Hiệu quả vắc xin COVID-19 có giảm dần theo thời gian?

Vắc xin COVID-19 ngăn ngừa nguy cơ nhập viện và tử vong nhưng người đã tiêm chủng sẽ được bảo vệ trong bao lâu?

Theo An Yên/Vietnamnet 23/08/2021 12:37

Một nghiên cứu mới từ Đại học Oxford (Anh) đã cố gắng trả lời câu hỏi đó. Khảo sát có sự tham gia của 700.000 người.

Quá trình phân tích diễn ra trước và sau khi biến thể Delta trở nên phổ biến. Bởi vậy, các nhà khoa học có thể đánh giá hiệu quả của các vắc xin chống lại chủng virus SARS-CoV-2 mới này.

Hieu qua vac xin COVID-19 co giam dan theo thoi gian?

Ảnh minh họa: PA

Loại vắc xin có tác dụng lâu dài nhất

Hai liều vắc xin Pfizer có hiệu quả cao hơn đối với biến thể Delta khi so sánh với AstraZeneca.

Nhưng hiệu quả của vắc xin Pfizer cũng giảm nhanh hơn. Khả năng bảo vệ khỏi COVID-19 một tháng sau khi tiêm liều Pfizer thứ hai cao hơn 90% so với người không được tiêm chủng.

Chỉ số này giảm xuống còn 85% sau 2 tháng và 78% sau 3 tháng.

Đối với AstraZeneca, mức độ bảo vệ tương ứng là 67%, 65% và 61%. Như vậy, loại vắc xin này vẫn duy trì hiệu quả gần như ban đầu trong thời gian 3 tháng.

Một liều vắc xin Moderna có hiệu quả tương tự hoặc cao hơn đối với biến thể Delta như các loại vắc xin khác. Các nhà khoa học của Đại học Oxford chưa có dữ liệu về tác dụng khi tiêm đủ 2 liều vắc xin Moderna.

Nghiên cứu không thể cung cấp thêm thông tin cho đến khi thời gian tiêm vắc xin của mọi người lâu hơn vì chiến dịch chủng ngừa chỉ bắt đầu được triển khai vào tháng 12/2020.

Tiến sĩ Koen Pouwels, nhà nghiên cứu cấp cao tại Đại học Oxford, đánh giá: “Ngay cả khi khả năng bảo vệ chống lại COVID-19 với tải lượng virus lớn bị suy giảm, chúng tôi ghi nhận hiệu quả tổng thể của các loại vắc xin vẫn rất cao”.

Tiến sĩ Alexander Edwards, Phó giáo sư về Công nghệ Y sinh tại Đại học Reading, cho biết: “Nhìn chung, nghiên cứu này cho thấy mặc dù Delta có khả năng lây nhiễm cho những người được tiêm chủng cao hơn so với các biến thể trước đây, vắc xin vẫn hoạt động tốt rõ rệt. Có những khác biệt nhỏ - giữa các loại vắc xin khác nhau và một số thay đổi theo thời gian - nhưng chúng đều hoạt động hiệu quả”.

Mặc dù tác dụng của vắc xin với biến thể Delta thấp hơn so với Alpha, hai liều vắc xin có cùng khả năng bảo vệ giống khi mắc bệnh và hồi phục. Một liều vắc xin có thể ngăn ngừa nửa số ca bệnh.

Bộ Y tế Công cộng Anh cho hay, 2 liều Pfizer hoặc AstraZeneca giúp bảo vệ hơn 90% đối với nguy cơ nhập viện vì biến thể Delta.

Kết quả nghiên cứu của Đại học Oxford cũng ghi nhận vắc xin đem lại hiệu quả cao hơn ở những người trẻ (18-34 tuổi) so với nhóm lớn tuổi (35 đến 64 tuổi).

Tuy nhiên, những người được tiêm chủng vẫn có thể bị nhiễm Delta với nồng độ virus tương tự như những người chưa được tiêm chủng. Điều này cho thấy các bệnh nhân đó có thể sẽ truyền bệnh cho người khác.

Hieu qua vac xin COVID-19 co giam dan theo thoi gian?-Hinh-2

Hieu qua vac xin COVID-19 co giam dan theo thoi gian?-Hinh-3

#hiệu quả của các vắc xin #hiệu quả của vắc xin Pfizer #Một liều vắc xin Moderna

Chồng bị chảy máu, tôi kiểm tra thì phát hiện cảnh tượng đáng buồn ở ban công

Chồng tôi quá quắt như thế, sao có thể chung sống cả đời được đây?

Đợt dịch này ở nhà giãn cách đã làm mối quan hệ của vợ chồng tôi thêm căng thẳng bội phần. Trước đó, chúng tôi vẫn sinh hoạt, chung sống với nhau hết sức bình thường. Chỉ là chồng tôi rất dễ tự ái, anh còn cục cằn hành xử nóng vội, hay mất lý trí những khi giận dữ.

Chúng tôi lấy nhau từ năm tôi 25 tuổi, bây giờ sau 3 năm vẫn chưa có con. Hai nhà nội ngoại chẳng giục giã gì, ông bà đều để các con tự chủ. Song chồng tôi thì cứ nóng vội. Ấy thế cứ khi nào tôi bảo anh đi khám ở bệnh viện thì chồng lại gào lên "Anh với em bình thường có bị làm sao đâu mà phải khám cho rách việc?". Chúng tôi cứ bất đồng nhau từ những vấn đề nhỏ nhặt như thế này.

