Mới đây, BSCKI Lữu Hữu Tuấn, khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á - Vĩnh Long, cho biết đơn vị này đang điều trị cho nữ bệnh nhân 25 tuổi, ngụ Vĩnh Long, bị huyết khối tĩnh mạch nội sọ - một dạng đột quỵ ít gặp. Trước khi nhập viện khoảng một tuần, bệnh nhân bị đau đầu từng cơn và kèm theo buồn nôn nhưng uống thuốc không thuyên giảm.
Sau khi thăm khám quét sóng MRV, các bác sĩ nhận thấy bệnh nhân bị mất tín hiệu dòng chảy tĩnh mạch vùng xoang ngang và xoang sigma bên trái. Kết quả định lượng D-dimer (xét nghiệm chẩn đoán huyết khối) của bệnh nhân tăng hơn 2.500 (mức bình thường dưới 500).
Sau khi thai thác bệnh sử và biết bệnh nhân có tiền căn dùng thuốc tránh thai kéo dài, các bác sĩ chỉ định nhập viện điều trị.
 |
| Bệnh nhân nữ bị đột quỵ đang điều trị ở bệnh viện. Ảnh: BVCC. |
Bác sĩ Lưu Hữu Tuấn cho biết bệnh nhân bị nhiễm trùng và sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc nghẽn tĩnh mạch nội sọ của bệnh nhân.
Sau khi hội chẩn, các bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kháng đông, kháng sinh, an thần và giảm đau cho bệnh nhân để giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Hiện, bệnh nhân đã ổn định sức khỏe và được chăm sóc tích cực tại khoa Nội thần kinh.
Bác sĩ Tuấn cho biết thuốc tránh thai là biện pháp thông dụng được nhiều phụ nữ lựa chọn. Tuy nhiên, chị em cần cảnh giác trong việc sử dụng thuốc tránh thai kéo dài. Đây là một trong những nguyên nhân thuận lợi gây nên huyết khối tĩnh mạch.
Đây không phải là trường hợp đầu tiên bị đột quỵ do dùng thuốc tránh thai dài ngày.
Năm 2017, bệnh nhân B.T.K.P (43 tuổi, Hà Nội) được đưa đến BV Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng liệt nửa người trái giờ thứ 5 và có tiền sử uống một loại thuốc tránh thai được hơn 4 năm.
BS Lương Quốc Chính, Khoa Cấp cứu (BV Bạch Mai) cho biết bệnh nhân được đưa tới viện lúc 7h40 ngày 21/2 trong tình trạng bị liệt dây thần kinh số VII bên trái (liệt mặt trái), liệt hoàn toàn nửa người trái (cơ lực cả tay và chân trái là 1/5)… dù vẫn tỉnh táo, nhịp tim bình thường, thở êm, không sốt và độ bão hòa oxy máu mao mạch tốt.
Trước đó, từ 3h sáng bệnh nhân đã có dấu hiệu nhưng đến 6h sáng người nhà mới phát hiện tình trạng nói khó, méo miệng và liệt 1/2 người trái của bệnh nhân. Sau khi sơ cứu bằng cách châm kim vào 10 đầu ngón tay hơn 1 tiếng không thấy cải thiện mới đưa đi cấp cứu.
Tại bệnh viện, hình ảnh chụp cộng hưởng từ não và mạch não cấp cứu cho bệnh nhân có tổn thương do nhồi máu não cấp tính vì tắc động mạch não và sau 30 phút can thiệp, các bác sĩ đã lấy ra được một mảnh huyết khối nhỏ có chiều dài khoảng 1 cm.
Hình ảnh chụp mạch sau đó cho thấy động mạch não giữa bên phải tái thông hoàn toàn, bệnh nhân không còn liệt dây thần kinh số VII bên trái, liệt 1/2 người trái cải thiện rõ rệt.
Sau 8 ngày điều trị, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, không còn dấu hiệu liệt. Theo BS Chính, qua kết quả các chiếu chụp, xét nghiệm, bác sĩ vẫn chưa tìm thấy bất cứ yếu tố nguy cơ nào khiến bệnh nhân rơi vào tình trạng đột quỵ nhồi máu não. Bệnh nhân có tình trạng tim mạch hoàn toàn, mạch cảnh không có xơ vữa, hẹp hoặc tắc mạch, xét nghiệm mỡ máu, đường máu, HbA1C hoàn toàn trong giới hạn bình thường.
 |
| "Ở phụ nữ trẻ khỏe mạnh mà không có bất cứ yếu tố nguy cơ đột quỵ não, thì nguy cơ đột quỵ liên quan đến việc sử dụng thuốc tránh thai là có dù thấp". |
Tuy nhiên, có một điều hết sức quan trọng khiến các bác sĩ nghĩ đến nguyên nhân có thể gây ra đột quỵ não của bệnh nhân là người này sử dụng một loại thuốc tránh thai kéo dài khoảng 4,5 năm nay.
"Ở phụ nữ trẻ khỏe mạnh mà không có bất cứ yếu tố nguy cơ đột quỵ não, thì nguy cơ đột quỵ liên quan đến việc sử dụng thuốc tránh thai là có dù thấp", BS Chính nhận định.
Những ai có nguy cơ đột quỵ não do thuốc tránh thai?
Theo bác sĩ, thuốc tránh thai đường uống làm tăng nguy cơ đột quỵ nhồi máu não gây ra bởi các cục máu đông và chiếm khoảng 85% tất cả các đột quỵ. Nhất là với phụ nữ vừa dùng thuốc tránh thai và vừa hút thuốc lá, có bệnh tăng huyết áp hoặc có tiền sử đau nửa đầu (migraine)... thì nguy cơ đột quỵ còn cao hơn rõ rệt. Không nên khuyến khích những phụ nữ này dùng thuốc tránh thai.
BS Chính nhấn mạnh, tỷ lệ đột quỵ nhồi máu não chiếm khoảng 4,4 trường hợp /100.000 phụ nữ ở độ tuổi sinh sản. Trong một nghiên cứu phân tích gộp, thuốc tránh thai làm tăng nguy cơ đột quỵ lên 1,9 lần, và làm tăng tỷ lệ độ quỵ lên 8,5 trường hợp trên 100.000 phụ nữ có dùng thuốc.
Tuy nhiên đây vẫn chỉ là nguy cơ thấp; cứ 24.000 phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai thì sẽ có 1 trường hợp đột quỵ não. Vì thế, các bác sĩ khuyến khích phụ nữ trước khi dùng thuốc, trong thời gian dùng thuốc cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để kịp thời phòng tránh yếu tố nguy cơ dù rất thấp này.