Xe tăng T-90M Nga thể hiện ra sao trên chiến trường Ukraine?

Xe tăng T-90M ở chiến trường Ukraine

Cuộc xung đột Nga-Ukraine đã kéo dài hơn một năm; khi ở giai đoạn đầu của cuộc chiến, Nga sử dụng nhiều binh đoàn xe cơ giới và phương Tây cũng ngay lập tức viện trợ ồ ạt nhiều loại vũ khí chống tăng, gây cho xe tăng và lực lượng cơ giới Nga nhiều thiệt hại.

Tình hình chiến trường Ukraine hiện nay đã khác, khi Quân đội Nga tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo cũng như UAV tự sát. Các hoạt động tấn công trên bộ bị hạn chế và chỉ có chiến trường Bakhmut là nới diễn ra các trận chiến ác liệt giữa hai bên.

Ukraine đang chuẩn bị phản công, tích cực tăng cường vũ khí và quân số và phía bên kia, Nga cũng đang làm như vậy. Xe tăng vẫn là vũ khí đột kích chủ yếu của cả hai bên, nhưng ngày nay vai trò của chúng bị hạn chế nghiêm trọng.

Một video do Bộ Quốc phòng Nga phát hành (video này có thể được quay vào vào tháng Giêng, tháng Hai hoặc tháng Ba, khi tuyết vẫn còn rơi nhiều trên chiến trường), được quay từ góc nhìn của người lái xe. Chiếc T-90M di chuyển vào vị trí khai hỏa (có khả năng là vị trí được chọn trước) và chiếc T-90M chọn vị trí ẩn mình giữa bụi cây.

Chiếc T-90M bắt đầu khai hỏa và bức ảnh tiếp theo cho chúng ta thấy một mục tiêu của Ukraine bị phá hủy ở phía trước. Đạn pháo của xe tăng bay ở phía trên hàng cây, nghĩa là mục tiêu có thể cách xa ít nhất một km. Một chiếc UAV đã ghi lại các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Ukraine.

Bên trong, pháo thủ trình bày ngắn gọn hệ thống nạp đạn tự động của khẩu pháo. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, chiếc xe tăng quay đầu lại nơi xuất phát; đây là chiến thuật mới của xe tăng Nga vào năm 2023, khi mọi thứ dường như không còn “ào ạt” như trước đây.

Đoạn video không chỉ tiết lộ sự tham gia của xe tăng mà còn có sự tham gia của UAV phối hợp trong cùng một nhiệm vụ. Cuộc chiến ở Ukraine có lẽ đã bộc lộ vai trò quan trọng nhất của UAV giúp quan sát cho pháo thủ xe tăng tiêu diệt mục tiêu.

Vì nhiệm vụ của UAV là trinh sát phát hiện mục tiêu của đối phương, sau khi chuyển thông tin về mục tiêu cho chỉ huy xe tăng, phát bắn chính xác được thực hiện. Tức là UAV thực hiện chỉ điểm các mục tiêu mặt đất, để pháo thủ xe tăng bắn gián tiếp. Điều này đáng chú ý không chỉ trong quân đội Nga, mà còn trong quân đội Ukraine.

Cuộc chiến ở Ukraine đang định hình thiết kế xe tăng của tương lai; trong đó có yếu tố là chúng sẽ tương thích một cách có hệ thống với các nền tảng vũ khí khác. Tất nhiên, hiện nay cũng có những chiếc xe tăng như vậy và số lượng của chúng sẽ tăng lên; chiến trường Ukraine đã chứng minh sự cần thiết của chúng.

Trong tương lai, thông tin chắc chắn sẽ còn cần thiết hơn hiện nay và không là ngoại lệ, những chiếc T-90M tận dụng lợi thế của công nghệ thông tin, được truyền bởi "đôi mắt trong không trung" của nó, đó chính là những chiếc UAV.

T-90M có gây thất vọng ở Ukraine?

Trang Bulgarian Military cho rằng, T-90M đã gây thất vọng; nhưng có một số lý do và phần lớn trong số đó không phụ thuộc vào trình độ của kíp xe. Tất nhiên, những kíp xe tăng Nga rất quyết đoán; nhưng cuộc chiến ở Ukraine đã bộc lộ những vấn đề khác.

Trên thực tế, xe tăng T-90M được phát triển dựa trên mẫu T-72. Một phần không nhỏ, T-90M mang những thiếu sót của T-72. Ở chiến trường Ukraine, công nghệ cũ va chạm với công nghệ mới. Điều này là tốt, bởi vì theo logic, các kỹ sư Nga trong những năm tới sẽ phát triển các hệ thống dựa trên cuộc chiến ở Ukraine; trong đó có cả xe tăng T-90M.

Ví dụ, T-90M có thể bị đánh “từ trên xuống dưới” và đã có rất nhiều video xe tăng Nga bị phá hủy như vậy trên mạng. Hệ thống phòng thủ tích cực Shtora-1 không thể chống lại cuộc tấn công như vậy; vì nó chỉ hoàn hảo và đạt hiệu quả cao khi đạn chống tăng bay theo đường thẳng.

Nhưng đó là những tên lửa chống tăng lạc hậu và đó là lý do tại sao hệ thống Shtora-1 được phát triển cách đây 30 năm lại không có hiệu quả. Nhưng không chỉ chống được tên lửa chống tăng thế hệ mới, Shtora-1 cũng không có khả năng bảo vệ 360 độ.

Hiện T-90M đang phải đối mặt với một “thế hệ mối đe dọa mới” mà nó không thể xử lý. Ví dụ Switchblade và Lancet; đây là hai loại UAV tự sát, đơn giản là có hiệu quả tiêu diệt cao đối với những hệ thống vũ khí mặt đất, mà rất khó chống lại.

Địa hình cũng có ảnh hưởng đến khả năng chiến đấu của xe tăng, do vậy việc huấn luyện kíp xe là vô cùng quan trọng vì họ đưa ra quyết định về cách sử dụng thiết bị liên quan đến địa hình.

Và cuộc chiến ở Ukraine không diễn ra trên một cánh đồng trống, mà ở các khu vực đô thị và bán đô thị. Tức là ở đây xe tăng được sử dụng để bắn phá các mục tiêu ở cự ly ngắn.

Tổn thất của xe tăng T-90M trên chiến trường Ukraine

Theo Oryx, Nga đã mất 61 xe tăng T-90; 18 trong số đó là mẫu T-90M. Có thông tin cho rằng ngay sau khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu, quân đội Nga chỉ có 100 xe tăng T-90M. Điều này có nghĩa là quân đội Nga đã mất 18% số lượng T-90M khi tham chiến.

Tuy nhiên, khác với Ukraine, Nga không ngừng sản xuất xe tăng. Lần giao hàng cuối cùng của T-90M là vào tháng 12/2022. Kể từ đó, không có thông tin công khai nào về xe tăng T-90M được sản xuất và chuyển giao cho quân đội Nga ở Ukraine. Nhưng, điều này không có nghĩa là sản xuất đã dừng lại. Nga có thể đã ngừng thông báo về những nguồn cung cấp như vậy như trước đây.