Tử vong sau khi ăn ốc lạ: Làm gì khi ngộ độc ốc biển?

Đến 19 giờ tối 11/9, ngư dân Nguyễn Văn T. có triệu chứng trở nặng, được người dân đưa đi cấp cứu, nhưng đã tử vong. Hai người còn lại sau khi cấp cứu tại Trung tâm y tế H.Vạn Ninh đã chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Khánh Hòa tiếp tục điều trị.

Hiện sức khỏe của 2 bệnh nhân ngộ độc ốc biển đã tạm ổn định, đang tiến triển tốt. Mẫu ốc nhóm thanh niên kể trên đã được gửi đến Viện Hải Dương học Nha Trang để nghiên cứu, truy tìm, xác định nguồn gốc.

Ốc biển là động vật thân mềm, ốc biển có rất nhiều loài. Đa số được sử dụng làm thực phẩm, tuy nhiên một số loài có độc tố có khả năng gây ra tình trạng ngộ độc nặng, diễn biến nguy kịch và dẫn đến tử vong. Độc tố thường chỉ có ở tuyến nước bọt. Một số loài ốc luôn chứa chất độc gây ngộ độc cho người ăn, nhưng có một số loài ốc biển bình thường không hề gây ngộ độc cho người ăn nhưng có thể "đột nhiên" trở nên độc do chúng ăn phải các loài tảo độc và tích lũy trong cơ thể hoặc có khi không rõ nguyên nhân.

Chất độc của ốc biển thường có 2 loại chính là Saxitoxin và Tetrodotoxin. Độc tố Saxitoxin tích lũy trong các loài ốc mặt trăng, ốc đụn và ốc tram và có thể có trong các sinh vật hai mảnh vỏ, một số loài cua, rạn... Còn độc tố Tetrodotoxin có trong ốc tù và, ốc hương Nhật Bản, ốc tù và gai miệng đỏ, ốc bùn, ốc ngọc và có trong một số loài cá nóc, mực đốm xanh hay con so biển...

Hai độc tố này đều thuộc loại độc tố thần kinh cực mạnh, có trọng lượng phân tử thấp, do cấu trúc hóa học khá đặc biệt nên độc tố không bị phân hủy, biến tính trong quá trình xử lý, chế biến kể cả ở nhiệt độ cao. Đặc biệt, độc tố vẫn tồn tại và gây ra độc trong thức ăn đã được chế biến, xào nấu hay đóng hộp và cấp đông.

Khi ăn phải thực phẩm biển có chứa độc các triệu chứng ngộ độc xảy ra trong vòng 20 phút đến 3 giờ, nạn nhân có cảm giác tê, rát bỏng ở môi và đầu lưỡi. Hiện tượng tê, rát bỏng lan dần đến chân tay, đôi lúc có kèm đau đầu, đau bụng, đau cánh tay, đi đứng loạng choạng, nôn mửa dữ dội rồi khó thở, hôn mê, ngưng hô hấp... Nạn nhân có thể chết sau 30 phút hoặc 8 giờ nếu không được cấp cứu kịp thời.

Khi người thân có biểu hiện bị dị ứng hải sản, cách tốt nhất là kích thích gây nôn để loại phần thức ăn gây dị ứng ra khỏi cơ thể. Những trường hợp nặng, cần nhanh chóng đưa tới bệnh viện để cấp cứu.

Mọi người dân cần tránh tò mò cầm nắm, đụng chạm vào và tuyệt đối không sử dụng các loại ốc biển nghi ngờ có độc như các loài ốc biển lạ, màu sắc sặc sỡ (ốc ma) để chế biến thành thức ăn để phòng tránh ngộ độc do ốc biển

Phải sơ chế thật kỹ: ngâm, thả vào nước muối nhạt, nước vôi nhạt hoặc giấm ăn để kích thích ốc đào thải hết cặn bã, chất tiết trong ruột, tuyến bọt. Sau đó rửa lại bằng nước sạch, để ráo. Khi ăn phải đun chín kỹ và ăn ngay sau khi chế biến. Tuyệt đối không ăn sống, ăn tái, ăn mà không qua sơ chế kỹ.

Sau khi ăn bất cứ loại ốc biển nào mà có các biểu hiện, triệu chứng khác thường như tê, rát bỏng ở môi và đầu lưỡi, đau đầu, đau bụng, buồn nôn…, cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.