Diễn biến tiếp theo của phiên tòa xét xử đại án xảy ra tại PVN và PVC, chiều 12/1, các luật sư của bị cáo Phùng Đình Thực, nguyên Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã trình bày quan điểm về bản luận tội của VKS đối với thân chủ của mình.
Theo cáo trạng của VKSND Tối cao nêu rõ, trong quá trình thực hiện dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, bị can Phùng Đình Thực đã cùng bị can Đinh La Thăng có hành vi sai phạm trong việc chỉ đạo PVPower ký hợp đồng EPC 33 với PVC, trái quy định, sau đó chỉ đạo cấp dưới tại PVN và Ban QLDA căn cứ hợp đồng này cấp tiền tạm ứng hơn 6,6 triệu USD và hơn 1312 tỷ cho PVC để Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1115 tỷ đồng không đúng mục đích gây thiệt hại cho nhà nước hơn 119 tỷ đồng.
Cáo buộc cho rằng, ông Phùng Đình Thực biết rõ PVC không đủ năng lực, kinh nghiệm nhưng vẫn cùng Đinh La Thăng chỉ đạo ký hợp đồng EPC 33 tại nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2. Sau đó, các bị cáo chỉ đạo cấp vốn cho PVC trái quy định, gây hậu quả nghiêm trọng. Viện kiểm sát cũng cho rằng, ông Phùng Đình Thực không thành khẩn, đổ tội cho cấp dưới nên đã đề nghị HĐXX tuyên 12-13 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
 |
| Bị cáo Phùng Đình Thực - Ảnh: VTC. |
Nêu quan điểm tại tòa, Luật sư Đinh Anh Tuấn – bào chữa cho bị cáo Phùng Đình Thực đã cho rằng, điểm mới trong lời luận tội bị cáo Phùng Đình Thực tại phiên tòa so với cáo trạng là các công tố viên đưa thêm nhận định bị cáo Thực dù biết rõ PVC không đủ năng lực, nhưng vẫn cùng bị cáo Đinh La Thăng giao cho đơn vụ này làm tổng thầu dự án Thái Bình 2.
“Nghiên cứu hồ sơ vụ án tôi nhận thấy những chứng cứ có giá trị gỡ tội cho bị cáo Phùng Đình Thực đang được nhìn nhận thành chứng cứ cột tội”, luật sư Đinh Anh Tuấn nói.
Theo đó, luật sư Tuấn dẫn nội dung cáo trạng nêu, ngày 18/6/2010, ông Đinh La Thăng ký nghị quyết đồng ý chủ trương giao PVC thực hiện gói thầu EPC (tầu thầu) dự án Thái Bình 2. Ngày 15/10/2010, ông Đinh La Thăng lại ký nghị quyết phê duyệt phương án liên danh tổng thầu EPC. Luật sư Tuấn cho rằng, đó là tình tiết gỡ tội cho ông Phùng Đình Thực.
Luật sư Đinh Anh Tuấn cho rằng, bị cáo Phùng Đình Thực đã nhận thấy PVC không đủ năng lực làm tổng thầu nên giao Ban chỉ đạo các dự án nhiệt điện than xây dựng phương án liên danh tổng thầu cho dự án nhiệt điện Thái Bình 2. Điều này đã buộc ông Đinh La Thăng phải thay đổi từ phương án 'tổng thầu' sang phê duyệt 'liên danh tổng thầu'.
Cùng với đó, luật sư Tuấn cho rằng, bị cáo Phùng Đình Thực không ép tiến độ dự án nhiệt điện Thái Bình 2. Luật sư đã chỉ ra rằng, nhiều văn bản có nội dung nếu chuyển đổi công nghệ tại dự án Thái Bình 2 thì dự án đầu tư, hiệu chỉnh thiết kế tháng 6/2011 mới xong.
"Tất cả các văn bản này không được chuyển tới tay bị cáo Phùng Đình Thực…Chúng tôi đã thu thập những tài liệu, giao nộp HĐXX và đề nghị mời ông Hồ Công Kỳ, nguyên Chánh văn phòng PVN đến khai báo trực tiếp tại tòa nhưng rất tiếc việc này chưa được thực hiện", luật sư Tuấn cho hay.
Luật sư Đinh Anh Tuấn cũng cho biết, bị cáo Phùng Đình Thực không biết hợp đồng EPC số 33 chưa đủ căn cứ pháp lý nên việc ủy quyền cho bị cáo Nguyễn Quốc Khánh - nguyên Phó tổng giám đốc PVN đàm phán, ký hợp đồng không cấu thành tội Cố ý làm trái.
Về việc ông Phùng Đình Thực có biết hợp đồng EPC số 33 trái quy định hay không? Luật sư Đinh Anh Tuấn nêu lên 2 trường hợp có thể xảy ra. Thứ nhất, có thể bị cáo Phùng Đình Thực kết hợp ông Đinh La Thăng ký hợp đồng EPC một cách hình thức mục đích để khởi công dự án và trường hợp thứ 2, bị cáo Thực không chỉ đạo ký hợp đồng EPC số 33 nhưng sau đó có biết cấp dưới đã trót làm sai mà không chỉ đạo khắc phục mà vẫn cho thực hiện hợp đồng này.
Tuy vậy, ông Tuấn nêu nhiều luận điểm khẳng định, trước ngày 16/6/2011, ông Phùng Đình Thực không biết hợp đồng EPC số 33 không có giá trị pháp lý.
“Có nhiều văn bản do các ban chuyên môn và đơn vị thành viên gửi đích danh ông Phùng Đình Thực để báo cáo về việc thực hiện hợp đồng EPC 33. Qua các tài liệu, chứng cứ đã giao nộp cho HĐXX, phần lớn trong các tài liệu đó không được chuyển đến tay ông Thực. Trong các tài liệu gửi đến ông Phùng Đình Thực, chỉ nêu rằng hợp đồng 33 đang được rà soát, bổ sung, hoàn toàn không có tài liệu nào nêu rõ hợp đồng 33 thiếu căn cứ pháp lý và chưa có hiệu lực thi hành, cần được thanh lý và ký kết hợp đồng mới", luật sư Đinh Anh Tuấn cho biết.
Luật sư Đinh Anh Tuấn khẳng định bị cáo Phùng Đình Thực không cố ý làm trái khi ủy quyền cho bị cáo Nguyễn Quốc Khánh ký hợp đồng số 4194.
“Trên thực tế, ông Khánh đã ký hợp đồng chuyển đổi chủ thể số 4194 mà không báo cáo lại với ông Thực về rủi ro pháp lý của hợp đồng số 33” – luật sư Tuấn nêu.
Theo luật sư Đinh Anh Tuấn, điểm mấu chốt pháp lý là về ý thức chủ quan, ông Thực có biết hợp đồng EPC số 33 chưa đủ căn cứ pháp lý, chưa có hiệu lực thi hành? Nếu ông Thực biết mà vẫn yêu cầu chuyển đổi chủ thể để tiếp tục thực hiện hợp đồng EPC, ông Thực sẽ phải chịu trách nhiệm về hành vi “Cố ý làm trái”. Còn nếu ông Thực không biết thì hành vi của ông Thực thiếu yếu tố chủ quan để cấu thành tội phạm.
Luật sư Đinh Anh Tuấn kiến nghị kiểm sát viên tranh luận đến cùng với những luận cứ này trên cơ sở nguyên tắc tranh tụng và nguyên tắc suy đoán vô tội. Đồng thời, đề nghị HĐXX tuyên bố không đủ căn cứ để kết luận bị cáo Phùng Đình Thực có hành vi cấu thành tội phạm: "Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng".