Bộ trưởng Nhạ: Chủ tịch Quảng Ninh kiêm hiệu trưởng chỉ là tình thế

Bên hành lang Quốc hội chiều 23/5, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đã trao đổi với báo chí về việc ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh kiêm nhiệm chức Hiệu trưởng Đại học Hạ Long đang thu hút sự quan tâm của dư luận.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói rằng, việc Chủ tịch UBND tỉnh kiêm nhiệm hiệu trưởng một trường đại học chỉ nên là giải pháp tình thế trước mắt.

Người đứng đầu ngành giáo dục nhấn mạnh, một trong những điểm mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (có hiệu lực từ 01/7/2019) là việc quy định về thực hiện tự chủ đại học, trong đó đề cao vai trò, trách nhiệm và hiệu lực của Hội đồng trường, đảm bảo để Hội đồng trường hoạt động “thực quyền” hơn.

Trong đó, Hội đồng trường có quyền quyết định trong việc lựa chọn hiệu trưởng để điều hành các hoạt động của trường, đáp ứng yêu cầu phát triển trong từng giai đoạn cụ thể.

Nói về việc bổ nhiệm Hiệu trưởng trường Đại học Hạ Long, ông Nhạ cho biết, trường Đại học Hạ Long đã có báo cáo gửi Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trong đó nêu, việc Chủ tịch tỉnh Quảng Ninh kiêm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long trong giai đoạn hiện nay là nhằm đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đối với một trường mới thành lập, với các mục tiêu phát triển mạnh mẽ ở phía trước.

Trong giai đoạn tiếp theo, sau khi tổ chức bộ máy nhà trường ổn định, Trường Đại học Hạ Long sẽ chủ động tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh kiện toàn chức danh Hiệu trưởng, phù hợp với quy định, yêu cầu nhiệm vụ và tình hình thực tiễn.

“Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có ý kiến chính thức. Tôi nhấn mạnh lại, việc chủ tịch tỉnh kiêm nhiệm hiệu trưởng một trường đại học chỉ nên là giải pháp tình thế trước mắt. UBND tỉnh Quảng Ninh cần xem xét chỉ đạo Trường Đại học Hạ Long sớm kiện toàn nhân sự Hiệu trưởng chuyên trách để tập trung vào công tác quản lý, điều hành các hoạt động của nhà trường” - Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nêu rõ.

Ông cũng đề nghị các cơ quan chủ quản cơ sở giáo dục đại học trên cả nước bám sát các quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học và các quy định luật pháp liên quan trong chỉ đạo thành lập, công nhận hội đồng trường, hiệu trưởng, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả.

Trước đó, ngay khi Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Huy Hậu ký văn bản 1588 của UBND tỉnh Quảng Ninh quyết định việc ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, kiêm nhiệm giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long, nhiệm kỳ 2020-2025 từ ngày 18/5/2020, dư luận đã có nhiều ý kiến trái chiều.

Nhiều chuyên gia cho rằng, không nên để người đang làm công tác quản lý nhà nước kiêm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng trường đại học như ở Quảng Ninh. Thậm chí một số ý kiến cho rằng, theo quy định tại Luật Giáo dục Đại học năm 2018 việc Chủ tịch tỉnh kiêm nhiệm hiệu trưởng một trường học có nhiều điều không phù hợp.

Tại điều 20 của Luật số 34/2018/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học quy định về Hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học nêu rõ, một trong những tiêu chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học là phải có uy tín khoa học và kinh nghiệm quản lý giáo dục đại học. Đồng thời phải đáp ứng tiêu chuẩn cụ thể của hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học được quy định trong quy chế tổ chức và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học.

Kinh nghiệm quản lý giáo dục đại học là một trong những quy định cần thiết của một hiệu trưởng trường đại học. Bởi theo quy định tại điều 20, hiệu trưởng là người đại diện theo pháp luật và là chủ tài khoản của cơ sở giáo dục đại học. Hiệu trưởng cũng là người tổ chức thực hiện hoạt động chuyên môn, học thuật, tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản, hợp tác trong nước, quốc tế, hoạt động khác theo quy định của pháp luật, quy chế tổ chức và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học và quyết định của hội đồng trường, hội đồng đại học.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thắng là tiến sĩ kinh tế, là ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, đại biểu Quốc hội khóa XIV, Phó bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự Đảng UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh. Ông Nguyễn Văn Thắng chưa từng trải qua và có kinh nghiệm trong quản lý giáo dục đại học theo quy định tại điều 20 Luật số 34/2018/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học như trên.

