Bữa sáng luôn được xem là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, cung cấp năng lượng cho cơ thể và giúp tinh thần sảng khoái, tập trung cho một ngày làm việc hiệu quả. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thời gian để chuẩn bị một bữa sáng đầy đủ và lành mạnh. Vì sự vội vã, bận rộn, nhiều người thường lựa chọn những món ăn nhanh, tiện lợi mà không chú ý đến tác động của chúng đối với sức khỏe, đặc biệt là gan.
Mặc dù những món ăn này có thể dễ dàng đáp ứng nhu cầu ăn uống nhanh chóng, nhưng lại tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khỏe, làm tổn thương gan và ảnh hưởng lâu dài đến cơ thể. Dưới đây là 5 thực phẩm mà bạn nên né ăn vào buổi sáng để tránh cho gan làm việc quá sức vào đầu ngày.
Một số thực phẩm ăn vào buổi sáng sẽ khiến gan quá tải. (Ảnh minh họa).
1. Thực phẩm chiên rán
Thực phẩm chiên rán là món ăn phổ biến trong nhiều bữa sáng, từ khoai tây chiên, bánh mì chiên, đến các món chiên giòn khác. Mặc dù có mùi vị giòn ngon, hấp dẫn, nhưng những món ăn này lại chứa nhiều chất béo bão hòa và dầu mỡ đã qua chế biến.
Khi tiêu thụ quá mức, chúng có thể làm tăng lượng cholesterol trong máu và gây áp lực lên gan. Các nghiên cứu chỉ ra rằng tiêu thụ thực phẩm chiên rán thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, một tình trạng khi gan tích tụ quá nhiều mỡ và có thể dẫn đến xơ gan hoặc viêm gan.
Ngoài ra, khi chiên thực phẩm ở nhiệt độ cao, các axit béo chuyển hóa thành các hợp chất có hại như acrylamide, một chất có thể gây độc hại cho gan và cơ thể. Đặc biệt, việc sử dụng dầu chiên nhiều lần còn làm gia tăng lượng chất độc hại này. Vì vậy, để bảo vệ gan, bạn nên hạn chế tiêu thụ các món chiên rán vào bữa sáng, thay vào đó có thể chọn các món hấp, luộc để giữ nguyên dưỡng chất mà vẫn ngon miệng.
2. Thịt chế biến sẵn
Thịt chế biến sẵn bao gồm: xúc xích, giò chả, thịt xông khói hay các loại thịt hộp là lựa chọn nhanh gọn cho bữa sáng của nhiều người. Tuy nhiên, những món ăn này lại không hề tốt cho gan. Thịt chế biến sẵn thường chứa nhiều muối, chất bảo quản và các hợp chất nitrat, nitrit. Những chất này không chỉ có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp mà còn gây ra những tác động xấu đến gan.
Khi tiêu thụ thịt chế biến sẵn thường xuyên, gan sẽ phải làm việc quá tải để giải độc và xử lý những hóa chất này. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ quá nhiều thịt chế biến sẵn có thể dẫn đến tổn thương gan, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh gan mạn tính và ung thư gan. Hơn nữa, các món ăn này cũng chứa lượng chất béo bão hòa cao, là nguyên nhân chính gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ. Vì vậy, tốt nhất bạn nên thay thế thịt chế biến sẵn bằng các nguồn protein lành mạnh như: thịt gà, cá, hoặc các sản phẩm từ đậu.
Xúc xích chưa bao giờ là lựa chọn tốt cho bữa sáng. (Ảnh minh họa).
3. Đồ uống có ga
Đồ uống có ga như: soda, nước ngọt và các loại nước giải khát chứa đường khác, là lựa chọn yêu thích của nhiều người vào bữa sáng. Tuy nhiên, đồ uống có ga không chỉ làm tăng lượng đường trong máu mà còn gây tổn hại cho gan. Lượng đường tinh luyện trong các loại đồ uống này rất cao, khi tiêu thụ lâu dài, nó có thể gây tích tụ mỡ trong gan, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Không chỉ vậy, đồ uống có ga còn chứa các hóa chất nhân tạo như: chất tạo màu, chất bảo quản, chất ngọt nhân tạo, tất cả đều có thể gây độc hại cho gan nếu tiêu thụ quá mức. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thói quen uống nước ngọt vào bữa sáng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và các vấn đề về gan như viêm gan mạn tính hay xơ gan. Để bảo vệ gan, bạn nên thay thế các đồ uống có ga bằng nước lọc, nước trái cây tươi hoặc trà thảo mộc để giảm gánh nặng cho gan.
4. Bánh ngọt
Bánh ngọt là một món ăn sáng yêu thích của nhiều người. Tuy nhiên, các loại bánh ngọt như: bánh mì ngọt, bánh bông lan hay các loại bánh kem,... lại không phải là lựa chọn tốt cho gan. Bánh ngọt thường chứa nhiều đường và chất béo bão hòa, những yếu tố có thể làm tăng mức độ mỡ trong gan, đặc biệt là khi tiêu thụ quá nhiều.
Một số loại bánh ngọt còn chứa các thành phần nhân tạo, chất bảo quản hoặc các loại dầu không tốt cho sức khỏe như dầu cọ hay dầu hydro hóa. Những chất này khi vào cơ thể có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, xơ gan hoặc các rối loạn chức năng gan khác. Để hạn chế tác động xấu đến gan, bạn nên chọn các loại bánh ít đường, ít béo, có thể thay thế bằng những món ăn sáng lành mạnh hơn như: trái cây, ngũ cốc nguyên hạt hay các loại bánh tự làm từ nguyên liệu tự nhiên.
Bánh mì ngọt có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. (Ảnh minh họa).
5. Ngũ cốc ăn sáng chế biến sẵn
Ngũ cốc ăn sáng chế biến sẵn được nhiều người ưa chuộng vì tiện lợi và dễ ăn. Tuy nhiên, loại ngũ cốc này thường chứa nhiều đường tinh luyện, hương liệu nhân tạo và các chất phụ gia để tăng hương vị và độ giòn. Những thành phần này không chỉ khiến ngũ cốc trở thành món ăn không tốt cho sức khỏe mà còn gây hại cho gan.
Khi tiêu thụ ngũ cốc chế biến sẵn, cơ thể sẽ tiếp nhận một lượng lớn đường cùng với tinh bột tinh chế, làm tăng mức độ insulin và mỡ trong gan. Lâu dần, tình trạng này có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ, nếu không kiểm soát được, có thể phát triển thành các bệnh lý gan nghiêm trọng.
Ngoài ra, những chất bảo quản và phẩm màu trong ngũ cốc chế biến sẵn cũng có thể gây độc hại cho gan, làm giảm khả năng tự làm sạch cũng như tự phục hồi của cơ quan này. Để bảo vệ gan, bạn có thể thay thế ngũ cốc chế biến sẵn bằng ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch hay tự làm các loại ngũ cốc với ít đường và chất béo.