Các khớp sưng, biến dạng
Tôi đến phòng khám vật lý trị liệu, phục hồi chức năng Đông Hồ, Thụy Khuê, Hà Nội vào những ngày thời tiết khá âm u, độ ẩm tương đối cao. Đây là thời tiết kỵ nhất đối với người có tiền xử bệnh xương khớp, đặc biệt viêm đa khớp dạng thấp. Có mặt tại phòng khám, bà Trương Thị Tố Hoàn (74 tuổi ở 27B2, Cát Linh, Hà Nội) đang tập những động tác phục hồi các khớp.
Bà Hoàn bị viêm đa khớp dạng thấp hơn 10 năm nay, bà đã chữa trị từ Đông y đến Tây y nhiều lần, tốn kém không biết bao tiền của nhưng bệnh chỉ đỡ được một thời gian ngắn. Đặc biệt, 5 năm trước do bị tai nạn xe buýt dẫn đến lún cột sống, với chỉ định phẫu thuật, nhưng lo sợ hậu quả để lại của ca phẫu thuật nên bà đã không dùng phương pháp này. Từ đó tới nay, bà thường xuyên bị đau lưng, đau đầu. Bệnh viêm khớp dạng thấp của bà khiến thường xuyên tê chân, tay, có lúc đang đi mà không thể bước tiếp, bà Hoàn lại phải đứng vẩy chân rồi mới đi được.
Chia sẻ về lần điều trị tại đây, bà Hoàn cho biết: Khi tôi đến đây bị đau đầu nhiều, đau lưng ê ẩm, chân sưng to, biến dạng khớp, đi lại khó khăn... Qua một liệu trình điều trị, tới nay bệnh đau đầu, đau lưng đã giảm khoảng 70%, các khớp đầu gối, cổ chân, tay giảm sưng, đi lại dễ dàng hơn trước...".
Trao đổi về trường hợp bệnh nhân Hoàn, TS Nguyễn Văn Chương, nguyên Chủ nhiệm Khoa Nội - Nhi - Y học Cổ truyền, Bệnh viện Bộ Năng Lượng cho biết, trường hợp của bệnh nhân Hoàn bị viêm đa khớp dạng thấp. Tất cả các khớp nhỏ ngón tay, cổ tay, cổ chân, đầu gối đều sưng, đau, vận động khó. Bà Hoàn còn bị thoái hóa đốt sống cổ, lưng, có dịch nhiều ở 2 khớp gối, dẫn tới biến dạng khớp, co vào, duỗi ra khó khăn... Sau khi được điều trị xoa bóp, vật lý trị liệu... thì bà đã đẩy lùi bệnh.
 |
| TS Chương hướng dẫn động tác lăn chai nước. |
Thuốc Nam kết hợp tập luyện
Theo TS Nguyễn Văn Chương, với cách điều trị của Đông y, người bệnh nên kết hợp từ ăn uống, tập luyện sẽ cho tác dụng tốt.
* Người bệnh có thể dùng lá lốt hầm gà ác. Sử dụng một con gà ác 150g, làm sạch, bỏ ruột, thái nhỏ nhiều lá lốt nhét trong bụng gà. Sau đó dùng lá lốt to bọc kín con gà, cho muối trắng vào nồi đất, bỏ gà vào và rắc muối lên trên để hầm bằng chấu là tốt nhất.
* Lá lốt và hy thiêm lượng bằng nhau phơi khô, nấu uống hằng ngày.
* Ngâm chân, tay bằng cây, rễ, lá lốt. Bạn đập nhỏ những thứ này cho vào chậu nước, đổ nước sôi đậy kín, khi nhiệt độ đủ ấm ngâm chân, tay, dùng khăn mặt cho vào nước đó, rồi bóp nhẹ các khớp.
* Tập luyện: Buổi sáng, sau khi ngâm chân, tay vận động các khớp
như sau:
Bài 1 - vuốt các khớp: Dùng tay phải vuốt các ngón tay, ngón chân, các đốt ngón tay, ngón chân từ dưới lên trên và đổi tay, làm khoảng 20 lần.
Bài 2 - vận động các khớp cổ tay: Đan 2 tay vào nhau, xoay bàn tay theo chiều kim đồng hồ 20 lần. Xoay đủ các chiều trước, sau.
Bài 3 - Lăn chai nước: Lấy một chai nước ấm, ngồi trên giường hoặc ghế, vén quần lên rồi lăn chai nước vào các vùng đầu gối, cổ, mu bàn chân, dọc ống chân nhằm chống sưng khớp, tan dịch đầu gối.
Viêm đa khớp dạng thấp đòi hỏi người bệnh phải kiên trì điều trị. Theo Đông y, người bệnh cần kiêng những thực phẩm lạnh, như thịt trâu, măng, xu hào. Khi nấu ăn cho thêm ít gừng. Để phòng bệnh cần kiêng tiếp xúc nóng, lạnh đột ngột, luôn giữ cho chân ấm, không đi chân đất...
Lương y Minh Phúc (nguyên Phó Chủ tịch Hội Đông Y TP Vũng Tàu)