Trước đây, khi không có nhiều đồ ăn vặt bây giờ thì trứng cá là một những thứ quả dại được đám trẻ thích thú, hái để ăn cho vui miệng.
"Ngày trước nhà mình có 2 cây trứng cá ở trước sân, đến mùa quả chín rụng đầy gốc, chỉ có đám trẻ con thỉnh thoảng hái ăn chơi. Những năm gần đây, thứ quả này bỗng hot trở lại, được giới trẻ săn lùng ráo riết. Thậm chí ai tìm mua được vài bịch sẽ khoe lên mạng xã hội rồi thi nhau kể về ký ức tuổi thơ liên quan đến quả trứng cá", bạn Hoà Anh (ở Cầu Giấy, Hà Nội) kể.
Quả trứng cá có lớp vỏ mỏng, vị ngọt mát với những hạt li ti như bọng trứng cá ở bên trong
Bạn Ngọc Lài (quê ở Hà Tĩnh) chia sẻ: "Hồi bé trong xóm có vài cây trứng cá sai trĩu quả. Cứ buổi trưa, mình cùng dám bạn lại rủ nhau đi hái quả trứng cá để ăn. Khẽ khàng bóc lớp vỏ mỏng tang, thưởng thức hương vị ngọt với những hạt li ti như bọng trứng của các chú cá.
Cây trứng cá không quá cao nên có thể vin cành để chọn những quả chín nhất, mọng nhất để ăn. Sau khi ăn tại cây, chúng tôi còn mang theo túi bóng để hái về nhà ăn dần. Bây giờ xã hội đô thị hóa, gia đình trồng cây trứng cá không nhiều hoặc người ta chỉ trồng ven vỉa hè lấy bóng mát. Nhưng hễ đi đâu gặp cây trứng cá, mình thấy rất vui và sà vào hái quả để ăn, ký ức tuổi thơ lại ùa về".
Hiện nay quả trứng cá được người thành phố tò mò tìm ăn thử
Không chỉ ăn trực tiếp như hoa quả, trứng cá còn có tác dụng vô cùng tuyệt vời. Theo một báo cáo nghiên cứu khoa học được đăng trên tạp chí Pharmacognosy Journal, quả trứng cá là nguồn chống oxy hóa, chống viêm tuyệt vời và hoàn toàn lành tính.