Bên cạnh đó, Luật Giáo dục đại học quy định, Hội đồng trường có trách nhiệm và quyền hạn cao nhất một trường đại học. Hội đồng trường có quyết định và trình cơ quan quản lý có thẩm quyền ra quyết định công nhận, bãi nhiệm, miễn nhiệm hiệu trưởng trường đại học; bổ nhiệm, bãi nhiệm, miễn nhiệm phó hiệu trưởng trường đại học trên cơ sở đề xuất của hiệu trưởng trường đại học.

Như vậy, những quyết định trên được cấp có thẩm quyền công nhận mà trường Đại học Hạ Long là trường địa phương thì cơ quan quản lý thẩm quyền chính là chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh. Như vậy dẫn đến thực trạng, Chủ tịch UBND tỉnh là cấp trên của Hội đồng trường nhưng Hiệu trưởng lại chịu sự quản lý của Hội đồng trường.

Vậy quyền hạn của Hội đồng trường Đại học Hạ Long có được đảm bảo khi ông Nguyễn Văn Thắng kiêm 2 vai, vừa Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh vừa là Hiệu trưởng trường Đại học Hạ Long.

Liên quan vụ việc trên, mới đây UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định, việc ông Nguyễn Văn Thắng kiêm nhiệm chức Hiệu trưởng Trường đại học Hạ Long là đúng quy định pháp luật; đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương, cũng như của Trường đại học Hạ Long trong thời gian tới.

Tỉnh Quảng Ninh cho biết, từ ngày 1/1/2020, khi bà Vũ Thị Thu Thủy, nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh, Hiệu trưởng Trường đại học Hạ Long nghỉ hưu theo quy định đến ngày 17/5/2020, nhà trường vẫn chưa kiện toàn được chức danh Hiệu trưởng. Việc này đã ảnh hưởng đến công tác lãnh đạo, điều hành của Nhà trường.

Do đó, để kiện toàn chức danh Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh đã thảo luận, xem xét, đánh giá tổng thể, rà soát trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo UBND tỉnh (đặc biệt là điều kiện phải có học vị Tiến sĩ) và thống nhất quyết nghị phân công ông Nguyễn Văn Thắng, Tiến sĩ, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh kiêm nhiệm giữ chức danh Hiệu trưởng trường Đại học Hạ Long (tại Thông báo số 1756-TB/TU ngày 9/5/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ).

Tại buổi họp Hội đồng Trường Đại học Hạ Long để bầu chức danh Hiệu trưởng, ông Thắng nhận được 100% phiếu bầu.

UBND tỉnh Quảng Ninh cho rằng, trong quá trình công tác, với vai trò là Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, ông Nguyễn Văn Thắng luôn quan tâm chỉ đạo trực tiếp, sâu sát mọi hoạt động của nhà trường từ xây dựng cơ chế chính sách, tập trung nguồn lực đến tìm kiếm đối tác quốc tế để liên doanh liên kết, hợp tác đào tạo.

Bản thân ông Nguyễn Văn Thắng cũng có nhiều công trình nghiên cứu khoa học liên quan đến ngành đào tạo của Nhà trường. Việc quy định Hiệu trưởng trường Đại học có uy tín khoa học và kinh nghiệm quản lý giáo dục đại học là tiêu chuẩn mang tính định tính, có thể vận dụng đối với trường hợp của ông Nguyễn Văn Thắng trong trường hợp rất cần thiết này, mặt khác Luật Giáo dục sửa đổi cũng không quy định bắt buộc chức danh Hiệu trưởng là cán bộ cơ hữu của trường Đại học.

Do đó, ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh đã đảm bảo các tiêu chuẩn theo quy định và đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh Quảng Ninh, Trường Đại học Hạ Long.