Ngày 13/5, Cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án liên quan các gói thầu mua sắm thiết bị y tế tại Bệnh viện Tim Hà Nội. Đồng thời, khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Hoàng Thị Ngọc Hưởng, nguyên phó giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, để điều tra về tội "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Cơ quan điều tra cũng khởi tố, bắt tạm giam các ông bà: Nguyễn Thị Dung Hạnh, nguyên kế toán trưởng, thành viên tổ thẩm định đấu thầu Bệnh viện Tim Hà Nội; Đoàn Trọng Bình và Nghiêm Tuấn Linh, cùng là nguyên phó trưởng phòng phụ trách phòng vật tư thiết bị y tế.
Ngoài ra, 3 người khác là Trần Phú Hưng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Định giá AIC - Việt Nam; Nguyễn Hồng Dũng, Phó Tổng Giám đốc kiêm Kế toán trưởng, Thẩm định viên và Nguyễn Trung Dũng, Chuyên viên thẩm định Công ty cổ phần Đầu tư và Định giá AIC-Việt Nam cũng đã bị bắt vì liên quan đến vụ án trên.
Kết quả điều tra, xác định một số lãnh đạo, cán bộ tại Bệnh viện Tim Hà Nội là ủy viên hội đồng mua sắm, thành viên tổ chuyên gia đấu thầu, thành viên tổ thẩm định đấu thầu và một số cán bộ Công ty cổ phần Đầu tư và định giá AIC - Việt Nam đã có các hành vi vi phạm hoạt động đấu thầu trong việc mua sắm vật tư, hóa chất, thiết bị y tế tại Bệnh viện Tim Hà Nội làm tăng chi phí, gây thiệt hại tài sản cho Nhà nước và người bệnh...
|
Nhóm bị cáo bị bắt liên quan đến sai phạm tại Bệnh viện Tim Hà Nội.
|
Không chỉ có lãnh đạo Bệnh viện Tim Hà Nội rơi vào vòng lao lý liên quan đến “miếng bánh” đấu thầu trong ngành Y, trước đó, ngày 9/2/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an cũng đã thi hành quyết định bắt tạm giam bị can Nguyễn Minh Khải (giám đốc Bệnh viện Mắt TP. HCM) trong vụ án "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Bệnh viện Mắt TP. HCM.
Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an cũng thi hành các quyết định khởi tố bị can và lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 3 bị can: Võ Thị Chinh Nga, Phó giám đốc Bệnh viện TP.HCM; Phí Duy Tiến, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Mắt TP.HCM; Nguyễn Quốc Toản, nguyên trưởng khoa phẫu thuật gây mê hồi sức Bệnh viện Mắt TP. HCM. 3 bị can trên bị khởi tố về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
|
Bắt tạm giam bị can Nguyễn Minh Khải, cựu giám đốc Bệnh viện Mắt TP. HCM.
|
Riêng tại Bệnh viện Bạch Mai, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt tạm giam nhiều đối tượng để phục vụ công tác điều tra, trong đó có ông Nguyễn Quốc Anh, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai; Nguyễn Ngọc Hiền, nguyên Phó Giám đốc bệnh viện Bạch Mai và Trịnh Thị Thuận, kế toán trưởng, trưởng phòng Tài chính kế toán Bệnh viện Bạch Mai về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Kết quả điều tra bước đầu xác định có một số cá nhân tại Công ty BMS có hệ thống robot được nhập khẩu có giá trị 7,4 tỷ đồng (gồm VAT). Tuy nhiên, các bị can câu kết nâng khống lên 39 tỉ đồng, hợp thức bằng chứng thư thẩm định giá không có giá trị pháp lý.
