Tục ngữ có câu “Heo đến thì nghèo, chó đến thì giàu, mèo đến thì nhà có tang”, “chó đến thì phú, mèo đến thì bần”, “chó đến tiền vào, mèo đến để tang” nghĩa là gì?
Heo đến thì nghèo
Heo là một loại gia súc có thể dùng để làm thực phẩm, đặc điểm của loài này là hết ăn lại nằm, ăn ăn ngủ ngủ. Heo đến thì nghèo, chủ yếu là nói heo lười biếng, một ngày chỉ biết có ăn thôi, không làm việc; ở nông thôn mà lười biếng, không lao động, thì sẽ trở nên nghèo khó. Trong suy nghĩ của đại đa số mọi người thì “heo” đại diện cho hình ảnh ham ăn biếng làm.
Thuở xưa, đa phần các gia đình đều không dư dả, giàu có, nếu có con heo rừng chạy tới nhà không phải chuyện tốt lành. Sức ăn của heo vô cùng khỏetrong khi mà những gia đình nghèo kia lại không có chút lương thực nào dư thừa.
Những gia súc khác như con lừa, con la các loại còn có thể trợ giúp chủ nhà làm việc đồng áng, cho nên từ lâu các thôn làng đã đem những người lười trong thôn ví von với heo, đều là dạng ham ăn biếng làm.
Nếu như có heo chạy vào trong nhà mà không đuổi đi, lại để lại nuôi, có thể sẽ phải đem tất cả những gì có trong nhà cho nó ăn, đây là ý nghĩa của câu “heo đến thì nghèo”.
Chó đến thì giàu
Chó có bản năng phân biệt chính tà, có chó canh giữ cổng, tà khí không xâm phạm được, vì vậy khi chó về nhà mang ý nghĩa cầu may. Dân gian cho rằng chó là loài linh thông, cũng lưu truyền một câu nói rằng: “Khẩn giảo nhân, mạn giảo thần, không nhanh không chậm sủa quỷ hồn”. Nghĩa là: Sủa nhanh là có người đi ngang qua, sủa chậm là có Thần linh ghé đến, sủa không nhanh không chậm là có quỷ hồn lui tới.
Thế hệ già ở nông thôn cho rằng “chó đến vượng nhà” bởi vì tiếng sủa của chó là “oẳng” cùng với “vượng” có âm đọc gần giống nhau. Thứ hai, chó không cần chăm sóc đặc biệt, thức ăn thừa trong nhà có thể đủ, cóó thể giúp chủ canh giữ nhà cửa, ngăn ngừa tiền tài bị mất cắp, tiền tài không bị mất đi ắt sẽ trở nên giàu có.
Chó đồng thời cũng là người bạn trung thành của con người, nếu có một chú chó hoang đến nhà, thường thì người ta sẽ giữ chú chó này lại. Cho nên ở nông thôn nếu có chó lạ vào nhà thì đều sẽ được chủ nhà yêu thích.
Mèo đến nhà thì gia đình có tang
Mèo hiện nay là một trong những thú cưng được yêu thích nhất trong các gia đình, tại nông thôn mèo còn giúp chủ nhà bắt chuột, giảm bớt tổn thất lương thực, vậy tại sao lại bị cho là đến nhà sẽ có “tang gia”? Điều này cũng bắt đầu từ thói quen sinh hoạt của mèo!
Mèo thường hoạt động vào ban đêm, thích săn chuột. Sáng sớm thường mang chuột chết về nhà, mà mọi người cho rằng sáng sớm đã chứng kiến cảnh “chết chóc” là điềm xấu, tương tự như đốt giấy để tang.
Thậm chí có một truyền thuyết cho rằng mèo khi kinh sợ, sẽ bị cô hồn dã quỷ nhập vào thân. Những cô hồn dã quỷ này sẽ đến những gia đình khác nhau để tìm “thế thân”. Một truyền thuyết khác kể rằng, ngày xưa người ta hay gọi mèo là dần, nghĩa là con hổ, mà hổ khá hung tàn, vậy nên đa số các gia đình đều sợ mèo ghé thăm. Còn có một lý giải khác là tiếng mèo kêu “meo, meo, mèo” với 3 chữ “diệt”, “không có”, “hỏng” đều phát âm giống nhau, vậy nên người ta cho rằng mèo là loài vật báo hiệu điềm gở.
Dù là ai, họ vẫn luôn thích những thứ tượng trưng cho điềm lành và sự giàu có, họ cố gắng tránh những thứ tượng trưng cho tai ương và xui xẻo. Vì vậy, những câu nói dân gian này hầu hết đều phản ánh sự khao khát của con người đối với những điều đẹp đẽ, đó cũng là mặt thực nhất của bản chất con người.