Gián Đức là gián gì?
Gần đây, một loài gián lạ đã ồ ạt tấn công nhiều chung cư ở Hà Nội và Tp. HCM. Loài gián này nhỏ hơn gián thường, không bay được và chạy rất nhanh, điều đáng ngại là chúng tỏ ra "nhờn" với các loại thuốc diệt côn trùng.
Loài gián ngoại lai này thực chất là gián Đức (Blattella germanica), kích thước của con trưởng thành đạt 1,3 - 1,6cm, thậm chí lớn hơn. Gián Đức từng trở thành nỗi kinh hoàng của người Anh - vì chúng ăn và gặm nhấm tất cả mọi thứ, từ da, sách, bao bì nhựa cho đến thức ăn.
Một cặp gián Đức có thể tạo ra 10.000 hậu duệ chỉ trong 1 năm và quá trình sinh sản diễn ra ác nhất vào những tháng mùa hè.
Trái với loài gián Châu Á thích sống ở ngoài trời, loài gián Đức thường trú ngụ trong các cơ sở có người sinh sống: cửa hàng ăn, cơ sở sản xuất và chế biến thực phẩm, khách sạn, nhà nghỉ, v.v… Chúng không có khả năng sinh tồn tốt ngoài tự nhiên và sẽ sớm bỏ mạng, đó là lý do chúng “quấn người” đến thế.
Theo chuyên trang về dịch hại Pest Wiki, gián Đức ưa thích môi trường nóng và ẩm, đặc biệt là khu vực nhà bếp. Tuy cũng có cánh nhưng chúng hiếm khi bay lượn và chủ yếu mò ra kiếm ăn vào ban đêm. Cách đơn giản nhất để kiểm tra xem trong nhà có gián Đức hay không, là nhìn vào những kẽ hở ẩm ướt, tối tăm trong nhà bếp.
Thực phẩm ưa thích của gián Đức là thịt, tinh bột, đường và đồ giàu chất béo. Khi thiếu ăn, chúng cũng vẫn xử những thứ gián Châu Á vẫn ăn như xà phòng, keo dính và kem đánh răng. Khi hết thức ăn, gián Đức sẽ quay ra ăn thịt đồng lại.
10 sự thật về gián Đức không phải ai cũng biết và một số cách để tiêu diệt loài côn trùng này:
1. Gián Đức có quá trình biến thái (metamorphosis) không hoàn toàn.
2. Gián Đức là vật trung gian lây truyền khuẩn đường ruột salmonella và các bệnh khác.
3. Phần vỏ cứng bảo vệ sau đầu (pronotum) của gián Đức rất dễ nhận biết với 2 sọc đen dọc.
4. Trứng gián Đức (ootheca) có thể chứa tới 35 - 40 ấu trùng gián con.
5. Trong điều kiện thuận lợi, trứng gián Đức mất 1 tháng để nở.
6. Gián Đức cái sẽ giữ bọc trứng gần 1 tháng, đến khi sắp nở mới nhả ra.
7. Tùy vào nguồn thức ăn, một con gián Đức mất từ 6 tuần đến 6 tháng để trưởng thành.
8. Không mấy khi bay lượn nhưng gián Đức lại thích ở chỗ cao (chung cư), nơi có nhiệt độ, độ ẩm cao.
9. Với kết cấu arolium dưới lòng bàn chân, gián Đức có thể leo trèo trên bề mặt nhẵn nhụi.
10. Ở giai đoạn nhộng (nymph), gián Đức có một mảng nhạt màu ở giữa ngực.
Khi xuất hiện gián Đức trong nhà, cần phải xem xét lại ngay tình hình vệ sinh trong gia đình, đặc biệt là khu vực nhà bếp, nhà tắm. Trông có vẻ vô hại nhưng gián Đức và gián thành phố nói chung, là loài trung gian mang mầm bệnh kiết lị, viêm dạ dày ruột.
Phân gián thậm chí cũng liên quan đến sự gia tăng bệnh chàm, gây kích ứng tạo ra cơn hen suyễn.
Cách tiêu diệt gián Đức
Bước đầu tiên triệt tiêu gián Đức là dọn dẹp sạch sẽ nhà cửa, để ý mọi kẽ hở như gầm tủ lạnh, gầm lò vi sóng, khe tủ bếp, chạn bát và tìm phân của gián Đức. Solutions Pest & Lawn mô tả phân của gián Đức sẽ có vẻ ngoài giống hạt tiêu như thế này đây:
Nếu tìm được phân gián thì bạn đã gặp may! Vì trứng gián Đức chỉ quanh quẩn đâu đó thôi. Hãy tìm và tận diệt, vì chỉ cần vài ba quả trứng sót lại là chỉ sau vài thế hệ gián, nhà bạn sẽ lại phải nuôi báo cô thêm một đàn ăn hại.
Cũng giống hầu hết các sinh vật khác, gián Đức cần 3 thứ để sinh tồn: nơi ở, thức ăn và nước uống. Triệt tiêu nơi ở của chúng bằng cách dọn nhà đã, đảm bảo mọi bề mặt trong nhà bạn sạch bóng đồ ăn thừa, không có nước đọng. Dùng keo nến bịt khe hở trên tường, trên cửa cách âm hay những khe tương tự.
Gián Đức ăn chất thải của con trưởng thành để tránh ăn phải bả. Vậy nên cách kiểm soát gián Đức là sử dụng thuốc điều tiết sinh trưởng côn trùng (Insect growth regulator - IGR), có chứa những chất như hydroprene hay methoprene.
Điều quan trọng nhất: Hãy nhớ dọn dẹp nhà cửa đều đặn để tránh gián lại tiếp tục xuất hiện.