Cảnh tượng rất nên thơ, đã lôi cuốn hàng vạn du khách khi đến với vùng biển Cửa Lò, tạo nên một không gian độc đáo, điểm nhấn du lịch biển. Khu chợ mà chúng tôi muốn nói đến chính là điểm bán mực nháy có một không hai trên đường ra đảo Lan Châu.
 |
| Chợ mực nháy bắt đầu từ khoảng 19h đến 24h. Ảnh: Điền Bắc. |
Bán hàng không dùng cân
Cứ sau 7h tối, khi ánh đèn đường được bật, hàng trăm người dân, du khách hồi hộp chờ đợi các đợt thuyền thúng mang mực nháy trở về. Theo người dân, mực nháy (hay còn gọi là mực nhảy) vốn là đặc sản của khu vực biển Nghệ An, Hà Tĩnh.
Đây là loại mực được ngư dân câu lên, còn sống, thân nhấp nháy. Loại này thường được đánh bắt vào ban đêm. Sau khi những chiếc thuyền thúng cập bến, ngay lập tức những mẻ mực tươi rói, đang nhảy tanh tách được đưa về chợ mực để bán cho du khách.
Trong khoảng thời gian này, nhiều người sành ăn thường đón thuyền thúng cập bờ để mua luôn mực nháy, không chờ đến lúc mực bán ở phiên chợ. Mực được bán thành từng mớ (mực bỏ vào khay hoặc rổ nhựa), mỗi mớ từ 15 - 20 con hoặc 12 - 15 con.
Nhà giáp biển, cả tuổi thanh xuân gắn với nghề mặn mòi, vợ chồng chị Lê Thị Thúy (trú phường Thu Thủy) được biết đến là người bán mực nháy có thâm niên. “Nói về mực nháy Cửa Lò, ngon nhất vẫn là từ tháng 2 đến tháng 8 hàng năm, mực được đánh bắt khi cập bờ vẫn còn sống, thân và mắt vẫn còn nháy liên hồi, lúc này chỉ cần luộc qua, ăn kèm với lá lốt thì ngon không tả xiết”, chị Thúy cho biết. Cũng theo chị Thúy, khoảng 3h chiều những người đàn ông trong gia đình bắt đầu dong thuyền thúng ra khơi, sau hơn 4h đánh bắt, tầm 7h tối là cập bến.
“Trước đây, khi chưa có quy hoạch điểm bán như hiện nay, ngư dân chúng tôi thường bán rao cho du khách, hoặc bán ngay tại mép biển. Nhưng hơn 2 năm gần đây, hàng trăm hộ được chính quyền tạo điều kiện quy tụ về một điểm, thành ra nơi đây trở thành khu vực bán mực nháy, còn du khách thì hay gọi là chợ mực nháy Cửa Lò”, chị Thúy chia sẻ.
Bán cạnh bên, chị Nguyễn Thị Mai (trú phường Nghi Hương) cho biết: Mực nháy ở Cửa Lò là một trong những loại hải sản ngon nhất vùng này, việc đánh bắt không thuận lợi như xưa, hôm có hôm không, mỗi đêm câu nhiều nhất từ 2-3kg, không đủ phục vụ nhu cầu cho khách.
“Khi thuyền cập bến, mực đưa lên bán ngay cho khách mới được giá. Tùy vào số lượng mực câu được mỗi đêm, khi còn khách sẽ bán hàng đến 12h đêm khuya, thậm chí sang 1h sáng, nhưng lúc này giá mực sẽ giảm xuống. Nếu gặp may, hai vợ chồng có thể kiếm được từ 800-1,2 triệu đồng mỗi tối”, chị Mai cho biết.
Điểm độc đáo trong cách bán mực nháy ở đây là người bán không dùng cân, mực được ước lượng từ 10-15 con và chia thành từng mớ, bỏ trong khay bằng kim loại, người mua tự trả giá, thuận mua vừa bán. Chẳng có bàn ghế chỉ có những mớ mực nháy và đèn tích điện cầm tay, vậy nhưng khách vẫn mua nườm nượp. Bởi vậy, dạo quanh khu chợ dù khách hàng nâng lên, đặt xuống, trả giá nhiều lần nhưng người bán vẫn vui vẻ, thậm chí còn giải thích cặn kẽ khi người mua hỏi.
Chợ không có lều bạt, hàng quán, bàn ghế, mỗi người chọn một khoảng vỉa hè để bày mực ra bán. Trên tay mỗi người bán là một chiếc đèn điện, vừa dùng để soi sáng cho khách chọn mực, vừa tạo hiệu ứng để những con mực lấp lánh hơn. Mặc dù người bán ngồi san sát nhau nhưng không hề xảy ra cãi vã, tranh giành khách. Quan sát, chợ có khoảng 100 người bán mực, nhóm họp trên đoạn vỉa hè dài hơn 150m. Phía góc chợ có một bảng nội quy, trong đó quy định người bán mực không được chèo kéo hay to tiếng với khách.
Du khách thích thú
Chợ họp tất cả buổi tối trong tuần, thường sôi động nhất là vào khoảng 20h-22h. Người bán tùy vào kích cỡ, độ tươi của mực để ra giá, người mua vận dụng khả năng trả giá của mình để đi đến quyết định mua hay không mua. Việc mua bán diễn ra vui vẻ, hoàn toàn không có tình trạng ép giá hay chèo kéo khách hàng.
Vào dịp cuối tuần hay các ngày lễ, du khách từ nhiều nơi về Cửa Lò nghỉ dưỡng, được giới thiệu đến chợ mực nháy để tham quan, mua mực, thậm chí nhờ chế biến ăn ngay tại chỗ. Ai cũng tỏ ra hào hứng với phiên chợ ẩm thực vui vẻ này.
Một số du khách đã từng thưởng thức cho rằng, mực nháy Cửa Lò với độ tươi ngon, vị ngọt, đậm đà, dai giòn được chế biến thành những món ăn khá hấp dẫn, ngon nhất vẫn là luộc, hấp hoặc ăn gỏi. Ngoài việc là điểm mua mực nháy thưởng thức, nhiều bạn trẻ còn xem đây là điểm check-in khi đến Cửa Lò.
Nói về điểm bán mực nháy trên địa bàn, trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Phạm Thanh Hải - Chủ tịch UBND phường Thu Thủy cho biết: Nhằm quy hoạch, xây dựng một Cửa Lò thân thiện, mến khách, vào tháng 5/2023 UBND thị xã Cửa Lò đã quy hoạch tuyến đường lên đảo Lan Châu thuộc phường Nghi Thủy thành chợ để bán mực nháy vào mỗi tối, tạo thêm điểm nhấn du lịch của thị xã.
Trên cơ sở đó, UBND phường Thu Thủy cũng đã xây dựng hệ thống dịch vụ hậu cần, hỗ trợ khách du lịch chế biến mực tại chỗ khi có nhu cầu, xây dựng một số điểm check-in phục vụ du khách.