Thân nhiệt khi trẻ sốt
Bác sĩ nhi khoa Nguyễn Phương Hòa Bình - Phòng khám Đa khoa quốc tế Vinmec Sài Gòn cho hay, thân nhiệt của đa số mọi người thường không ổn định và dao động nhẹ trong ngày, tức hơi thấp vào buổi sáng và cao hơn vào chiều tối. Đối với trẻ, nhiệt độ cơ thể còn thay đổi khi chạy, nhảy, đùa nghịch, hoặc tập thể dục.
Sốt là tình trạng thân nhiệt cao hơn 1 độ C so với nhiệt độ bình thường của cơ thể. Cụ thể khi sốt, nhiệt độ trên 38 độ C khi đo ở hậu môn hoặc miệng, trên 37,5 độ C khi đo ở nách.
"Trẻ em rất hay bị sốt nhưng không phải tất cả sốt là nguy hiểm, bệnh nặng. Đôi khi đó là một dấu hiệu tốt, khi đó là cách cơ thể chống lại sự nhiễm trùng", bác sĩ Hòa Bình cho hay.
Theo chuyên gia này, sốt không phải là bệnh mà chỉ là một triệu chứng của nhiều nguyên nhân nhưng phần lớn là nhiễm trùng (vi trùng, siêu vi trùng, ký sinh trùng). Cũng có khi sốt do mắc bệnh ác tính, bệnh hệ thống hoặc sốt do thuốc, sau chích ngừa vaccine, mọc răng hay không rõ nguyên nhân.
Nhiệt độ khi sốt cao hay thấp không phụ thuộc vào mức độ bệnh nặng hay nhẹ. Có khi sốt cao nhưng không phải bệnh quá nặng. Ngược lại có trẻ không sốt, hoặc thậm chí còn bị hạ thân nhiệt bất thường (đặc biệt là trẻ sơ sinh) lại tiềm ẩn bệnh nặng. Sốt cao khi nhiệt độ ≥ 39 độ C. Khi sốt > 41 độ C, cơ thể có nguy cơ co giật và tổn thương não.
Sốt thường đi kèm với một vài dấu hiệu khác nhưng có khi chỉ có sốt đơn thuần.
Cách xử trí tại nhà
Bác sĩ Hòa Bình thông tin thêm, khi trẻ sốt, các bà mẹ không nên quá lo lắng, có thể tự điều trị cho trẻ bằng cách:
- Lau mát và uống thuốc hạ sốt.
- Uống thêm nước các loại, đối với trẻ dưới 6 tháng đang bú mẹ hoàn toàn thì cần tăng lượng bú vì trong sữa mẹ đã có nước.
- Mặc quần áo mỏng, thoáng. Ở trong phòng thoáng, thông gió, không đóng kín cửa.
Cách lau mát
Khi sốt nhẹ hoặc sốt cao có phối hợp với dùng thuốc hạ sốt, bố mẹ có thể lau mát. Đây là cách rất hiệu quả nếu được làm đúng cách. Theo đó, thay vì dùng nước mát hay nước lạnh để lau, các mẹ nên dùng nước ấm.
Cách 1: Lau bằng khăn.
Cách làm: Pha nước ấm như nước tắm trong chậu, lấy 5 khăn nhúng nước, vắt nhẹ (không nên vắt kiệt nước) để 4 khăn vào 2 hõm nách và 2 bẹn, 1 khăn lau toàn thân. Di chuyển và thay khăn nhúng nước liên tục cho đến khi nhiệt độ giảm. Lưu ý không dùng cách này khi đang ở trong môi trường lạnh. Vì lạnh làm nước trong khăn nguội rất nhanh, sẽ làm trẻ khó chịu và nước lạnh sẽ làm co mạch máu gây giữ nhiệt trong cơ thể.
Cách 2: Tắm nước ấm. Đây là cách tốt hơn.
Cho trẻ ngồi trong chậu nước ấm và dội nước ấm khắp người (kể cả đầu cũng được). Sau 5-7 phút, lau khô liền và mặc quần áo mỏng, thoáng. Đồng thời cần quan sát và theo dõi trẻ xem có biểu hiện khác kèm theo hay không.
Người lớn có thể theo dõi và hạ sốt cho trẻ tại nhà nếu trẻ vẫn tươi tỉnh, chơi ngoan, sắc da hồng hào, ăn uống bình thường, hết sốt trong vòng 2 ngày và không có dấu hiệu gì khác.
Cách dùng thuốc hạ sốt
Khi trẻ sốt vừa hoặc sốt cao và khi lau mát không hiệu quả, bố mẹ cần cho trẻ uống thuốc có paracetamol liều 10-15 mg/kg cân nặng/lần. Cách nhau 4-6 giờ/ lần nếu còn sốt. Trong trường hợp trẻ không uống được như đang ngủ hoặc nôn ói thì có thể dùng viên đưa vào hậu môn với liều lượng như trên.
Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?
Bác sĩ Hòa Bình khuyến cáo, bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện khi:
- Trẻ có các dấu hiệu bất thường như: Không chơi, li bì, khó đánh thức, co giật, thở nhanh, thở khó, thở bất thường, tiêu chảy, phân có nhày máu.
- Sốt cao khó hạ.
- Sốt kéo dài trên 2 ngày.
- Trẻ sơ sinh ≤ 2 tháng tuổi.
- Bất cứ một dấu hiệu không bình thường nào.