Mới đây, Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Thượng tá Hồ Anh Sơn - Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự - Học viện Quân y về tội “Tham ô tài sản” quy định tại Khoản 4 Điều 353 và tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại Khoản 3 Điều 356, Bộ luật Hình sự.
Đại tá Nguyễn Văn Hiệu - Trưởng Phòng Trang bị, vật tư - Học viện Quân y bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu, gây hậu quả nghiêm trọng" theo Khoản 4 Điều 222, Bộ Luật Hình sự. Các quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra đều được Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương phê chuẩn.
Hai cán bộ trên bị bắt để điều tra liên quan đến vụ án tiêu cực về bộ kit test COVID-19 của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á.
 |
| Thượng tá Hồ Anh Sơn - Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự - Học viện Quân y |
Đây là vụ việc rất nghiêm trọng, xảy ra trong thời gian cả nước đang tập trung phòng, chống dịch COVID-19, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, thuộc diện theo dõi chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương đã chỉ đạo các cơ quan tư pháp Quân đội báo cáo kết quả điều tra, xác minh về các sai phạm của một số cán bộ thuộc Học viện Quân y trong việc nghiên cứu, bàn giao Đề tài Chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và Realtime RT-PCR phát hiện chủng virus Corona mới 2019 (2019-nCoV) và sai phạm trong việc mua một số sản phẩm vật tư y tế của Công ty Việt Á.
Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương đánh giá, sai phạm của một số cán bộ thuộc Học viện Quân y là nghiêm trọng. Đồng thời tiếp tục chỉ đạo các cơ quan tư pháp Quân đội, khẩn trương mở rộng điều tra làm rõ và xử lý nghiêm sai phạm của cá nhân, tổ chức liên quan theo quy định của pháp luật.
Trước khi bị bắt, Thượng tá Hồ Anh Sơn - Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y dược học quân sự - Học viện Quân y chính là chủ nhiệm đề tài nghiên cứu 2 bộ kit test SARS-CoV-2 là realtime RT-PCR và RT-PCR được chủ trì thực hiện bởi Học viện Quân y và có sự tham gia của Công ty Việt Á.
Thông tin từ Bộ Khoa học và Công nghệ thông tin, bộ kit xét nghiệm COVID-19 do Học viện Quân y phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á nghiên cứu, sản xuất là sản phẩm của một nhiệm vụ khoa học - công nghệ cấp quốc gia, với tên đầy đủ là “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)”. Tổng kinh phí chi từ ngân sách cho nhiệm vụ trên là 18,98 tỷ đồng.
Thời gian thực hiện theo Hợp đồng đã ký kết: từ tháng 2/2020 đến tháng 7/2021.Thực tế thực hiện từ tháng 2/2020 đến tháng 10/2021 và được gia hạn đến 31/10/2021. Tổ chức chủ trì nhiệm vụ là Học viện Quân y do PGS. TS Hồ Anh Sơn chủ nhiệm nhiệm vụ. Trong số 16 thành viên tham gia thực hiện chính nhiệm vụ trên, có đến 4 thành viên thuộc Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á, gồm: Phan Quốc Việt - chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á.
Tháng 12/2021, sau khi vụ án kit test Việt Á bị phanh phui, Thượng tá Hồ Anh Sơn, chủ nhiệm đề tài, đã trả lời với báo chí rằng những sai phạm mà cơ quan điều tra đề cập không liên quan quy trình nghiên cứu bộ kit test. Ông Sơn khi đó bày tỏ mong muốn cơ quan điều tra làm rõ sai phạm, đúng người, đúng việc, tránh để dư luận hiểu sai, ảnh hưởng đến uy tín của các nhà khoa học.
Theo ông Sơn, các nhà khoa học của Học viện Quân y đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ là nghiên cứu thành công quy trình chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR sàng lọc và realtime RT-PCR phát hiện chủng 2019-nCoV tại phòng thí nghiệm và đánh giá hiệu quả bộ sinh phẩm trên thử nghiệm lâm sàng. Học viện Quân y không có chức năng sản xuất cũng như phân phối thương mại sản phẩm.
Trả lời trên báo chí giải thích vì sao có sự tham gia của Công ty cổ phần công nghệ Việt Á vào nhiệm vụ nghiên cứu, PGS-TS Hồ Anh Sơn cho biết, nhiệm vụ khoa học sẽ được tách làm hai giai đoạn. Giai đoạn nghiên cứu ở quy mô phòng thí nghiệm, sau khi nghiệm thu sẽ triển khai sản xuất thử nghiệm. Giai đoạn I, các nhà khoa học đảm nhiệm chế tạo sản xuất quy mô ở phòng thí nghiệm. Giai đoạn II do doanh nghiệp chủ trì.
Công ty Việt Á tham gia cùng nhóm từ những ngày đầu nghiên cứu là bởi tính cấp bách. Hai giai đoạn được tích hợp làm một. Việc chuyển giao gần như đồng thời giữa nhóm nghiên cứu và đơn vị sản xuất để cùng nhau thẩm định kết quả, kịp cho việc sản xuất kit phục vụ phòng chống dịch. Bởi chuyển giao từ quy mô phòng thí nghiệm sang sản xuất mở rộng cần được nghiên cứu, tối ưu tiếp tại cơ sở sản xuất.
“Đây cũng là đơn vị được Hội đồng tư vấn xác định nhiệm vụ đề xuất lựa chọn là đối tác nghiên cứu phát triển sản phẩm. Tại thời điểm đó, Công ty Việt Á là đơn vị có năng lực sản xuất test kit. Họ đã có một số bộ test kit được Bộ Y tế cấp phép sử dụng trước đó. Cơ sở sản xuất của họ đạt chứng chỉ ISO 13485/2016”, ông Sơn nói.
Tại Kỳ họp thứ 12, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y các nhiệm kỳ 2015 - 2020, 2020 – 2025.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận, Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc của cấp ủy; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để một số cán bộ, lãnh đạo Học viện vi phạm nghiêm trọng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong quá trình đề xuất, tổ chức thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ cấp quốc gia nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19 phục vụ công tác phòng chống dịch và việc mua sắm vật tư, kít xét nghiệm từ Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á.
Trung tướng Nguyễn Viết Lượng - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy; Trung tướng Đỗ Quyết - Phó Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện; Thiếu tướng Hoàng Văn Lương - Uỷ viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện kiêm Giám đốc Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự; Thượng tá Hồ Anh Sơn - Bí thư Chi bộ, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự, Chủ nhiệm đề tài; Đại tá Nguyễn Văn Hiệu - Phó Bí thư Chi bộ, Trưởng Phòng Trang bị, Vật tư và lãnh đạo, cán bộ một số đơn vị thuộc Học viện cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y; chịu trách nhiệm cá nhân về những vi phạm, khuyết điểm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
Những vi phạm nêu trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng và Học viện Quân y, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.
Những vi phạm nêu trên có trách nhiệm của Ban cán sự đảng, một số lãnh đạo và tổ chức, cá nhân ở Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, đang được UBKT Trung ương tiếp tục kiểm tra, làm rõ.
>>> Mời độc giả xem thêm video Lý do Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường bị khởi tố: