Táo Quân có tên gọi chính thức là Gặp nhau cuối năm, được Hãng Phim truyền hình Việt Nam (nay là Trung tâm Sản xuất phim truyền hình Việt Nam) sản xuất từ năm 2003. Format chương trình được xây dựng theo hướng là số đặc biệt phát vào cuối năm của Gặp nhau cuối tuần, do MC Thảo Vân dẫn dắt.
Trải qua 20 năm lên sóng chương trình Táo Quân đã có nhiều sự thay đổi, sáng tạo. Không ít những điều thú vị của Táo Quân đã bị khán giả lãng quê, hoặc có thể chưa biết. Cùng Dân Việt điểm lại những điều có thể khán giả chưa biết về Táo Quân trong suốt 20 năm lên sóng:
Ngọc Hoàng đầu tiên của Táo Quân không phải NSƯT Quốc Khánh
Với khán giả theo dõi chương trình Táo Quân suốt 20 năm qua đều đã quá quen với NSƯT Quốc Khánh trong vai Ngọc Hoàng - linh hồn của buổi chầu. Tuy nhiên, nghệ sĩ đầu tiên đảm nhận vai diễn này trong Táo Quân năm 2003 là nghệ sĩ Quốc Trượng. Tuy là Ngọc Hoàng đầu tiên của nhà Táo, xong NSND Quốc Trượng cũng chỉ xuất hiện duy nhất 1 lần trong Táo Quân.
NSND Quốc Trượng là Ngọc Hoàng đầu tiên của Táo Quân 2003. (Ảnh: Chụp màn hình)
Nếu Ngọc Hoàng – Quốc Khánh gây ấn tượng với vẻ khù khờ nhưng thâm trầm thì Ngọc Hoàng – NSND Quốc Trượng lại rất năng động, hài hước nhưng không kém phần quyết liệt, quyền uy.
Ngoài đời, NSND Quốc Trượng không chỉ có sự nghiệp thành công mà anh còn khiến nhiều người ngưỡng mộ bởi hôn nhân viên mãn bên người vợ đẹp kém 13 tuổi. Vợ anh tên là Lâm Thanh, một nghệ sĩ chèo công tác cùng đơn vị với anh.
Ngọc Hoàng Quốc Khánh gắn bó suốt gần 20 năm với Táo Quân. (Ảnh: ST)
Với những đoạn trích từ chương trình Táo Quân năm 2003 có thể thấy, chương trình đầu tiên được quay tại sân khấu khá đơn giản của nhà đài, trang phục, đạo cụ của các nghệ sĩ cũng khá giản dị. Trên thực tế, Táo Quân 2003 thực chất chỉ là 1 tiểu phẩm ngắn nằm trong khuôn khổ chương trình Gặp nhau cuối năm.
NSƯT Quang Thắng chưa từng vắng mặt trong bất cứ chương trình Táo Quân nào suốt 20 năm
Nghệ sĩ Quang Thắng là Táo đầu tiên lên chầu Ngọc Hoàng vào năm 2003 và cũng là nghệ sĩ có mặt đầy đủ trong các buổi chầu suốt 20 năm qua. Thời điểm Táo Quân 2003 lên sóng, nhân vật do nghệ sĩ Quang Thắng đảm nhận chỉ được gọi chung là Táo Quân mà chưa có tên cụ thể như: Táo Giao thông, Táo Giáo dục, Táo Kinh tế, Táo Điện lực... như hiện tại.
NSƯT Quang Thắng trong chương trình Táo Quân 2003 (Ảnh: Chụp màn hình)
NSND Tự Long đảm nhận nhiều vai nhất trong chương trình Táo Quân
Trong suốt 20 năm Táo Quân lên sóng, khi NSƯT Quang Thắng đóng đinh trong đầu khán giả với vai Táo Kinh tế; NSƯT Chí Trung gây ấn tượng với vai Táo Giao thông; Nghệ sĩ Vân Dung được nhớ đến cái tên Táo Y tế; thì NSND Tự Long lại đảm nhận rất nhiều vai khác nhau như: Táo Thoát nước, Táo Văn hóa giáo dục, Táo Thể thao, Táo Thổ địa, Táo Giao thông, Táo Mạng...
