![]() |
![]() |


Nhà Hậu Lê có tổng số 27 vua nối nhau trị vì: Thời Lê sơ có 11 vua, tính từ vua Lê Thái Tổ (Lê Lợi) đến vua Lê Cung Hoàng (Lê Xuân), không tính Lệ Đức Hầu Lê Nghi Dân; Thời Lê Trung hưng có 16 vua, tính từ vua Lê Trang Tông (Lê Ninh) đến vua Lê Mẫn Đế (Lê Chiêu Thống).

Vị vua thứ 3 thời Lê Sơ: Lê Nhân Tông (Lê Bang Cơ) lên ngôi khi mới 2 tuổi. Ông sinh ngày 9 tháng 6 năm Tân Dậu (1441). Mẹ ông là Nguyễn Thị Anh sau phong Tuyên từ Hoàng thái hậu. Ông không phải là con trưởng của vua Lê Thái Tông (Lê Nguyên Long). Ngày 16 tháng 11 năm Tân Dậu ông được lập làm Hoàng Thái tử. Sau cái chết bất ngờ của vua Lê Thái Tông (vụ án Lệ Chi viên), ông lên ngôi, vào ngày 12 tháng 8 năm Nhâm Tuất (1442). Tuy nhiên vì còn quá nhỏ, nên trong khoảng 10 năm đầu ở ngôi, Tuyên từ Hoàng thái hậu đã buông rèm nhiếp chính. Năm Kỷ Mão (1459) Lê Nhân Tông và Thái hậu bị Lạng Sơn Vương Lê Nghi Dân (con lớn vua Lê Thái Tông) âm mưu thoán đoạt, giết chết. Khi đó, vua mới 19 tuổi, ở ngôi được 17 năm.

Lê Thánh Tông (Lê Tư Thành), vị vua thứ 4 nhà Hậu Lê, trị vì từ năm 1460 đến 1497. Vua không chỉ nổi tiếng là bậc minh quân, có công lao lớn đưa Đại Việt lên tới thời hoàng kim, mà còn nổi tiếng là một nhà thơ Nôm có tài và có nhiều đóng góp cho nền văn học nước nhà. Vua đã cho lập ra Hội Tao đàn, với tên gọi là “Tao đàn nhị thập bát tú”, quy tụ gồm 28 ông tiến sĩ giỏi nhất nước thời đó. Khối lượng sáng tác của vua và hội Tao đàn này là rất lớn, có nhiều tác phẩm có vị trí đặc biệt. Vua cũng là người rửa oan cho Nguyễn Trãi và sưu tầm thơ văn của Nguyễn Trãi để lưu lại cho hậu thế.

Tháng 4/1516, các cuộc khởi nghĩa chống triều đình diễn ra, lớn mạnh nhất là khởi nghĩa của Trần Cảo. Do vua Lê Tương Dực ăn chơi không lo chính sự, nên đại thần Trịnh Duy Sản giết chết vua. Sau đó, Duy Sản họp tôn thất lập Quang Trị (con của Mục Ý Vương Lê Doanh, cháu nội của Kiến vương Lê Tân, chắt của vua Lê Thánh Tông) năm đó lên 8 tuổi làm vua, nhưng mới được 3 ngày chưa kịp đổi niên hiệu thì bị Trịnh Duy Ngạc đem về Tây Đô, rồi sau đó bị giết. Duy Sản và huân cựu tôn thất đón Giang vương Sùng là Lê Y (anh trai Quang Trị) làm vua, tức vua Lê Chiêu Tông.

