Những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy phải luôn cảnh giác, thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa ung thư tụy xảy ra và thường xuyên tầm soát, đặc biệt khi một số triệu chứng liên quan để kịp thời ngăn chặn, điều trị tốt.Những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy là ai? Những người trên 40 tuổi và kèm theo bất kỳ trường hợp nào sau đây là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư tuyến tụy và cần cảnh giác cao độ, tầm soát thường xuyên:Những người có tiền sử gia đình bị ung thư tuyến tụy hoặc bệnh tiểu đường; Hút thuốc, uống rượu trong thời gian dài, hoặc có tiền sử lâu dài về chế độ ăn nhiều chất béo, chất đạm.Viêm tụy mãn tính tái phát, đặc biệt là viêm tụy mãn tính có sỏi ống tụy; Bệnh nhân có u nhú niêm mạc ống tụy chính, u tuyến nang nhầy và u giả đặc; Những người bị tăng CA19-9 huyết thanh lặp đi lặp lại hoặc liên tục.Bệnh nhân đái tháo đường mới đột ngột không có tiền sử di truyền gia đình, bệnh nhân đái tháo đường được phát hiện trong vòng 3 năm trở lại đây; Bệnh nhân có Helicobacter pylori dương tính và tiền sử viêm nha chu miệng.2. Các chiến lược tầm soát ung thư tuyến tụy: Đối với những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy, cần kiểm tra CA19-9 máu và các chất chỉ điểm khối u khác, kết hợp với chụp CT hoặc MRI vùng bụng trên để tầm soát; Người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tụy và những người mắc bệnh tuyến tụy phải có chụp CT hoặc MR nâng cao vùng bụng trên hàng năm.3. Cảnh giác với những manh mối có thể có của ung thư tuyến tụy và kiểm tra kịp thời: Nguyên nhân khiến bệnh ung thư tuyến tụy được phát hiện muộn là do các triệu chứng của bệnh ung thư tuyến tụy vô cùng điển hình và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác, vì vậy chúng ta phải hết sức cảnh giác trước một số manh mối đáng ngờ.Bệnh nhân trên 40 tuổi bị đau bụng mãn tính với các đặc điểm sau đây cần cảnh giác các bệnh mãn tính của tuyến tụy, đặc biệt là ung thư tuyến tụy và phải tiến hành các thăm khám liên quan kịp thời.Thứ nhất, khó chịu vùng bụng trên lặp đi lặp lại, đầy, đau, điều trị triệu chứng không cải thiện; Liên tục chán ăn và mệt mỏi; Giảm cân không thể giải thích được trong một khoảng thời gian ngắn; Khó chịu vùng bụng trên, tiêu chảy và nhờn sau khi ăn thịt hoặc thức ăn nhiều dầu mỡ trở nên trầm trọng hơn.Thứ hai, đau nhức vùng lưng và lưng mà không cảm ứng được; Đau bụng trên hoặc đau lưng vào ban đêm, cải thiện sau khi ngồi hoặc nằm sấp.Thứ ba, lòng trắng của mắt bị vàng không đau và nước tiểu màu vàng sẫm; Mới khởi phát chứng khó chịu hoặc tiêu chảy nặng không rõ nguyên nhân, không cải thiện sau khi điều trị triệu chứng.Thứ tư, tăng đột ngột lượng đường trong máu và bệnh tiểu đường ở những người không bị béo phì; Viêm tụy cấp không rõ nguyên nhân. Lưu ý: Bệnh tuyến tụy mãn tính rất có thể liên quan đến bệnh dạ dày mãn tính và rối loạn tiêu hóa chức năng, cần đặc biệt chú ý đến bệnh tuyến tụy khi các triệu chứng của bệnh dạ dày chưa được cải thiện đáng kể.Do vị trí sâu của tuyến tụy trong cơ thể và sự can thiệp của khí trong ruột nên siêu âm tuyến B của tuyến tụy không nhạy lắm, không thể hài lòng rằng siêu âm B không có gì bất thường.CT nâng cao thượng vị, cộng hưởng từ tăng cường thượng vị và chụp mật tụy. Đối với những bệnh nhân nghi ngờ cao, dù không thấy bất thường trên CT nâng cao vùng thượng vị hoặc cộng hưởng từ tăng cường vùng thượng vị cũng không thể mất cảnh giác. Nên tiến hành thăm dò lại hoặc chụp PET-CT trong thời gian ngắn để làm rõ thêm.Nếu chụp CT hoặc MRI thấy tụy co rút, giãn ống tụy, sỏi ... thì có thể chẩn đoán được viêm tụy mạn tính; nếu thấy tụy to, nang hoặc tổn thương chiếm chỗ thì cần nghĩ đến khối u tụy, nên nội soi hoặc siêu âm kịp thời.Mời quý độc giả xem video: Liệu pháp miễn dịch tự thân: Hy vọng mới trong điều trị ung thư.
