Chương trình Gặp nhau cuối năm (Táo quân 2016) vừa hoàn thành 2 buổi ghi hình chính thức, phản ánh nhiều vấn đề nổi cộm trong năm qua. Nhưng “đến hẹn lại lên”, trước khi đến được với công chúng vào đêm giao thừa, chương trình lại rơi vào “tầm ngắm” và bị kiểm duyệt gắt gao cũng bởi độ gai góc, sâu cay của mình.
Không né chuyện “nhạy cảm”
Hai tối 29 - 30/1, Trung tâm Sản xuất phim truyền hình (VFC) - đơn vị sản xuất Táo quân - đã tiến hành ghi hình chính thức Táo quân 2016 ở trường quay Đài Truyền hình Việt Nam để đảm bảo nội dung chương trình được giữ bí mật đến phút chót. Tuy vậy, đơn vị sản xuất cũng hé lộ một vài nội dung “nóng” phản ánh trong Táo quân 2016 qua lăng kính hài hước, sâu sắc, đa chiều.
Vì vài năm gần đây Táo quân bị chê “nhạt”, nên các nghệ sĩ tham gia đều muốn chương trình năm nay sẽ chạm thẳng đến những vấn đề được cho là “nhạy cảm”, để tiếng cười trở thành một vũ khí sắc bén lên án thực trạng tham nhũng, nhận hối lộ, chuyện “con ông cháu cha” hay gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm…
 |
| Các nghệ sĩ cùng “tung hứng” trong buổi ghi hình Táo quân 2016. (Ảnh: VFC) |
Năm nay chỉ có 4 Táo lên báo cáo Ngọc Hoàng, gồm: Táo xã hội, Táo kinh tế, Táo giáo dục và Táo tinh thần. Vào vai Táo xã hội, NSƯT Chí Trung gây ấn tượng với vóc dáng và điệu bộ tưng tửng khi tả hết sự thờ ơ của người kinh doanh và sự thiếu mạnh mẽ của pháp luật để dẹp “quốc nạn” thực phẩm bẩn. NSND Tự Long vào vai Táo Tinh thần - một táo mới, phụ trách các vấn đề về văn - thể - mỹ, mang theo câu chuyện người dân bị nhắc nhở vì trót chê trên facebook, cũng như sự lên ngôi của ca khúc “Vợ người ta” với những bản nhạc chế tạo tiếng cười thâm thúy.
Từng “đóng đinh” với vai Táo y tế, năm nay, Vân Dung thử sức ở vai Táo giáo dục với những vấn đề nổi cộm về cải cách giáo dục, xét tuyển đại học như chơi chứng khoán và khoe giọng khi hát opera với Nam Tào - Xuân Bắc. Một gương mặt cũ nữa là NSƯT Quang Thắng sẽ tiếp tục vào vai Táo kinh tế với những màn tung hứng, đối đáp với các Táo và Ngọc Hoàng - Quốc Khánh về vấn đề bán hàng đa cấp, những khó khăn của doanh nghiệp khi vừa cạnh tranh với nước ngoài vừa đau đầu bởi thủ tục “bôi trơn” trong nước. Quang Thắng khẳng định “chắc nịch” rằng khán giả xem Táo quân năm nay sẽ không phải “bỏ thêm muối”.
Việc Quốc hội thông qua điều luật chuyển giới cũng được Táo quân 2016 nhắc khéo qua hình tượng “Cô Đẩu” Công Lý, những bất cập trong quy định bắt buộc xe ô tô phải trang bị bình cứu hỏa cũng được cài cắm bởi các nhân vật Thiên Lôi do ca sĩ Minh Quân và diễn viên Bình Minh vào vai. Sự “lém lỉnh” của Minh Quân cùng với nét duyên của Bình Minh hứa hẹn sẽ tạo tiếng cười dù đây chỉ là những vai diễn phụ.
Đánh giá về nội dung kịch bản Táo quân 2016, Giám đốc VFC Đỗ Thanh Hải cho rằng, đây đều là những vấn đề nổi cộm và được dư luận quan tâm trong năm qua. “Những vấn đề này đều được báo, đài phản ánh, Táo quân chỉ tổng kết lại, để các nghệ sĩ diễn dưới góc nhìn hài hước, mang tính góp ý và xây dựng”, đạo diễn Đỗ Thanh Hải chia sẻ.