Lê Thần Tông (1607-1662) là vị vua có lịch sử làm vua vô cùng độc đáo, khi lên ngôi những 2 lần. Lần đầu tiên ông lên ngôi khi 12 tuổi (1619). Sau 25 năm ngồi ngai, ông nhường ngôi cho con là Lê Duy Hiệu, để làm Thái Thượng hoàng (1643). Lê Duy Hiệu (tức Lê Chân Tông) làm vua 6 năm thì mất. Chúa Trịnh lại đưa ông trở lại làm vua, khi đó ông 43 tuổi. Ông ở ngôi thêm 13 năm đến năm 1662 thì mất. Lê Thần Tông cũng là vị vua đặc biệt khi ông có tới 4/6 vợ là người ngoại quốc. Bà đầu tiên là Trịnh Thị Ngọc Trúc, bà 2 là người Thái Lan, bà 3 người Mường, bà 4 là người Hán (Trung Quốc), bà 5 người Lào, bà 6 người Hà Lan. Lê Thần Tông cũng là người có nhiều con nhất làm vua gồm: Lê Chân Tông, Lê Huyền Tông, Lê Gia Tông, Lê Hy Tông.

Vị vua thứ 26 nhà Hậu Lê: Lê Hiển Tông (1717-1786) là một trong những vị vua thọ nhất nhà Hậu Lê và cũng là người làm vua lâu nhất triều đại này, tới 46 năm (1740-1786). Ông là vị vua điển hình thời Lê Trung hưng: nhẫn nhục, chịu đựng, “khoanh tay rũ áo để được yên vị”. Những tấm gương bị phế truất, sát hại của các vua trước bởi các chúa Trịnh khiến ông thu mình, không phản kháng, cũng nhờ đó ông ở ngai yên ổn cho đến cuối đời.
![]() |
| Vua Lê Thần Tông (1607-1662) tên húy Lê Duy Kỳ con vua Lê Kính Tông. Ông sinh ra trong bối cảnh có nhiều biến động, nhà Lê chỉ còn trên danh nghĩa, mọi quyền hành ở Đàng Ngoài đều thuộc họ Trịnh, còn Đàng Trong chúa Nguyễn cát cứ. |
Các nhà khoa học tìm thấy bằng chứng về một thiếu niên bị sư tử tấn công hung bạo ở Bulgaria vào khoảng 6.200 năm trước và sống sót thần kỳ.
Những bức vẽ vàng bí ẩn được tìm thấy trong chiếc quan tài bằng đá cẩm thạch ở Ai Cập gây sốc các chuyên gia khảo cổ.
Người xưa nhắc kỹ, những cây cảnh có giá trị kinh tế, sống lâu, mang lại lợi ích và sức khỏe cho gia chủ được coi là những vật may mắn, có lợi trong phong thủy.
Mặt nạ thạch cao mô tả vua Pakal từ thế kỷ 7, cùng nhiều di vật khác, giúp làm sáng tỏ lịch sử và nghệ thuật của nền văn minh Maya cổ đại.
3.000 món đồ trang sức bằng vàng đã được khai quật từ một gò đất có liên quan đến nền văn minh Saka.
Các nhà khảo cổ học ở Thổ Nhĩ Kỳ phát hiện hình ảnh nữ thần tóc rắn Medusa mỉm cười khác thường trên một khối đá cẩm thạch dùng làm trần nhà.
Các nhà khảo cổ phát hiện khối đá cổ có hình mặt kỳ lạ, mở ra nhiều hiểu biết về quá khứ của con người cổ đại ở Mông Cổ.
Vườn quốc gia Gunung Mulu ở Malaysia nổi tiếng toàn cầu nhờ hệ thống hang động khổng lồ và đa dạng sinh học cao bậc nhất Đông Nam Á.
Trương Yên, hoàng hậu bị thao túng bởi Thái hậu, sống cuộc đời đầy đau khổ, mất quyền tự do, và kết thúc trong nỗi cô đơn khi mới 36 tuổi.
Tàn tích ngôi làng cổ cùng đồ gốm và công cụ đá mở ra trang mới trong nghiên cứu lịch sử cư dân đầu tiên của khu vực.
