“Giỗ Tết cả năm không bằng cúng rằm tháng Giêng” là câu thành ngữ nói lên tầm quan trọng của ngày này.
Trong lễ cúng rằm tháng Giêng, mâm cúng là quan trọng nhất, cần phải chuẩn bị cẩn thận và đầy đủ đúng theo phong tục, tập quán, không cần phải quá cầu kỳ và tùy theo điều kiện từng gia đình để thực hiện.
Điều quan trọng là mọi người đều thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn đối với ông bà, tổ tiên và cầu mong một năm an lành, may mắn.
Một mâm lễ đủ đầy ngoài bánh kẹo, rượu thuốc, xôi, bánh trôi… thì không thể thiếu một mâm ngũ quả và một bình hoa tươi.
Xét về mặt hình thức, một mâm quả tươi sẽ thể hiện cho ý niệm “kết quả” thể hiện mong muốn sự viên mãn, đầy đủ. Còn việc dâng hoa cúng, thể hiện tâm thành là những điều trang trọng nhất của người Việt muốn dâng lên thần linh, mong muốn phù hộ cho gia đình những điều tốt đẹp.
Tuy nhiên không phải ai cũng biết nên đặt hoa gì, lựa chọn những loại quả nào lên ban thờ để mang lại may mắn, tài lộc, sức khỏe cho gia đình:
Những loại quả nên cúng trong ngày rằm tháng Giêng
Mỗi loại quả lại mang trong mình một ý nghĩa riêng biệt, sử dụng trong các dịp khác nhau với những ý nguyện khác nhau.
Việc đặt mâm ngũ quả lên ban thờ gia tiên trong dịp rằm tháng Giêng phải tuân theo quy tắc Ngũ hành âm dương hòa hợp, tượng trưng cho mong cầu ngũ phúc, đó là: giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên; tương đương với Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ ( Trắng - Xanh - Đen - Đỏ - Vàng).
Một số loại quả nên cúng trong ngày này:
- Quả chuối: Chuối trong phong thủy mang ý nghĩa là "thu hút", cùng với đó là những quả dài, đều xếp cạnh nhau tượng trưng cho "ngũ phương bát hướng" bởi vậy được dùng để thờ cúng rất nhiều.
- Quả cam: Về mặt phong thủy, cam được cho là gửi gắm ý nguyện về sự may mắn, thành công bởi màu sắc rực rỡ biểu tượng cho ước mơ rực cháy.
- Quả táo: Táo tượng trưng cho sự bình yên và hòa hợp, nếu táo có màu đỏ lại càng được ưa chuộng vì mang ý nghĩa tốt lành.
- Quả dứa: Trong tiếng Hán, dứa phát âm nghe như “may mắn đến theo cách của bạn”, vì thế dứa đã trở thành một biểu tượng phong thủy truyền thống cho sự giàu có và may mắn.
Chú ý, khi chọn quả thắp hương nên chọn quả có mẫu mã đẹp, tránh chọn quả chín nẫu khi thờ tự dễ bị thối nát ảnh hưởng đến khí trường cũng như tính thiêng liêng của ban thờ. Bên cạnh đó, cũng không lựa chọn các loại quả có mùi quá nồng.
Những loại hoa nên cúng trong ngày rằm tháng Giêng
Một bình hoa tươi trên ban thờ là vật phẩm không thể thiếu trong các ngày lễ Tết, việc chọn hoa cúng cũng thể hiện ít nhiều tấm lòng thành với bề trên.
Trong ngày rằm tháng Riêng nên sử dụng các loại hoa như hoa rơn (lay ơn), hoa loa kèn, hoa đồng tiền và hoa hồng sắc màu (trừ trắng) để thắp hương. Đặc biệt chú ý không cúng những loại hoa có gai, dễ gây ảnh hưởng đến tụ khí ở ban thờ gia tiên.
Nếu có mâm lễ cúng Phật tuyệt nhiên không sử dụng hoa cúc bởi theo quan niệm, đây là loại hoa để cúng vong, thích hợp để mang đến những nơi như nghĩa trang, nghĩa địa hơn.
Tùy theo điều kiện của từng vùng mà lựa chọn loại hoa cho phù hợp, song cần lưu ý không nên kết hợp quá nhiều loại vì sẽ làm giảm ý nghĩa và mất sự thanh thoát, trang nghiêm, linh thiêng khi đặt trên ban thờ.
*Thông tin mang tính chất tham khảo