Chính sự hiện diện của bàn chân cho phép các loài động vật có vú đối phó với cuộc sống phức tạp hơn trên cạn, nhưng chúng ta cũng biết rằng có một loài động vật có vú không có chân đó chính là rắn.
Điều này khiến nhiều người thắc mắc, lẽ nào con rắn bị mất chân trong quá trình thoái hóa? Thực tế, rắn chỉ vì một số trục trặc nhỏ trong quá trình tiến hóa.
Tại sao rắn đi bằng bụng?
1. Sinh sản của rắn
Chúng ta biết rằng rắn là loài động vật có vú máu lạnh, rắn đi bằng bụng và rắn không có chân trên bụng. Bạn có biết tổ tiên của rắn là loài vật gì không?
Thực tế, các nhà khoa học đã đưa ra kết quả cụ thể sau khi nghiên cứu, thằn lằn thời tiền sử là tổ tiên của loài rắn, điều này khiến một số người cảm thấy rất khó hiểu, thằn lằn có chân nhưng rắn thì không. Tại sao thằn lằn được cho là tổ tiên của rắn? Thằn lằn có biến chất thành rắn không? Về vấn đề này, nhà khoa học cho rằng: chỉ vì rắn vô tình phát ra tiếng "oolong" trong quá trình tiến hóa!
Thực tế là có lý do của việc này, loài rắn xuất hiện sớm nhất trên thế giới cách đây vài trăm triệu năm, lúc đó thân của loài vật này rất dài, đặc điểm của loài vật này rất giống loài thằn lằn, và thậm chí loài động vật này có bàn chân rất nhỏ vẫn tồn tại.
Chỉ nhờ phát hiện ra hóa thạch của loài động vật thời tiền sử này, các nhà sinh vật học mới xác định rằng rắn thực sự tiến hóa từ thằn lằn. Các nhà sinh vật học cho rằng rắn lúc đầu cũng là động vật đi bằng tứ chi, rắn cũng có những điểm khác biệt rõ ràng giữa tứ chi và thân thể, lúc đó rắn cũng dựa vào tứ chi để săn mồi.
Nhưng sau đó một loài thằn lằn mới xuất hiện, loài mới này được gọi là thằn lằn rắn, loài thằn lằn này rất khác với loài rắn, và nó cũng rất khác với thằn lằn.
Thằn lằn rắn không có tứ chi, nhưng rắn thằn lằn này hoàn toàn khác với rắn thường, đặc biệt là đầu và mắt, đầu của thằn lằn rắn lớn hơn đầu rắn thường, mắt của thằn lằn rắn cũng có thể quay được. Vậy tại sao các chi của rắn thằn lằn lại dần bị thoái hóa?
Điều này giúp cho việc săn mồi thuận lợi hơn, lúc đầu thằn lằn rắn có các chi, nhưng thằn lằn rắn chỉ có thể sử dụng các chi của mình để tạo điều kiện cho con mồi trong hang.
Về sau, tứ chi của rắn cạp nong thoái hóa dần, cuối cùng là không còn chi nữa, sự thay đổi này cũng là biểu hiện và hoàn cảnh thích nghi với môi trường. Có lẽ ban đầu rắn sống trong hang động nên thằn lằn thời tiền sử phải là tổ tiên của thằn lằn rắn, nhưng một số người lại giữ quan điểm ngược lại.
Có người cho rằng rắn có thể sống ở biển, nhưng sau này rắn lên sống ở trên cạn để sinh sản tốt hơn, nhưng cả hai nhận định này đều có một điểm cơ bản là lúc đầu rắn có tứ chi, nhưng các chi sau đó thoái hóa dần.
2. Lịch sử thoái hóa của rắn
Các nhà sinh vật học đã đưa ra nhiều lời giải thích cho vấn đề con rắn, nhưng hầu hết những lời giải thích này dường như không hiệu quả, vì vậy một số nhà sinh vật học đã đề xuất những ý tưởng mới.
Trên thực tế, rắn vẫn có gen phát triển tứ chi, nhưng gen này ở rắn bị triệt tiêu nên rắn mất dần các chi trong quá trình phát triển.
Các nhà khoa học gọi gen này là gen điều hòa ZRS, chính vì đột biến gen này khiến gen của các chi không thể hiện được nên con rắn được sinh ra là do đột biến gen trong quá trình tiến hóa.
Có lẽ rắn chỉ là một loài ngẫu nhiên được sinh ra từ sự đột biến gen của thằn lằn, lời giải thích này có vẻ rất xác đáng, đồng thời nó cũng chứng tỏ sự rối loạn của gen.
Kết luận:
Các nhà khoa học luôn có một số ý kiến khác nhau về sự ra đời của loài rắn, nhưng tất cả các nhà khoa học đều biết rằng chắc chắn phải con rắn phải có 4 chân lúc đầu. Không có lời giải thích cụ thể nào cho việc tứ chi của con rắn biến mất như thế nào, nhưng lời giải thích được nhiều người tin tưởng nhất là cái cuối cùng. Có lẽ sự ra đời của con rắn chỉ là một tai nạn, có thể chỉ là do rối loạn gen.