Anh Hải Nam sinh năm 1991 tại Đoan Hùng, Phú Thọ cho biết mình tốt nghiệp khoa Công nghệ kỹ thuật cơ khí trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội năm 2014. Tuy nhiên, kể từ khi ra trường đến nay anh không đi theo chuyên ngành đã học mà trở thành một người “nông dân” phát triển mô hình nuôi con dúi tại địa phương.
Chàng trai trẻ cho biết con dúi hay còn được gọi là chuột Nứa, chuột Dúi, chuột Tre. Ngoài tự nhiên dúi sống theo từng đàn. Mỗi đàn thường có từ 3 đến 5 con, chúng ở trong hang tự đào và hầu như không ra khỏi hang vào ban ngày. Dúi nhút nhát, không thích nhiều ánh sáng nên chúng chỉ ra khỏi hang tìm thức ăn vào ban đêm.
Anh Hải Nam chia sẻ nhờ nuôi dúi mà kinh tế gia đình có nguồn thu nhập ổn định
Anh Nam biết đến con dúi từ một người bạn học đại học quê ở Hà Giang, chính vì thế ngay từ thời sinh viên anh đã bắt đầu tìm hiểu về con dúi. Sau khi tốt nghiệp Đại học anh bắt 10 đôi dúi về nuôi thử. Tại thời điểm năm 2014, dúi giống thuần còn hiếm nên có giá khá đắt là 1,2 triệu đồng/cặp. Chàng trai sinh năm 1991 cho biết: “Nuôi dúi không tốn nhiều diện tích chuồng trại, thức ăn chủ yếu là tre, nứa, mía, ngô vừa rẻ lại dễ tìm, ít bệnh tật đặc biệt là không gây ô nhiễm, đầu ra nhiều nên đã chọn con dúi để làm mô hình chăn nuôi”.
Mặc dù đã nhận được sự hướng dẫn tận tình của người bạn học cũ nhưng thời gian đầu nuôi do chưa có kinh nghiệm nên cũng có một vài con dúi giống bị chết. Sau khi tham quan một số mô hình nuôi dúi ở các tỉnh để lấy kinh nghiệm và đọc thêm các tài liệu từ Internet, đàn dúi của Nam sinh trưởng tốt và tỷ lệ hao hụt đàn được hạn chế tối đa.
Giá dúi thịt hiện đang dao động từ 450.000đ đến 500.000đ/kg
Dù trông bề ngoài rất giống với loài chuột đồng chuyên phá hoại mùa màng của người nông dân, nhưng theo chàng trai 9X thức ăn của dúi nuôi trong gia đình chủ yếu là tre, nứa, mía và một số cây bụi khác. Nam cho biết ở quê mình rất gần nhà máy mía đường, tre nứa cũng rất nhiều nên không bao giờ phải lo chuyện thiếu thức ăn cho dúi nuôi. Thậm chí chi phí thức ăn cho dúi gần như bằng không bởi tất cả đều rất dễ kiếm trong tự nhiên và nhà có thể trồng được.
Bên cạnh đó, thiết kế chuồng nuôi dúi khá đơn giản, với dúi thịt thì xây chuồng thành từng ô, mỗi ô chiều ngang 1m, dài 2m, cao 0,7m và có thể nuôi được từ 15 - 20 con dúi thịt. Trong ô chuồng có thể đặt đặt vài ống cống nhỏ để dúi chui rúc.
Chuồng cho dúi sinh sản mỗi ô chiều ngang 50-70cm, dài 60-70cm, cao 70cm, hoặc có thể dùng gạch lát nền loại 50x50cm, 60x60cm dựng thành từng ô. Chàng trai trẻ cũng lưu ý, môi trường sống của dúi phải khô thoáng, không ẩm ướt, mát mẻ mùa hè và ấm áp mùa đông. Đặc biệt, con dúi không chịu được nhiệt độ quá cao của mùa hè nên phải thiết kế chuồng dúi sao cho mát nhất vào mùa hè như dưới tán cây, trồng thêm dây leo trên mái, lắp vòi tưới mái tự động.
Dúi có khá nhiều điểm tương đồng với chuột đồng như chân ngắn, đuôi dài và mõm nhọn
Từ những cặp dúi ban đầu, đến nay trại nuôi dúi của Nam đang có 300 con, trong đó có 120 cặp dúi sinh sản. Cứ 3 đến 4 tháng là dúi mẹ đẻ một lần, mỗi lần đẻ từ 2 đến 4 con, cá biệt có con đẻ 5-6 con. Sau 8-10 tháng, dúi con đã đạt trọng lượng từ 1,2kg - 1,5kg và bắt đầu xuất bán dúi thịt. Nuôi Dúi thịt thương phẩm người nuôi có thể chọn loại thức ăn thế nào để chúng ăn mau lớn và giá thành hạ.
Thịt Dúi được xếp vào loại thức ăn đặc sản, ngon, mát, giàu đạm. Hiện có giá dao động từ 450 - 500.000 đồng/kg tại trại, các chủ quán, chủ nhà hàng thường tìm đến tận nơi để đặt mua do đó những người nuôi dúi thịt như Nam cũng không phải lo tìm đầu ra cho vật nuôi của mình. Chàng trai trẻ chia sẻ nhiều lúc mình không có hàng mà bán. Các chủ nhà hàng tìm đến tận nơi đặt cọc tiền trước để mua dúi. Bên cạnh đó, dúi giống cũng đang được nhiều người tìm mua về nuôi và giá bán từ 900 nghìn đến một triệu đồng/cặp.
Khác với chuột đồng chuyên phá hoại mùa màng, dúi đang trở thành một con vật nuôi cho kinh tế cao
Theo tính toán của chàng trai 9X, mô hình nuôi dúi đã mang lại cho gia đình anh một nguồn thu nhập ổn định 12 triệu đồng mỗi tháng. Tính ra tiền lãi thu về mỗi năm lên tới gần 150 triệu đồng trong khi chỉ phải đầu tư hơn 100 mét vuông chuồng trại.
Sau 6 năm gắn bó với con dúi, Nam đánh giá đây là một loài vật nuôi cho thu nhập cao và ổn định. Bởi không như các loài vật nuôi khác, nuôi dúi có rất nhiều ưu điểm như chi phí đầu tư không quá lớn, không tốn nhiều diện tích nuôi, thức ăn rẻ và dễ tìm kiếm, chất thải ít, khô, không có mùi nên không ảnh hưởng đến môi trường và thị trường tiêu thụ rộng rãi.
Thức ăn của dúi là những thứ rẻ tiền, dễ kiếm như tre, trúc, mía hay ngô
Bên cạnh đó, chàng trai trẻ 9X cũng có lời khuyên với những bạn trẻ muốn nuôi dúi để phát triển kinh tế gia đình, đó là cần xác định trước phải có niềm đam mê, phải thực sự thích rồi hãy làm. Và trước khi bắt tay vào nuôi thì nên đến thăm quan trực tiếp các mô hình này tại các địa phương, chứng kiến tận mắt cách các chủ trại nuôi và chăm sóc để tránh bị những đầu mối tư vấn thiếu thông tin và cung cấp giống chất lượng kém thậm chí là lừa đảo.