Những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy phải luôn cảnh giác, thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa ung thư tụy xảy ra và thường xuyên tầm soát, đặc biệt khi một số triệu chứng liên quan để kịp thời ngăn chặn, điều trị tốt.
Những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy là ai? Những người trên 40 tuổi và kèm theo bất kỳ trường hợp nào sau đây là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư tuyến tụy và cần cảnh giác cao độ, tầm soát thường xuyên:
Những người có tiền sử gia đình bị ung thư tuyến tụy hoặc bệnh tiểu đường; Hút thuốc, uống rượu trong thời gian dài, hoặc có tiền sử lâu dài về chế độ ăn nhiều chất béo, chất đạm.
Viêm tụy mãn tính tái phát, đặc biệt là viêm tụy mãn tính có sỏi ống tụy; Bệnh nhân có u nhú niêm mạc ống tụy chính, u tuyến nang nhầy và u giả đặc; Những người bị tăng CA19-9 huyết thanh lặp đi lặp lại hoặc liên tục.
Bệnh nhân đái tháo đường mới đột ngột không có tiền sử di truyền gia đình, bệnh nhân đái tháo đường được phát hiện trong vòng 3 năm trở lại đây; Bệnh nhân có Helicobacter pylori dương tính và tiền sử viêm nha chu miệng.
2. Các chiến lược tầm soát ung thư tuyến tụy: Đối với những người có nguy cơ cao bị ung thư tuyến tụy, cần kiểm tra CA19-9 máu và các chất chỉ điểm khối u khác, kết hợp với chụp CT hoặc MRI vùng bụng trên để tầm soát; Người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tụy và những người mắc bệnh tuyến tụy phải có chụp CT hoặc MR nâng cao vùng bụng trên hàng năm.
3. Cảnh giác với những manh mối có thể có của ung thư tuyến tụy và kiểm tra kịp thời: Nguyên nhân khiến bệnh ung thư tuyến tụy được phát hiện muộn là do các triệu chứng của bệnh ung thư tuyến tụy vô cùng điển hình và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác, vì vậy chúng ta phải hết sức cảnh giác trước một số manh mối đáng ngờ.
Bệnh nhân trên 40 tuổi bị đau bụng mãn tính với các đặc điểm sau đây cần cảnh giác các bệnh mãn tính của tuyến tụy, đặc biệt là ung thư tuyến tụy và phải tiến hành các thăm khám liên quan kịp thời.
Thứ nhất, khó chịu vùng bụng trên lặp đi lặp lại, đầy, đau, điều trị triệu chứng không cải thiện; Liên tục chán ăn và mệt mỏi; Giảm cân không thể giải thích được trong một khoảng thời gian ngắn; Khó chịu vùng bụng trên, tiêu chảy và nhờn sau khi ăn thịt hoặc thức ăn nhiều dầu mỡ trở nên trầm trọng hơn.
Thứ hai, đau nhức vùng lưng và lưng mà không cảm ứng được; Đau bụng trên hoặc đau lưng vào ban đêm, cải thiện sau khi ngồi hoặc nằm sấp.
Thứ ba, lòng trắng của mắt bị vàng không đau và nước tiểu màu vàng sẫm; Mới khởi phát chứng khó chịu hoặc tiêu chảy nặng không rõ nguyên nhân, không cải thiện sau khi điều trị triệu chứng.
Thứ tư, tăng đột ngột lượng đường trong máu và bệnh tiểu đường ở những người không bị béo phì; Viêm tụy cấp không rõ nguyên nhân. Lưu ý: Bệnh tuyến tụy mãn tính rất có thể liên quan đến bệnh dạ dày mãn tính và rối loạn tiêu hóa chức năng, cần đặc biệt chú ý đến bệnh tuyến tụy khi các triệu chứng của bệnh dạ dày chưa được cải thiện đáng kể.
Do vị trí sâu của tuyến tụy trong cơ thể và sự can thiệp của khí trong ruột nên siêu âm tuyến B của tuyến tụy không nhạy lắm, không thể hài lòng rằng siêu âm B không có gì bất thường.
CT nâng cao thượng vị, cộng hưởng từ tăng cường thượng vị và chụp mật tụy. Đối với những bệnh nhân nghi ngờ cao, dù không thấy bất thường trên CT nâng cao vùng thượng vị hoặc cộng hưởng từ tăng cường vùng thượng vị cũng không thể mất cảnh giác. Nên tiến hành thăm dò lại hoặc chụp PET-CT trong thời gian ngắn để làm rõ thêm.
Nếu chụp CT hoặc MRI thấy tụy co rút, giãn ống tụy, sỏi ... thì có thể chẩn đoán được viêm tụy mạn tính; nếu thấy tụy to, nang hoặc tổn thương chiếm chỗ thì cần nghĩ đến khối u tụy, nên nội soi hoặc siêu âm kịp thời.