Hấp dẫn lãi suất 0%?
Trước thời điểm World Cup diễn ra hơn 2 tuần, có một loạt chương trình ưu đãi cho vay mua tivi, điều hòa, tủ lạnh,... tại các siêu thị điện máy với lãi suất 0%. Không những thế, khách còn được tặng thêm tiền từ hàng trăm ngàn cho tới cả triệu đồng, được tặng quà khuyến mại kèm theo, rất hấp dẫn.
Tùy từng ngân hàng, công ty tài chính và các siêu thị điện máy mà có những gói ưu đãi khác nhau. Có những gói trả góp 0% dành cho khách hàng áp dụng trong thời gian 4 - 6 tháng; cho vay trả góp lãi suất 0%, khách trả trước một nửa giá trị sản phẩm; trả góp lãi suất 0% khi mua hàng bằng thẻ tín dụng của các ngân hàng và có cả những gói lãi suất 0%, kéo dài suốt thời gian vay, tối đa 12 tháng.
Thủ tục rất đơn giản, chỉ cần chứng minh nhân dân, bằng lái xe, hộ khẩu, số điện thoại, thẻ tín dụng,... Sau khoảng 10-30 phút xét duyệt, khách hàng đã có thể ra về, với sản phẩm vay trả góp trong tay.
Tuy nhiên, tìm hiểu kỹ, cũng không phải tất cả đều hấp dẫn và là món hời lớn với người tiêu dùng. Có lẽ cái lợi nhất đối với khách hàng mua trả góp, là có ngay sản phẩm mình cần, mà không phải thanh toán hết trong một lần. Còn lại, vẫn có nhiều điều phải băn khoăn.
Tất cả các chương trình cho vay lãi suất 0%, mua hàng điện máy, không dành cho mọi sản phẩm mà chỉ có một số, do các siêu thị điện máy chỉ định. Trong đó khá nhiều là hàng tồn kho. Đảo qua các siêu thị sẽ thấy, rất nhiều sản phẩm tivi sản xuất năm 2015-2016 đang đại hạ giá, hay là thực hiện những chương trình trả góp lãi suất 0% vào thời điểm World Cup diễn ra. Giá những sản phẩm này đã giảm khá mạnh so với lúc mới ra đời.
Chẳng hạn, có những chiếc ti vi màn hình cong, loại 55 inch, năm 2016 mới ra mắt, có giá bán khoảng 50 triệu đồng, nay chỉ còn 28 triệu đồng. Tuy vẫn là hàng mới, nhưng đó là sản phẩm tồn kho và các DN trông đợi dịp World Cup để tung ra. Những tivi ế ẩm, khó bán, sẽ được đưa vào chương trình cho vay tiêu dùng với lãi suất 0%.
 |
| Nhu cầu tivi xem bóng đá mùa World Cup tăng cao (ảnh minh họa) |
Hàng tồn giá chát?
Nếu khách hàng mua theo gói được hưởng lãi suất 0%, trong 4-6 tháng đầu thì những tháng sau lãi trả góp sẽ khá cao. Mức lãi suất được điều chỉnh theo quy tắc của từng đơn vị cho vay và phụ thuộc vào từng đối tượng khách hàng, sản phẩm mua. Tính ra, khi trả xong thì giá những sản phẩm người tiêu dùng mua đều cao hơn so với giá sản phẩm mua thanh toán 1 lần.
Chẳng hạn 1 chiếc tivi giá 28 triệu đồng, khách mua trả góp trong 12 tháng, thanh toán ngay 8 triệu đồng, sau đó 6 tháng đầu mỗi tháng trả khoảng 1,7 triệu đồng tiền gốc, còn 6 tháng sau phải chịu lãi, chỉ tính lãi suất mức 10%/năm đã phải trả cả gốc và lãi bình quân khoảng 2 triệu đồng/tháng. Tính ra giá của nó lên đến 30 triệu đồng.
Với những sản phẩm có lãi suất 0%, trong suốt thời gian vay, thì khách chỉ trả số tiền còn nợ, chia đều cho các tháng. Phần lãi suất sẽ do siêu thị điện máy thỏa thuận và thanh toán cho công ty tài chính hoặc ngân hàng. Tuy nhiên, khách hàng sẽ phải mua đúng giá bán, không được cắt giảm hay chiết khấu thêm.
Hay, cũng chiếc tivi có giá niêm yết 28 triệu đồng, nếu khách mua thanh toán ngay, thường được tặng quà kèm theo, nếu không lấy quà, sẽ được trừ thẳng vào giá bán, thậm chí có thể đề nghị làm lại giá, giảm thêm nữa,... giá chỉ vào khoảng 25 triệu đồng. Nhưng khi mua với lãi suất 0% thì phải trả đủ 28 triệu đồng. Ban đầu thanh toán ngay 30%, còn lại chia đều cho các tháng. Số tiền 3 triệu đồng đó, các siêu thị sẽ dành để trả lãi cho các công ty tài chính, ngân hàng. Vì vậy, nói là hưởng lãi suất 0%, nhưng thực ra vẫn là tiền khách hàng phải trả.
Ngoài ra, có những gói vay, khách còn phải trả từ 300.000-500.000 đồng phí làm hồ sơ nữa. Đó là chưa kể nếu trong thời gian vay, đến kỳ trả góp mà chưa có tiền, dễ bị làm phiền bởi các nhân viên công ty tài chính liên tục gọi điện nhắc nhở, thúc giục, bất kể ngày hay đêm,...
Hiện DN bán lẻ điện máy đang phải đối mặt với hàng tồn kho tăng cao. Tồn kho của DN thấp nhất cũng chiếm 25%, doanh số bán hàng một năm. Có DN điện máy dẫn đầu thị trường, hàng tồn kho hiện đã vượt con số hơn hàng ngàn tỷ đồng. Có DN điện máy doanh thu năm 2017 chỉ đạt khoảng 3.500 tỷ đồng, nhưng hàng tồn kho giá trị tới hơn 3.400 tỷ đồng, tương đương gần 100% doanh thu. Số hàng tồn kho này phải bán một năm mới hết.
Nhiều sản phẩm tồn kho lâu năm số lượng lớn nhưng đến nay không kịp xả. Đây cũng là lời giải cho việc tại sao những chương trình cho vay mua hàng trả góp lãi suất 0% diễn ra liên tục và rầm rộ. Thực chất là để tiêu bớt hàng tồn kho. Kết hợp với công ty tài chính hay ngân hàng, là một trong những “chiêu” phổ biến hiện nay, để đẩy hàng tồn kho mà không lo bị rớt giá thê thảm.
Chưa kể với hàng điện tử, để tồn kho lâu ngày, tuy mới nhưng chưa hẳn đã còn tốt. Vì vậy, khi mua trả góp lãi suất 0 đồng, cần xem xét kỹ lưỡng sản phẩm có trong chương trình, về thời điểm sản xuất, xuất xứ, các chế độ bảo hành, bảo dưỡng,...
Cùng với đó, phải xem kỹ hợp đồng, lãi suất và phí phải trả trong suốt quá trình vay. Hiện các chương trình quảng cáo cho vay mua trả góp 0% đều không nói rõ vấn đề lãi, phí phát sinh. Do đó, người mua phải thật tỉnh táo để tránh rơi vào “bẫy tiêu dùng”. Theo dõi chặt chẽ khoản vay để tránh những rắc rối sau này.