Giá hệ thống robot là 7,4 tỷ đồng, chi phí khấu hao máy cho mỗi ca bệnh là 4 triệu đồng, nhưng với giá đã nâng khống khi đưa vào lắp đặt thì người bệnh phải chi trả 23 triệu đồng/ca, chênh lệch 18 triệu đồng. Từ năm 2017 - 2019 có hơn 500 ca bệnh sử dụng thiết bị này, số tiền chênh lệch hưởng lợi chiếm đoạt của người bệnh là 10 tỷ đồng.
|
Nguyễn Quốc Anh cùng các bị cáo liên quan. |
Tại Hà Tĩnh, ngày 6/1/2021, Công an Hà Tĩnh đã khởi tố 9 bị can về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", liên quan đến vụ việc đấu thầu máy giặt của 5 bệnh viện huyện trên địa bàn tỉnh này. Trong đó, Mai Thị Hoa (Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư trang thiết bị y tế Hà Tĩnh) đã cung cấp 5 máy giặt, máy sấy cho 5 bệnh viện đa khoa các huyện Thạch Hà, Can Lộc, Hương Sơn, Đức Thọ, Nghi Xuân thông qua đấu thầu mua sắm trang thiết bị.
Ngoài Mai Thị Hoa, Công an Hà Tĩnh đã khởi tố thêm 8 bị can về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng". 8 bị can bị khởi tố này có 4 giám đốc bệnh viện đã nghỉ hưu và 1 giám đốc bệnh viện đang đương chức của 5 bệnh viện nói trên. Số còn lại bị khởi tố là kế toán, cán bộ tại 5 bệnh viện.
|
Bị cáo Mai Thị Hoa khai tại cơ quan điều tra.
|
Vụ án gây bức xúc nhất trong dư luận là bê bối tại CDC Hà Nội, thời điểm mà dịch bệnh COVID-19 hoành hành.
Theo đó, ông Nguyễn Nhật Cảm (cựu Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật - CDC Hà Nội) bị bắt và bị cáo buộc vì động cơ vụ lợi đã ký mua thiết bị phòng chống dịch COVID-19 cao gấp 3 lần.
Từ đầu năm 2020, CDC Hà Nội đã mua một số hệ thống Realtime PCR tự động nhằm đáp ứng nhu cầu xét nghiệm phòng chống dịch COVID-19. Do thời gian gấp nên việc mua sắm này được CDC Hà Nội thực hiện theo phương thức chỉ định thầu.
Từ các tài liệu thu thập được, cơ quan điều tra xác định hệ thống máy xét nghiệm Realtime PCR phòng chống COVID-19 khi nhập về Việt Nam giá khoảng hơn 2 tỉ đồng.
Tuy nhiên các doanh nghiệp nhập khẩu, phân phối mua bán lòng vòng với nhau và CDC Hà Nội đã mua với giá hơn 7 tỷ đồng, gấp 3 lần giá nhập.
Cơ quan điều tra xác định, tổng số các thiết bị y tế mua là hơn 4 tỷ đồng, được nâng khống thành hơn 9 tỉ đồng. Theo đó, số tiền Nhà nước bị thiệt hại là hơn 5 tỷ đồng.
Trong quá trình điều tra, toàn bộ số tiền thiệt hại đã được thu hồi cho Nhà nước. Các bị can cũng đã khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án.
Cơ quan công tố cáo buộc, bị can Nguyễn Nhật Cảm có trách nhiệm chính trong việc mua sắm hàng hoá, thực hiện đấu thầu theo hình thức chỉ định thầu thông thường đối với gói thấu 15 theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, bị can Cảm đã lợi dụng dịch bệnh, vì động cơ vụ lợi, trực tiếp thoả thuận, thống nhất giá mua sắm các máy, thiết bị y tế gói thầu 15, ấn định giá là 9,54 tỉ đồng trước khi thực hiện quy trình chỉ định thầu thông thường;
Trực tiếp ký hợp đồng cung cấp dịch vụ thẩm định giá với bị can Nguyễn Trần Duy (Tổng giám đốc Công ty CP định giá và bán đấu giá Nhân Thành) để Duy giả mạo hồ sơ, ký ban hành chứng thư thẩm định giá theo mức do CDC Hà Nội yêu cầu; Ghi lùi ngày ký để hợp thức hoá các thủ tục chỉ định thầu...
|
Nguyễn Nhật Cam cùng đồng bọn. |
Vi phạm về đấu thấu thuốc, vật tư của ngành y tế từ lâu là nỗi bức xúc của dư luận.
