Ngày 28/10/2025, Công ty Cổ phần Cấp nước Cà Mau đã ban hành Quyết định số 198/QĐ-CNCM, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Mua sắm trực tiếp năm 2025", thuộc kế hoạch mua sắm cùng tên.

Gói thầu này (Mã TBMT: IB2500479711-00) được tổ chức theo hình thức mua sắm trực tiếp, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, sử dụng nguồn vốn hợp pháp của Công ty cổ phần Cấp nước Cà Mau.

Tỷ lệ tiết kiệm 0,23%

Trước đó, vào ngày 10/10/2025, kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho gói thầu này đã được phê duyệt tại Quyết định số 188/QĐ-CNCM (do ông Phạm Phước Tài ký), với giá gói thầu được duyệt là 10.901.505.853 đồng.

Theo Quyết định 198/QĐ-CNCM, đơn vị duy nhất tham gia dự thầu và cũng là đơn vị trúng thầu là "Liên danh dự thầu mua sắm Cấp nước Cà Mau".

Giá dự thầu mà liên danh này đưa ra là 10.876.321.445 đồng. Đây cũng chính là giá trúng thầu được phê duyệt tại Quyết định 198/QĐ-CNCM.

Như vậy, so với giá gói thầu (10.901.505.853 đồng), giá trúng thầu (10.876.321.445 đồng) đã giảm được 25.184.408 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm đạt 0,23%. Một con số được cho là "rất thấp", đặt ra nhiều câu hỏi về hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu, mua sắm.

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 (được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15) cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP, luôn nhấn mạnh mục tiêu của đấu thầu là đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Việc một gói thầu trị giá gần 11 tỷ đồng chỉ đạt mức tiết kiệm 0,23% đang đặt ra những băn khoăn về việc mục tiêu "hiệu quả kinh tế" đã được đảm bảo hay chưa.

Liên danh trúng thầu là ai?

Theo Quyết định 198/QĐ-CNCM, mã số thuế của nhà thầu trúng thầu là 2200769660. Đối chiếu dữ liệu, đây là mã số của Công ty Cổ phần Điện nước Ngọc Ngân (viết tắt: Công ty Ngọc Ngân).

Trong khi đó, theo dữ liệu hoạt động năm 2025 của một doanh nghiệp khác là Công ty Cổ phần Điện nước Ngân Châu (viết tắt: Công ty Ngân Châu, MST: 1801710606), doanh nghiệp này cũng ghi nhận trúng gói thầu "Mua sắm trực tiếp năm 2025" tại Công ty Cổ phần Cấp nước Cà Mau với vai trò "Liên danh chính".

Như vậy, "Liên danh dự thầu mua sắm Cấp nước Cà Mau" là sự kết hợp giữa Công ty Ngọc Ngân và Công ty Ngân Châu.

Theo tìm hiểu, Công ty Ngọc Ngân (MST 2200769660) có địa chỉ sau sáp nhập tại Thửa Đất Số 92, Tờ Bản Đồ Số 55, Ấp 7, Xã Đại Hải, Cần Thơ. Công ty Ngân Châu (MST 1801710606) cũng có địa chỉ tại Cần Thơ (Số 44A11/7, Tổ 7, Khu Vực 3, Phường Tân An).

Đáng chú ý, dữ liệu công khai cho thấy Công ty Ngọc Ngân có một năm 2025 hoạt động đấu thầu khá tích cực khi tham gia 11 gói thầu và trúng cả 11 gói (tỷ lệ 100%). Tương tự, Công ty Ngân Châu cũng ghi nhận tỷ lệ trúng thầu 100% trong năm 2025 với 4 gói thầu đã tham gia.

Việc cả hai thành viên trong liên danh đều đạt tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối 100% càng làm dấy lên những nghi vấn về tính cạnh tranh trong các gói thầu mà các doanh nghiệp này tham dự.

Dấu hỏi về hình thức "Mua sắm trực tiếp"

Gói thầu tại Công ty Cổ phần Cấp nước Cà Mau áp dụng hình thức "Mua sắm trực tiếp". Đây là một hình thức lựa chọn nhà thầu đặc biệt, được quy định chặt chẽ trong Luật Đấu thầu và Nghị định 214/2025/NĐ-CP.

Hình thức này thường được áp dụng khi nhà thầu đã trúng thầu thông qua đấu thầu rộng rãi trước đó và chủ đầu tư có nhu cầu mua sắm bổ sung hàng hóa, dịch vụ tương tự, nhưng phải đảm bảo giá không được vượt giá của hợp đồng trước đó.

Tại Quyết định 188/QĐ-CNCM (phê duyệt KHLCNT), Công ty Cổ phần Cấp nước Cà Mau có căn cứ Hợp đồng số 68/2025/HĐMB ngày 28/5/2025. Đây có thể là hợp đồng "gốc" làm cơ sở để áp dụng mua sắm trực tiếp.

Tuy nhiên, việc áp dụng hình thức này có 01 nhà thầu tham dự và tỷ lệ tiết kiệm 0,23% khiến dư luận không khỏi băn khoăn: Việc áp dụng hình thức mua sắm trực tiếp trong trường hợp này đã phải là phương án tối ưu để đảm bảo hiệu quả kinh tế hay chưa? Liệu có thể tổ chức đấu thầu rộng rãi để tăng tính cạnh tranh, minh bạch và có thể mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho chủ đầu tư?

Đấu thầu là hoạt động sử dụng nguồn vốn (dù là vốn nhà nước hay vốn của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần có vốn nhà nước) đều cần được giám sát chặt chẽ để đảm bảo tối đa hiệu quả. Với tinh thần xây dựng, mong muốn một thị trường đấu thầu công bằng, minh bạch, các cơ quan chức năng và chủ đầu tư cần có những đánh giá, xem xét kỹ lưỡng hơn trong việc lựa chọn hình thức đấu thầu, để mỗi đồng vốn bỏ ra đều mang lại hiệu quả cao nhất.