Chuyện 2 làng “sát vách” trai gái trăm năm không lấy nhau

Ban thờ phía trong đình làng Quang Ốc hướng về phía làng Nội Rối.

“Cũng trong ngày hôm ấy, các vị chức sắc trong làng đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp để truy ra người động tay chân với cuốn sổ điền của làng Quang Ốc. Trước giờ, cuốn sổ điền vẫn do ông trưởng bạ làng Quang Ốc giữ gìn, đồng thời chịu trách nhiệm tập trung tiền thuế người làng đóng để nộp lên cho quan phủ. Sau một hồi tra xét mới làm rõ nguyên nhân là con gái ông trưởng bạ đánh cắp mang sang nhà chồng, gây tổn hại đến ruộng đất của làng”, ông Cải kể lại.

Để không có chuyện tương tự xảy ra, các vị chức sắc trong làng đã lập lời thề: “Từ nay người làng Quang Ốc sẽ không lấy người làng Nội Rối. Nếu ai vi phạm sẽ chết một đời cha, ba đời con”. Sau đó, để chứng minh cho lời thề này được lập ra và sẽ không có ai vi phạm, mọi người có mặt trong cuộc họp đã huy động toàn bộ người dân làng Quang Ốc di chuyển đình từ vị trí trung tâm làng đến khu vực ranh giới giữa hai làng, mặt hướng về phía làng Nội Rối. Ngoài ra, lời thề này còn được thể hiện bằng một cọc gỗ được các cụ cao niên, người có chức sắc trong làng đóng vào trong một cây cột gỗ dùng để kiến tạo đình làng Quang Ốc ngày nay.

“Đến tận bây giờ, cọc gỗ đại diện cho lời thề vẫn còn trong cột đình làng nhưng cụ thể là cột nào trong số kiến tạo nên đình thì cũng chẳng ai biết. Hơn nữa, là vấn đề liên quan đến tâm linh nên không có người nào mạo hiểm đi tìm hiểu cả”, ông Cải cho hay.

Câu chuyện về nguyên nhân trai, gái hai làng Quang Ốc và làng Nội Rối không kết hôn với nhau đã qua khoảng 400 năm nay, tuy nhiên đó đã trở thành sự thật cho việc hai làng không bao giờ thông gia đến tận thời điểm hiện tại.

Ông Trần Đại Cải cho hay từ khi lời thề được thành lập đến nay, chỉ có duy nhất một trường hợp là ông Kim Văn Bồi, người làng Quang Ốc làm rể làng Nội Rối. Ông Bồi và vợ nên duyên với nhau trong thời kháng chiến, khi ông Bồi làm du kích tham gia cách mạng.

“Bờ đất được người dân làng Quang Ốc đắp trong đêm để phân rõ giới hạn hai làng đã không còn nữa. Sau thời kỳ kháng chiến, đất nước ta tiến vào thời kỳ độc lập, bờ đất này đã được phá đi để quy hoạch địa chính, đất đai là tài sản của Nhà nước, không còn chuyện phân chia đất làng này, làng kia nữa mà do chính quyền xã, hợp tác xã chịu trách nhiệm quản lý”, ông Cải nói.

Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với PV, ông Trần Ngọc Lưu, Chủ tịch UBND xã Bắc Lý cho biết đây là sự việc hoàn toàn có thật giữa hai làng Quang Ốc và làng Nội Rối. Từ lâu nay, trai, gái hai làng đã không qua lại, kết hôn với nhau. UBND xã Bắc Lý chưa tiếp nhận một trường hợp đăng ký kết hôn nào mà hai bên là người làng Quang Ốc và làng Nội Rối.

Cọc gỗ minh chứng cho lời thề vẫn là “bí ẩn” bên trong các cột đình.