Ngày 16/9/2019, Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo Kết luận số 1595/TB-TTCP về việc thông báo Kết luận Thanh tra việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty cổ phần VN Pharma. Kết luận thanh tra chỉ ra rằng, trong công tác đầu thầu mua thuốc còn có các thiếu xót vi phạm trong việc xây dựng kế hoạch, thủ tục đấu thầu. Kế hoạch đầu thầu mua thuốc chưa sát tình hình thực tế. Tổ chuyên gia đấu thầu đánh giá, xét trọn nhà thầu quá thời gian. Thuốc mua không sát với nhu cầu thực sự cần…
Ngày 23/9/2019, Thanh tra Chính phủ tổ chức công bố Quyết định số 656/QĐ-TTCP của Tổng Thanh tra Chính phủ về thanh tra việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế; mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao; đấu thầu thuốc chữa bệnh tại Bộ Y tế, Bảo hiểm y tế và một số bệnh viện thuộc Bộ Y tế cũng như tại một số sở y tế địa phương. Trong quyết định trên có nói thời hạn thanh tra là 80 ngày, nhưng đến nay kết luận thanh tra trên chưa được công khai trên cổng thông tin điện tử của Thanh tra Chính phủ như nhiều vụ việc có quyết định thanh tra khác.
Ngoài Thanh tra, Kiểm toán nhà nước cũng từng chỉ ra nhiều Báo cáo kiểm toán chuyên đề về việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2017 tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV. Một trong những điểm tồn tại, hạn chế lớn nhất trong quá trình xây dựng kế hoạch mua sắm là việc phân chia nhóm thuốc, lập danh mục thuốc làm tăng giá trị gói thầu; Có tình trạng các đơn vị đã đưa vào kế hoạch mua sắm các loại hoạt chất có hàm lượng, dạng bào chế, dạng phối hợp ít cạnh tranh hoặc có chi phí cao bất hợp lý, nhưng không báo cáo lý do sử dụng theo quy định của Bộ Y tế; Theo KTNN, khi lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, nhiều địa phương có tình trạng hạn chế các nhà thầu tham gia đấu thầu; Mặt khác, một số địa phương phê duyệt giá thuốc trúng thầu cao gấp nhiều lần giá trúng thầu bình quân của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam công bố như: Nam Định, Phú Yên, Long An…
Đặc biệt, đối với việc lựa chọn các hình thức lựa chọn nhà thầu, tình trạng áp dụng hình thức mua sắm trực tiếp không đúng quy định xảy ra ở nhiều địa phương. Đơn cử tại TP. Hà Nội, mặc dù có áp thầu đối với các hợp đồng trúng thầu trước đó, nhưng chưa phải hợp đồng có giá thấp nhất, và cũng không công khai kết quả mua sắm trực tiếp. Hay tại TP.HCM, địa phương này đã phê duyệt đối với kết quả mua sắm trực tiếp quá 12 tháng kể từ khi ký hợp đồng của gói thầu trước đó; Sở Y tế Bình Dương (chủ đầu tư) còn mua sắm trực tiếp đối với danh mục thuốc phải tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước.
Vi phạm trong đấu thầu lĩnh vực y tế sẽ dẫn tới việc lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực, lựa chọn thuốc, vật tư y tế không đủ chất lượng làm ảnh hưởng tiêu cực tới quy trình khám, chữa bệnh, gây nên những thiệt hại về kinh tế, và có thể sẽ làm ảnh hưởng những cam kết của Nhà nước nhằm bảo vệ sức khỏe nhân dân.
>>> Mời quý độc giả xem thêm video: Bắt trùm giang hồ bảo kê hoạt động đấu thầu