Vụ sập đường hầm dẫn nước thủy điện Đạ Dâng (thôn Păng Tiêng, xã Lát, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng) làm 12 người bị mắc kẹt và được giải cứu thành công vào chiều 19/12 hiện vẫn là một trong những điểm nóng được dư luận quan tâm nhiều nhất thời gian này. Liên quan tới lý do dẫn đến vụ sập hầm, phía Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết đơn vị này được giao nhiệm vụ điều tra nguyên nhân vụ việc.
Theo đó, cơ quan điều tra đã yêu cầu Chỉ huy trưởng thi công công trình có đoạn hầm bị sập là ông Phạm Đình Hiếu (Công ty Cổ phần Sông Đà 505) cung cấp toàn bộ hồ sơ, tài liệu về công trình.
 |
| Nhiều đoạn hầm ở thủy điện Đạ Dâng thi công không an toàn. |
Theo tài liệu hồ sơ này, dự án thủy điện Đạ Dâng – Đạ Chomo được khởi công cuối tháng 12/2003 do Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 (tức Cienco 5) làm chủ đầu tư. Tổng vốn đầu tư của công trình lên đến 650 tỷ đồng, theo hình thức BOO (tức xây dựng – sở hữu – kinh doanh). Đến thời điểm xảy ra sự cố sập hầm, tiến độ thi công công trình này đã đạt 85%.
Đến tháng 3/2006 dự án được chuyển đổi chủ đầu tư mới, là công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng điện Long Hội (trụ sở chính tại TP.Hà Nội). Dự án được xác định nhiều lần chậm tiến độ và lần được UBND tỉnh Lâm Đồng điều chỉnh mới đây, dự kiến cuối năm 2014 hoàn thành.
Riêng đường hầm dẫn nước thuộc dự án thuỷ điện Đạ Dâng có tổng chiều dài 712m. Khi thi công đào được 600m thì xảy ra sự cố sập hầm. Ban đầu đường hầm này do Tổng công ty Xây dựng Lũng Lô thi công, sau đó là Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng ngầm Vinaconex. Thời điểm xảy ra sự cố sập hầm, đơn vị thi công là Công ty Cổ Phần Sông Đà 505.
Quá trình thu thập hồ sơ về công trình thủy điện này cho thấy đơn vị tư vấn thiết kế đường hầm dẫn nước công trình thuỷ điện Đạ Dâng là của Trung Quốc. Cụ thể là Viện thiết kế thuỷ lợi thuỷ điện Nam Ninh. Đơn vị giám sát là công ty Cổ phần tư vấn Nhật Thăng (trụ sở chính tại Hà Nội).
Theo Pháp luật TP HCM, nguyên nhân dẫn đến vụ sập hầm thủy điện Đạ Dâng (Lâm Đồng) ngoài việc thi công không an toàn như báo chí đưa tin trước đó, cơ quan chức năng còn có dấu hiệu buông lỏng quản lý ở công trình hầm thủy điện này.
Trao đổi với Pháp luật TP HCM, ông Dương Minh Nghĩa, Trưởng phòng Giám định 2 thuộc Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) là người thường xuyên ra vào đường hầm để kiểm tra, bàn phương án đào hầm cứu hộ, khẳng định, biện pháp thi công đường hầm này có nhiều vấn đề không đảm bảo an toàn.
Theo ông Nghĩa, nhiều đoạn hầm không hề gia cố, chỉ đào chệch rồi để không. Trong khi về nguyên tắc, thi công hầm bắt buộc phải có các bước gia cố tạm để đảm bảo an toàn. Đơn vị thi công phải khoan neo, treo vỉ khung thép chữ y để dùng lưới thép móc lên rồi phun bê tông. Ở các vùng địa chất yếu, nứt nẻ mạnh, đơn vị thi công phải gia cố bằng cách dựng những vỉ khung cửa sổ để chống chèn, phải tính loại vỉ, kích cỡ thép, mác bê tông… để đảm bảo chịu lực.
Ông Nghĩa phân tích thêm: “Trong đường hầm thủy điện Đạ Dâng có một số đoạn gia cố bằng thép vỉ hình chữ y nhưng cần phải xem xét có hợp lý không so với địa chất vùng. Về nguyên tắc, dù địa chất tốt, thi công như thế vẫn không an toàn bởi đá sẽ bị nứt, biến động trong quá trình khoan mỏ, thi công. Trong hầm này, nhiều đoạn địa chất bình thường mà không gia cố là chưa cẩn trọng. Cũng cần phải kiểm tra, đánh giá độ an toàn, chất lượng của đường hầm bởi trước đây Công ty CP Xây dựng Công trình ngầm (Vinavico) đào xong, bỏ đó gần hai năm mới giao cho Công ty CP Sông Đà 505 bọc bê tông gia cố, đồng thời cũng phải kiểm tra cả thiết kế, thi công”.
Theo các chuyên gia, một dẫn chứng khác cho việc thi công không an toàn ở đường hầm thủy điện này là không hề có cửa thông gió. Ở các hầm thủy điện, khi đào đến đâu phải có cửa thông gió đến đó để hạn chế thiệt hại nếu xảy ra sự cố. Tuy nhiên, đường hầm thủy điện Đạ Dâng không có cửa thông gió nên khi bị sập, các nạn nhân hoàn toàn bị nhốt trong đoạn hầm không hề có ôxy, ánh sáng.