Chủ trương đầu tư Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc có trong Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2001 - 2005) tỉnh Lạng Sơn; quá trình thực hiện được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Văn bản số 544/CP-NN ngày 20/4/2004 đồng ý, chủ trương thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hà tầng và chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn làm thủ tục thu hồi, giao đất để thực hiện dự án và thực hiện cơ chế tài chính trong việc thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.
Tuy nhiên, sau khi được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, UBND tỉnh Lạng Sơn đã không thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; không chấp hành các quy định của pháp luật để triển khai nên việc tổ chức thực hiện có sai phạm.
Qua thanh tra 6 dự án trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn (Dự án khu đô thị mới Phú Lộc; Dự án Khu đô thị Nam Hoàng Đồng I; Dự án N20 thị trấn Cao Lộc; Dự án tổ hợp TTTM, khách sạn và nhà phố Shop - House; Dự án tiểu khu tái định cư khối 2 Vĩnh Trại; Dự án khu đô thị Nam Nguyễn Đình Chiểu và việc quản lý và sử dụng đất tại xã Mai Pha, TP Lạng Sơn), TTCP đã phát hiện nhiều sai phạm gắn với trách nhiệm của Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn; Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực; Chủ tịch UBND TP Lạng Sơn, Phó chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn phụ trách lĩnh vực; giám đốc các sở, ngành có liên quan và nhà đầu tư.
Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ (TTCP) chỉ rõ tại Dự án khu đô thị mới Phú Lộc, UBND tỉnh Lạng Sơn đã không thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; không chấp hành các quy định của pháp luật để triển khai nên việc tổ chức thực hiện có sai phạm.
Cụ thể, UBND tỉnh Lạng Sơn không lập báo cáo xin phép đầu tư để lấy ý kiến bằng văn bản của bộ quản lý ngành để báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép đầu tư là trái với quy định tại khoản 4, Điều 1 Nghị định số 07/2003/NĐ-CP của Chính phủ.
Với dự án Khu đô thị mới Phú Lộc, mặc dù chưa được Thủ tướng cho phép đầu tư nhưng UBND tỉnh Lạng Sơn vẫn chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ vào đồ án quy hoạch Khu đô thị mới Phú Lộc chia tách thành các dự án thành phần gồm: Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV để lập báo cáo nghiên cứu khả thi như một dự án đầu tư độc lập.
 |
| Khu đô thị Phú Lộc, Lạng Sơn. (Ảnh: Thanh Niên). |
Trong kết luận thanh tra cũng nêu: “UBND tỉnh Lạng Sơn không lập báo cáo xin phép đầu tư để lấy ý kiến bằng văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và các bộ, ngành, địa phương có liên quan đến dự án để báo cáo Thủ tướng cho phép đầu tư là trái với quy định”.
Thanh tra Chính phủ chỉ rõ UBND tỉnh Lạng Sơn đã phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi, giao nhà đầu tư thực hiện Dự án khu đô thị mới Phú Lộc I, Khu đô thị mới Phú Lộc II, Khu đô thị mới Phú Lộc III, Khu đô thị mới Phú Lộc IV khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, cho phép thực hiện là trái thẩm quyền.
“Trách nhiệm của các sai phạm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn; Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực; Giám đốc các sở Xây dựng, TNMT; Tài chính thời kỳ 2001 - 2005” - TTCP chỉ rõ.
Sau khi chia tách các dự án thành phần, UBND tỉnh Lạng Sơn không tổ chức đấu thầu công trình, đấu giá đất để lựa chọn nhà thầu. Áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức thực hiện dự án thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong dự án, trái quy định.
Mặc dù đã phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi (kèm hồ sơ bản vẽ quy hoạch chi tiết (QHCT) các Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV) vào năm 2004 và giao 4 nhà đầu tư thực hiện. Tuy nhiên, sau đó UBND tỉnh đã tiến hành thẩm định, phê duyệt điều chỉnh QHCT tỷ lệ 1/500 Khu đô thị Phú Lộc I + II là 11 lần, Khu đô thị Phú Lộc III là 05 lần, Khu đô thị Phú Lộc IV là 17 lần.
Sau nhiều lần điều chỉnh, diện tích đất ở tại các Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV tăng trên 77.000 m2, diện tích đất cây xanh (bao gồm đất thể dục thể thao, vui chơi giải trí) thì lại giảm gần 75.000 m2 so với quy hoạch chi tiết được UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt năm 2003.
Cơ quan thanh tra phát hiện UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định thu hồi gần 142.000 m2 đất thực hiện Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc I và 323.500 m2 đất thực hiện Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc IV trái thẩm quyền.
Tại Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc II, III và các nút giao thông đã không lập phương án tổng thể về bồi thường, giải phóng mặt bằng; không thông báo cho người đang sử đụng đất biết về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển nhưng Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Lạng Sơn vẫn tham mưu trình UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi đất thực hiện dự án, vi phạm quy định của Chính phủ.
“Trách nhiệm của các sai phạm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Phó chủ tịch UBND thành phố Lạng Sơn thời kỳ 2000-2010”- kết luận thanh tra nêu.
Đặc biệt, TTCP cho rằng, UBND tỉnh Lạng Sơn áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức thực hiện dự án thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong dự án là trái quy định về thanh toán, hạch toán và quản lý tiền thu được từ quỹ đất tạo vốn đầu tư xây dựng hạ tầng.
Tại kết luận thanh tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Lạng Sơn nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm việc Chủ tịch UBND tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thành phố; Giám đốc các sở, ngành không thực hiện tiếp công dân đầy đủ theo quy định giai đoạn 2010-2017, đặc biệt Giám đốc Sở TNMT không thực hiện tiếp công dân định kỳ tại 22 kỳ.
Đồng thời thu hồi quỹ đất 12% ngay sau khi có mặt bằng sạch và hạ tầng theo quy định đối với dự án Khu đô thị Phú Lộc I,II,III,IV. Đặc biệt đối với dự án Khu đô thị Phú Lộc IV cần tính toán cụ thể diện tích quỹ đất 12% khi phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành, đảm bảo chặt chẽ, không để thất thoát.
Công trình đường 37m tại Khu đô thị Phú Lộc I + II, nhà đầu tư thực hiện xây dựng khi chưa được các cơ quan thẩm quyền giao đất là vi phạm quy định Luật Đất đai.
Quá trình thực hiện, nhà đầu tư được UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành các quyết định giao quỹ đất ở tại dự án để chuyển nhượng, gồm: Dự án khu đô thị mới Phú Lộc I + II giao cho nhà đầu tư 477 ô đất, công ty đã chuyển nhượng 391 ô đất và thu số tiền 153,4 tỷ đồng; Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc III giao cho nhà đầu tư 174 ô và công ty đã chuyển nhượng 141 ô đất; Dự án Khu đô thị mới Phú Lộc IV giao 797 ô đất và nhà đầu tư đã chuyển nhượng hết với số tiền trên 480 tỷ đồng.
Cơ quan thanh tra khẳng định, việc giao đất ở thuộc dự án cho nhà đầu tư để chuyển nhượng nhưng không thu tiền sử dụng đất trái với hướng dẫn của Chính phủ, Luật Đất đai, các văn bản liên quan đến thực hiện dự án có sử dụng đất, gây thất thu ngân sách Nhà nước.
>>> Xem thêm video: Chính quyền không thể mạnh tay với sai phạm đất đai?