Bà chúa Chén không chỉ nổi tiếng là người có tài đối đáp thơ văn, mà còn là người giàu lòng nhân nghĩa, được người dân địa phương kính trọng.
Vườn quốc gia Gunung Mulu ở Malaysia nổi tiếng toàn cầu nhờ hệ thống hang động khổng lồ và đa dạng sinh học cao bậc nhất Đông Nam Á.
Các nhà khảo cổ học ở Thổ Nhĩ Kỳ phát hiện hình ảnh nữ thần tóc rắn Medusa mỉm cười khác thường trên một khối đá cẩm thạch dùng làm trần nhà.
Các nhà khảo cổ phát hiện khối đá cổ có hình mặt kỳ lạ, mở ra nhiều hiểu biết về quá khứ của con người cổ đại ở Mông Cổ.
3.000 món đồ trang sức bằng vàng đã được khai quật từ một gò đất có liên quan đến nền văn minh Saka.
Các nhà khoa học tìm thấy bằng chứng về một thiếu niên bị sư tử tấn công hung bạo ở Bulgaria vào khoảng 6.200 năm trước và sống sót thần kỳ.
Tàn tích ngôi làng cổ cùng đồ gốm và công cụ đá mở ra trang mới trong nghiên cứu lịch sử cư dân đầu tiên của khu vực.
Người xưa nhắc kỹ, những cây cảnh có giá trị kinh tế, sống lâu, mang lại lợi ích và sức khỏe cho gia chủ được coi là những vật may mắn, có lợi trong phong thủy.
Những bức vẽ vàng bí ẩn được tìm thấy trong chiếc quan tài bằng đá cẩm thạch ở Ai Cập gây sốc các chuyên gia khảo cổ.
Mặt nạ thạch cao mô tả vua Pakal từ thế kỷ 7, cùng nhiều di vật khác, giúp làm sáng tỏ lịch sử và nghệ thuật của nền văn minh Maya cổ đại.
Trương Yên, hoàng hậu bị thao túng bởi Thái hậu, sống cuộc đời đầy đau khổ, mất quyền tự do, và kết thúc trong nỗi cô đơn khi mới 36 tuổi.
Nhiều cổ vật bí ẩn xuất hiện trong giếng cổ ngập nước khiến giới khoa học sửng sốt. Phát hiện mới hé mở nghi lễ tôn giáo thời Byzantine.
Các nhà khảo cổ tìm thấy bản khắc sắc lệnh về vua Eumenes của Pergamon, mang lại hiểu biết mới về lịch sử cổ đại Thổ Nhĩ Kỳ.
Bật mí 5 loại cây dễ trồng, ý nghĩa tốt trong phong thủy để kích hoạt tài vị, giúp tiền vào như nước và cuộc sống viên mãn.
Phát hiện vòng cổ La Mã cổ đại và viên đá đục lỗ tại Elbistan mở ra bí ẩn khảo cổ, hé lộ đời sống đặc biệt nơi trung đoàn La Mã từng sinh sống.
Nhiều di vật thờ cúng có niên đại 14.000 năm tuổi, bao gồm hộp sọ gấu và chồn, đã được tìm thấy ở hang động tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Phát hiện 37 ngôi mộ đá cổ với đồ tùy táng, gốm men ngọc bích giúp làm sáng tỏ phong tục mai táng của người xưa tại Trung Quốc.
Vì sao Như Lai phong Phật cho Đường Tăng sau 81 nạn Tây Du Ký? Đằng sau danh hiệu là hành trình tu tâm, bỏ chấp niệm và trả lời câu hỏi lớn về nhân quả.
Vết tích của một cối đá cổ niên đại 2.700 năm tuổi đã được tìm thấy trong Lâu đài Çavuştepe của người Urartu.
Không sợ thử thách, nhóm người này xây dựng sự nghiệp bền vững, tận dụng quan hệ chiến lược và danh tiếng cá nhân để giàu lên theo thời gian.