Vỏ Trái Đất nhỏ giọt như mật ong, làm biến dạng dãy Andes

Những giọt vỏ Trái Đất đã bị lớp phủ nuốt chửng dần trong vòng hàng triệu năm.

Nghiên cứu vừa công bố trên Nature: Communications Earth & Environment đã tìm ra nguyên nhân của sự biến dạng trên bề mặt của một khu vực thuộc dãy núi Andes.

"Do có mật độ dày, vỏ Trái Đất nhỏ giọt như xi rô lạnh hoặc mật ong vào sâu hơn bên trong hành tinh và có khả năng gây ra 2 sự kiện kiến tạo lớn ở trung tâm Andes, làm thay đổi địa hình bề mặt của khu vực trải dài hàng trăm km, vừa làm nứt nẻ, vừa kéo dài lớp vỏ bề mặt" - Nhà nghiên cứu Julia Andersen từ Khoa Khoa học Trái Đất của Đại học Toronto - Canada, một trong các tác giả chính, cho biết.

Vo Trai Dat nho giot nhu mat ong, lam bien dang day Andes

Các lớp của Trái Đất - Ảnh: BBC Science Focus

Nghe có vẻ rất lạ lùng, nhưng sự kiện có tên gọi "nhỏ giọt thạch quyển" này đã xảy ra hàng triệu năm ở nhiều vùng trên thế giới. Hiện tượng từng được ghi nhận ở Cao nguyên Anatolian ở trung tâm Thổ Nhĩ Kỳ và Đại lưu vực phía Tây nước Mỹ vài năm trước.

Đối với điều bí ẩn xảy ra dưới dãy Andes, các nhà khoa học đã kết hợp thí nghiệm đơn giản bằng mô hình hộp cát, đối chiếu với một loại dữ liệu địa chấn chi tiết được ghi nhận trong khu vực.

Theo Live Science, các vùng bên ngoài của địa chất Trái Đất bao gồm lớp vỏ và lớp phủ trên, tạo thành các mảng cứng của thạch quyển; trong khi phần đá giống như nhựa nóng, áp suất cao hơn thì hội tụ trong lớp phủ dưới. Các mảng thạch quyển trôi nổi bên trên lớp phủ dưới này, bị các dòng đối lưu trong lớp phủ dưới kéo trôi.

Sự nhỏ giọt của thạch quyển xảy ra khi 2 mảnh thạch quyển đâm sầm vào nhau, làm vỡ vụn phần tiếp giáp, từ đó tạo ra một "giọt" bao gồm vỏ Trái Đất và cả một phần lớp phủ trên, nhỏ xuống lớp sâu bên dưới. Sức nặng từ giọt thạch quyển cũng kéo vật chất bên trên xuống, làm biến dạng bề mặt.

Ngược lại khi giọt thạch quyển vừa rớt xuống, phần thạch quyển tiếp giáp vốn bị kéo trì bởi sức nặng của giọt bấy lâu cũng được "giải thoát", bật ngược lên trên thành các dãy núi. 

Các nhà khoa học nghi ngờ rằng quá trình này, nhiều giọt thạch quyển nhỏ xuống khiến lớp phủ và vỏ bị bật lên nhiều lần, đã giúp tạo nên Andes hùng vĩ ngày nay.

Nhiều nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra các đặc điểm "không thể lý giải" ở Cao nguyên Trung tâm Andean, không phải do quá trình hút chìm quen thuộc trong kiến tạo mảng mà như mọc lên từ các xung đột ngột. Đó có thể chính là tác động của sự nhỏ giọt thạch quyển.

Ngoài khơi bờ biển Bồ Đào Nha, lớp vỏ trái đất đang bong tróc?

Ngoài khơi bờ biển Bồ Đào Nha, lớp vỏ trái đất có thể đang bị bong tróc, tách làm hai, một hiện tượng chưa từng thấy trước đây.

Những hoạt động địa chất bất thường ở Đồng bằng vực thẳm Horseshoe, ngoài khơi bờ biển Bồ Đào Nha đã khiến các nhà địa chất bối rối vì hoạt động địa chấn của nó. Nghiên cứu mới của nhà địa chất biển João Duarte, Viện Nghiên cứu Dom Luiz thuộc Đại học Lisbon (Bồ Đào Nha), đã đưa ra kết luận giật mình: vỏ trái đất đang bong tróc.

Trái Đất đang bị 2 thiên thể bóp méo, làm nứt vỏ

Vỏ Trái Đất gồm nhiều mảnh, liên tục di chuyển, nứt gãy, trượt lên nhau... mà tác động từ các dòng chảy sâu trong lõi nóng chảy

Theo nghiên cứu vừa công bố trên GSA Special Paper, tác động qua lại từ lực hấp dẫn của Mặt Trời, Trái Đất và mặt trăng duy nhất của Trái Đất là nguyên nhân chính dẫn đến sự chuyển động của các mảng kiến tạo - chính là các mảnh vỏ Trái Đất.
Trai Dat dang bi 2 thien the bop meo, lam nut vo
Bề mặt Trái Đất được tạo thành từ rất nhiều mảnh vỏ khác nhau, chính là những mảng kiến tạo - Ảnh minh họa từ iStock 

Vỏ Trái Đất bị sắp xếp lại mà không ai hay: Cảnh báo đáng sợ

Nghiên cứu mới từ Bộ phận Địa chất, Khoa Khoa học địa chất và quản lý tài nguyên, Đại học Copenhagen (Đan Mạch) tiết lộ điều đáng sợ.

Phát hiện mới về tác động kiểu vòng lặp giữa động đất và sự chuyển động của các mảnh vỏ Trái Đất vừa làm dấy nên lo ngại về thảm họa khó ngờ, vừa là cơ hội để cải thiện các mô hình dự báo động đất.

Đọc nhiều nhất

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...

Tin mới

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Nọng heo được ưa chuộng vì sự kết hợp độc đáo giữa vị ngọt của thịt nạc và béo ngậy của mỡ, tạo nên hương vị mềm mọng, giòn sật đặc trưng.