 |
| Tổng thống Erdogan phản bội lợi ích quốc gia của Thổ Nhĩ Kỳ? |
Khẳng định rằng Nga không dễ gì giữ bình tĩnh khi biết mình bị phản bội, nhà nghiên cứu Andrei Ivanov từ Viện Thông tin quốc tế MGIMO phát biểu với đài Sputnik:
“Tổng thống Nga Vladimir Putin coi việc chiến đấu cơ F-16 Thổ Nhĩ Kỳ tấn công máy bay ném bom Su-24 của Nga là 'cú đánh trộm sau lưng'. Các máy bay Nga không kích khủng bố trên lãnh thổ Syria, không tạo ra bất kỳ mối đe dọa cho Thổ Nhĩ Kỳ”.
“Hành động bắn hạ chiến đấu cơ Su-24 của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ dẫn đến cái chết của ít nhất một phi công đã làm dư luận Nga phẫn nộ”.
“Tất nhiên, trước đó Nga vẫn biết Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ những kẻ khủng bố, trong đó có những tay súng chiến đấu với quân đội Nga ở Bắc Caucasus. Tuy nhiên, Moscow vẫn không ngừng cố gắng duy trì quan hệ đối tác với Ankara. Các công ty xây dựng Thổ Nhĩ Kỳ nhận được hợp đồng béo bở tại Nga. Thị trường Nga mở cửa cho nhà sản xuất nông nghiệp và công nghiệp nhẹ Thổ Nhĩ Kỳ. Các thành phố của Nga đặt mua xe buýt do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất. Người Nga đi nghỉ tại các khu du lịch Thổ Nhĩ Kỳ. Hãng Rosatom bỏ vốn thi công nhà máy điện hạt nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ”.
“Vậy vì sao mà Thổ Nhĩ Kỳ có thể giáng đòn hèn hạ vào lưng của đối tác kinh tế đáng tin cậy như Nga?”
“Thực tế, Moscow và Ankara đánh giá khá khác nhau về diễn biến tình hình ở Syria. Đối với Nga, IS là một tổ chức khủng bố dã man giết hại thường dân kể cả trẻ em, buôn bán nội tạng người, phá hủy di tích lịch sử mà chúng không thể cướp đoạt hay đem bán, đầu cơ dầu mỏ từ các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, phá giá thị trường dầu. Nhưng đối với Thổ Nhĩ Kỳ đó lại là ‘hiện thực mới’, theo định nghĩa của một thành viên nội các Thổ Nhĩ Kỳ gần đây nói về IS. Một ‘hiện thực’ rất béo bở. Có tin đồn gia đình Tổng thống Recep Tayyip Erdogan liên quan tới hoạt động kinh doanh dầu mỏ với IS. Ngoài ra, người 'Hồi giáo ôn hòa' Erdogan vốn mơ mộng sự sụp đổ của chế độ Assad, chờ đợi cơ hội kiểm soát lãnh thổ Syria vốn đã có thời thuộc về Đế chế Ottoman. Chỉ vài tháng trước, ông Erdogan cứ ngỡ giấc mơ này sắp thành sự thật”.
“Nhưng Nga ra tay can thiệp vào cuộc chiến Syria. Các phi công chiến đấu Nga ban đầu tập trung tấn công cơ sở vũ trang của IS và các nhóm khủng bố. Khi đã thu được thành công, các tay súng khủng bố bị tổn thất nặng nề về nhân lực, thiết bị và đạn dược, không quân Nga chuyển sang phá hủy hạ tầng kinh tế. Đó là các cơ sở khai thác dầu, kho chứa, các đoàn xe vận tải mà IS dùng để đưa dầu đến đầu mối tiêu thụ trên lãnh thổ Syria do chúng kiểm soát và đến Thổ Nhĩ Kỳ. Có nghĩa, những ai ở Thổ Nhĩ Kỳ nắm được lợi nhuận béo bở từ thu mua dầu giá rẻ đã gánh chịu những tổn thất không nhỏ. Tổng thống Erdogan không thể chịu đựng được điều này. Bởi thế, phi công Thổ Nhĩ Kỳ tấn công máy bay ném bom của Nga. Bảo vệ chuyện làm ăn của gia đình, ông Erdogan đang bao che cho những quái vật từ IS”.
“Liệu chính sách của ông Erdogan có đáp ứng các lợi ích quốc gia? Không, bởi lợi ích quốc gia của Thổ Nhĩ Kỳ là mối quan hệ láng giềng tốt và sự hợp tác cùng có lợi với nước Nga. Nga muốn thấy Thổ Nhĩ Kỳ như một quốc gia đối tác. Nhưng dường như giờ đây, Nga không còn thấy ông Recep Erdogan là lãnh đạo của Thổ Nhĩ Kỳ”.