"Tôi ít khi có vai diễn cố định trong Táo Quân mà thường chạy lung tung, đóng vai Táo "lạ". Có khi đến gần cuối, có một Táo mới phát sinh thì Tự Long sẽ đóng vai Táo đó" - NSND Tự Long hài hước chia sẻ về những vai diễn của mình.
NSND Tự Long đảm nhận rất nhiều vai trong Táo Quân. (Ảnh: ST)
Điều đặc biệt là dù đảm trách vai Táo nào thì NSND Tự Long với nét diễn duyên dáng, hài hước, đặc biệt là khả năng ca hát các thể loại âm nhạc khiến cho phần thể hiện của anh trong Táo Quân luôn được đón đợi.
Thiên Lôi là nhân vật thay đổi nhiều diễn viên nhất
Nhân vật Thiên Lôi, người gác cổng thiên đình luôn là nhân tố đem lại nhiều tiếng cười cho khán giả của Táo Quân hàng năm. Cho đến thời điểm hiện tại, người gác cổng thiên đình đã thay đến 8 diễn viên. Năm 2004, Thiên Lôi do nghệ sĩ Phú Đôn đảm nhận. Năm 2008, 2009, 2011 vai Thiên Lôi được giao cho nam diễn viên Trần Bình Trọng thể hiện. Bình Trọng cũng là người giữ vai Thiên Lôi nhiều lần nhất, tính tới thời điểm hiện tại.
Năm 2013, vai diễn Thiên Lôi được giao cho ca sĩ Minh Quân và được đầu tư khá kỹ càng về trang phục, hóa trang, đất diễn. Sau năm 2013, Minh Quân còn trở lại với sân khấu Táo Quân hai lần nữa vào năm 2015 và 2016 với vai trợ lý Thiên Lôi.
Năm 2014, vai Thiên Lôi vẫn giữ nguyên tạo hình "cháy đen thui" nhưng vai diễn này lại được đảm nhiệm bởi ca sĩ, nhạc sĩ Tiến Minh.
Các nghệ sĩ đảm nhận vai Thiên Lôi trong suốt 20 năm qua. (Ảnh: ST)
Năm 2015, ca sĩ Tuấn Hưng được giao đảm nhiệm vai Thiên Lôi. Không còn tạo hình đen nhẻm, xấu xí, Tuấn Hưng được xem là Thiên Lôi đẹp trai, nam tính. Năm 2016, vai diễn Thiên Lôi tiếp tục được xây dựng với phong cách "trai đẹp". Người mẫu, diễn viên Bình Minh chính là người được giao đảm nhiệm vai Thiên Lôi. Năm 2017, vai Thiên Lôi do diễn viên trẻ Mạnh Dũng (Dũng Hớn) đảm nhiệm. Gần đây nhất, năm 2022, bộ đôi diễn viên trẻ Việt Bắc, Mạnh Dũng vị trí "quyền lực" ở cổng thiên đình.
Các Táo "lạ" xuất hiện trong Táo Quân suốt 20 năm
Bên cạnh những vị Táo quá quen thuộc với khán giả của Gặp nhau cuối năm như Táo Kinh tế, Táo Giao thông, Giáo Giáo dục, Táo Y tế,... Cũng từng có nhiều Táo cực "độc, lạ" xuất hiện trong suốt 20 năm chương trình lên sóng: Táo Thoát nước do NSND Tự Long đóng năm 2009, Táo Hải sản 2004, Táo Báo chí do Vân Dung đảm nhận năm 2004, Táo Nông dân năm 2009, Táo Blog năm 2007, Táo Tiêu dùng năm 2009, Táo Tinh thần năm 2016...