Xem chi tiết

Hayat-Vax - vắc xin “sự sống” của UAE và những điều cần biết

Vắc xin Hayat-Vax được nhiều người dân quan tâm khi Thủ tướng giao Bộ Y tế kiểm tra chất lượng, cấp phép để phục vụ nhu cầu phòng chống dịch bệnh.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Y tế kiểm tra để hướng dẫn và thực hiện nhất quán việc quản lý Nhà nước, bao gồm kiểm tra chất lượng, cấp phép, bảo quản vắc xin Hayat-Vax và tổ chức tiêm miễn phí theo quy định.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-2

Hayat-Vax là vắc xin COVID-19 bản địa đầu tiên trong khu vực Trung Đông do liên doanh giữa G42 của Abu Dhabi và Sinopharm của Trung Quốc phát triển. Hayat trong tiếng Arab có nghĩa là "sự sống”. UAE bắt đầu phân phối vắc xin này từ hồi tháng 5.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-3

Vắc xin Hayat-Vax là loại vắc xin SARS-CoV-2 bất hoạt, có nhiều ưu thế vượt trội, được sản xuất bằng việc nuôi virus SARS-CoV-2 trong môi trường nuôi cấy rồi sử dụng hoá chất để bất hoạt virus.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-4

Đáp ứng miễn dịch từ vắc xin bất hoạt không chỉ tập trung vào mục tiêu là protein vỏ, mà còn các thành phần khác của virus. Khi đi vào cơ thể, vắc xin được thực bào bởi các tế bào miễn dịch là các tế bào trình diện kháng nguyên (APC).

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-5

Công nghệ sản xuất vắc xin bất hoạt mang lại kết quả tuyệt đối không có thành phần sống trong vắc xin, điều này đồng nghĩa với việc không còn chứa bất kỳ hiểm hoạ của mầm bệnh trong các sản phẩm, an toàn hơn rất nhiều so với công nghệ vắc xin sống giảm độc lực (lav).

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-6

Vắc xin Hayat-Vax đã được Bộ Y tế và phòng ngừa của UAE (MOHAP) cấp phép lưu hành chính thức ngày 30/3/2021 dựa trên các kết quả nghiên cứu, thử nghiệm cho thấy vắc xin đảm bảo chất lượng, an toàn, hiệu quả.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-7

Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 cho thấy vắc xin SARS-CoV-2 bất hoạt (Tế bào Vero) có hiệu quả bảo vệ và an toàn ở những người khỏe mạnh từ 18 tuổi trở lên, tiêm hai liều, liều thứ hai cách 14 ngày. Sản phẩm là dung dịch bán trong suốt, tiêm bắp (IM), với hiệu quả bảo vệ đạt 79,34%, tỷ lệ tạo ra kháng thể trung hòa chống lại virus SARS-CoV-2 đạt 99,52%.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-8

Tác dụng phụ rất phổ biến là đau tại chỗ tiêm, tác dụng phụ thường gặp là sốt thoáng qua, mệt mỏi, nhức đầu, tiêu chảy; đỏ, sưng, ngứa và chai cứng ở chỗ tiêm. Tác dụng phụ không phổ biến là phát ban da tại chỗ tiêm; buồn nôn và nôn, ngứa tại chỗ không tiêm, đau cơ, đau khớp, buồn ngủ, chóng mặt.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-9

Cho đến nay, không quan sát thấy có phản ứng phụ nghiêm trọng nào liên quan đến vắc xin COVID-19 Hayat-vax.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-10

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Sri Jayewardenepura, Sri Lanka cho biết hơn 95% trong số 282 người được tiêm Hayat-vax đã tạo ra kháng thể trong vòng hai tuần sau khi tiêm mũi thứ hai.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-11

Theo các nhà nghiên cứu này, 81% đã phát triển các kháng thể đặc hiệu có khả năng vô hiệu hóa virus ở các mức độ tương tự như các kháng thể được thấy sau khi nhiễm SARS-CoV-2. Các ước tính hiện tại của chính phủ UAE cho thấy hai liều vắc xin có thể cung cấp khả năng miễn dịch trong 4-6 tháng.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-12

Bên cạnh đó, một trong những lợi thế rất lớn của vắc xin Hayat-Vax là có thể trữ trong tủ lạnh bình thường ở nhiệt độ 2-8 độ C, dễ sử dụng ở các nước có thu nhập thấp hơn so với các loại vắc xin mRNA vốn cần bảo quản cực lạnh (vắc xin của Pfizer từ -80oC đến -60oC, vắc xin của Moderna từ -50oC đến -15oC, vắc xin Sputnik V là ≤-18oC…).

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-13

Ngày 11/8, Reuters đưa tin, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Philippines (FDA) xác nhận đã phê duyệt việc sử dụng khẩn cấp vắc xin COVID-19 Hayat-Vax được sản xuất tại UAE. Trong tháng 8, Philippines đã nhận được 100.000 liều vắc xin này.

Hayat-Vax – vac xin “su song” cua UAE va nhung dieu can biet-Hinh-14

Tại Việt Nam hiện đã có 6 vắc xin được Bộ Y tế cấp phép khẩn cấp, bao gồm vắc xin AstraZeneca , Pfizer, Moderna , Johnson& Johnson ( vắc xin Janssen), Sinopharm và Sputnik V. Nếu được cấp phép khẩn cấp, Hayat-Vax sẽ là vắc xin thứ 7. Ảnh: IT.