Nỗi lo kiểm duyệt
Chương trình Gặp nhau cuối năm 2016 sẽ chính thức phát sóng trên VTV vào đêm 29 tết (7/2). Vì những bản báo cáo của các Táo phần lớn là những vấn đề tiêu cực, được coi như “thông điệp ngầm” gửi tới các “thủ lĩnh ngành”, nên Táo quân không chỉ “nóng” với khán giả mà còn lọt vào “tầm ngắm” của các ban, ngành và được kiểm duyệt khá gắt gao.
Đạo diễn Đỗ Thanh Hải - người trực tiếp sản xuất Táo quân nhiều năm qua cũng không giấu chuyện “đến hẹn lại lên”, cứ vào mùa Táo quân, kể cả đến chiều 30 tết, lại nhận được các cuộc gọi đề nghị các Táo nói nhẹ, tránh việc “đá xoáy”, lên án, cũng có người “xin” để ngành mình được nhắc tới nhẹ nhàng hơn trong “báo cáo của các Táo”. Thậm chí Táo quân 2013 còn bị “tuýt còi” vì cho rằng chưa được kiểm duyệt khi công diễn.
Năm 2014, chỉ trước khi công diễn Táo quân 1 ngày, Bộ VHTTDL đã gửi công văn hỏa tốc tới Ban Tuyên giáo Trung ương đề nghị chỉ đạo Đài THVN kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc dàn dựng, tổ chức biểu diễn Táo quân theo đúng chủ trương, đường lối, nội dung phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc để chương trình thực sự là món ăn tinh thần cho khán giả vào dịp tết đến xuân về. Đỉnh điểm là năm 2015, khi các nghệ sĩ chưa kịp tập luyện, kịch bản chưa hình thành, Cục Nghệ thuật biểu diễn đã yêu cầu kiểm duyệt nội dung chương trình.
Cũng vì vấn đề kiểm duyệt, nên 2 năm nay, các nghệ sĩ “rút vào tập luyện và ghi hình bí mật”, những thông tin về chương trình cũng chỉ được tiết lộ “nhỏ giọt” cho đến ngày công diễn. Tuy vậy, êkíp tham gia sản xuất vẫn “đau đầu” vì vấn đề biên tập và cắt gọt, đến nỗi ca sĩ Minh Quân phải nhắc lại lời “cảnh báo” của đạo diễn Đỗ Thanh Hải cho các nghệ sĩ là “đừng sốc khi xem”, ngầm nói đến việc Táo quân bị “cắt gọt” trước khi lên sóng.
Hiện tại, sau 2 đêm ghi hình chính thức, êkíp sản xuất đang bắt tay vào việc biên tập và trình duyệt. Dù Táo quân 2016 được hé lộ là có rất nhiều nội dung “nóng”, nhưng nghệ sĩ và cả khán giả vẫn phập phồng lo, liệu có được “giã từ quá khứ bằng tiếng cười vui vẻ”, hay chương trình lại bị “cắt đầu, gọt đuôi” để lại phải cười gượng, cười nhạt khi xem.
NSND Tự Long: Táo quân chỉ là chương trình hài
“Táo Quân là một chương trình hài, nhưng nó cũng có nhiều điểm đặc biệt, không giống nhiều chương trình khác. Nói rằng nó “nhạy cảm” thì không riêng gì một diễn viên mà cả nhà đài cũng đều phải trải qua quá trình kiểm duyệt rất gắt gao trước khi chương trình lên sóng. Và năm nay cũng không ngoại lệ. “Táo” muốn hay còn phụ thuộc vào chất liệu là tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước năm đó.
Chúng tôi quan niệm Táo quân giống như một lễ tổng kết cuối năm, khắc họa lại tình hình đất nước trong một năm qua. Đương nhiên sẽ có những cái làm chưa tới. Nhưng Táo quân không phải là một cái gì đó ghê gớm, to tát, phải giải quyết vấn đề nọ, vấn đề kia trong đất nước này. Táo quân chỉ là chương trình hài. Để cùng nhau xả stress và cùng cười”.
B.HÀ