Ngày 17/12, phiên xử phúc thẩm vụ án Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo gần 4.000 tỉ đồng tiếp tục phần xét hỏi.
Lệnh chi thật hay giả, VietinBank đều nói vô can
Trước hết, Công ty SBBS kháng cáo bản án sơ thẩm về vấn đề bồi thường dân sự. Án sơ thẩm xác định Huyền Như là người phải bồi thường 210 tỉ đồng cho SBBS. Nhưng theo công ty, người bồi thường phải là VietinBank.
 |
| Huỳnh Thị Huyền Như rời phiên xử ngày 17/12. |
Theo SBBS, công ty mở tài khoản tại VietinBank Chi nhánh TP.HCM. Việc mở tài khoản đúng quy định, có đủ giấy đề nghị mở tài khoản, đăng ký mẫu dấu, chữ ký, cung cấp quyết định thành lập công ty...
Huyền Như khẳng định hồ sơ mở tài khoản của Công ty SBBS hợp lệ. Tuy nhiên, theo Như, Công ty SBBS không đến mở tài khoản tại ngân hàng mà toàn bộ hồ sơ do trung gian cung cấp cho Huyền Như. Đại diện VietinBank cũng khẳng định bộ hồ sơ mở tài khoản này hoàn toàn hợp lệ nhưng VietinBank không chịu trách nhiệm về số tiền mà SBBS đòi bồi thường. Bởi lệnh chi chuyển số tiền này ra khỏi tài khoản là do Như làm giả mà đến khi có kết luận giám định của cơ quan chuyên môn thì mới biết.
Hỏi nguồn tiền của SBBS nằm trong tài khoản đi ra bằng cách nào, Như khai làm lệnh chi giả chuyển từ tài khoản của SBBS qua tài khoản của bà Vũ Thị Thơm, mẹ chồng của bị cáo Phạm Thị Tuyết Anh (giao dịch viên phòng giao dịch Điện Biên Phủ). Ngoài ra, để có được hợp đồng mở tài khoản này, Như phải chi tiền cá nhân cho Vũ Minh Hải và kế toán của SBBS 30 tỉ đồng. Theo Như, vì Hải và kế toán trưởng đề nghị chuyển lãi suất chênh lệch 30 tỉ đồng thì mới chuyển số tiền của SBBS vào tài khoản.
Trả lời HĐXX về lãi suất, đại diện VietinBank cho hay: “Thời điểm đó mức lãi suất là 14% và được niêm yết công khai. Đối với thỏa thuận vượt trần ngoài hợp đồng, ngân hàng hoàn toàn không biết. Theo quy định, nếu biết có lãi suất vượt trần, chắc chắn ngân hàng sẽ từ chối mở tài khoản”.
Đồng thời, phía VietinBank chất vấn ngược lại SBBS: “SBBS biết theo hợp đồng với VietinBank Chi nhánh Nhà Bè lãi suất chỉ có 14%. Trong khi đó, SBBS lại nhận thêm 4,2 tỉ đồng tiền lãi vượt trần nhưng tại sao không thông báo cho VietinBank?”.
Đại diện SBBS nói không nhớ chính xác việc nhận tiền lãi suất vượt trần đó, không biết hợp đồng ủy thác là giả, không biết chữ ký, con dấu giả; nhận thức của SBBS nghĩ rằng đó là hợp đồng thật. SBBS cho biết đã một lần rút tài khoản (ngày 31/8/2011) với số tiền 15 tỉ đồng. Số còn lại trong tài khoản là 210 tỉ đồng. Về việc này, đại diện VietinBank cho rằng khi có lệnh chi của chủ tài khoản thì ngân hàng phải thực hiện.
Tương tự, Công ty Cổ phần Đầu tư An Lộc đòi VietinBank bồi thường hơn 170 tỉ đồng kèm lãi suất. Viện lý do tài khoản thanh toán do An Lộc mở tại VietinBank Chi nhánh TP.HCM là chưa hợp lệ, đại diện VietinBank xác định giữa ngân hàng và An Lộc chưa phát sinh quan hệ gửi - giữ tiền nên ngân hàng này không chịu trách nhiệm. Về vụ này, Huyền Như khai đã làm giả ba lệnh chi của An Lộc để chuyển cho Công ty Thịnh Phát 50 tỉ đồng, cho Công ty Phú Vinh 120 tỉ đồng để trả nợ.
VietinBank phủ nhận văn bản của mình
Tại tòa, luật sư của Công ty CP Bảo hiểm Toàn Cầu, nguyên đơn dân sự, dẫn văn bản do lãnh đạo VietinBank TP.HCM xác nhận nguồn tiền 125 tỉ đồng do công ty gửi vào VietinBank là hợp pháp.
Từ ngày 13/7 đến ngày 13/9/2011, Huyền Như giả danh VietinBank Chi nhánh Nhà Bè để huy động vốn và ký năm hợp đồng ủy thác đầu tư giữa Công ty Toàn Cầu với VietinBank Chi nhánh Nhà Bè. Trong những hợp đồng này, Như ký giả chữ ký của lãnh đạo và đóng dấu giả VietinBank Chi nhánh Nhà Bè, yêu cầu công ty này chuyển tiền vào tài khoản của công ty này mở tại VietinBank Chi nhánh TP.HCM. Tiếp đó, Như chiếm đoạt và chuyển 125 tỉ đồng từ tài khoản của Công ty Toàn Cầu đến tài khoản một số công ty khác để trả nợ.
Đại diện Toàn Cầu yêu cầu VietinBank liên đới cùng các bị cáo bồi thường số tiền công ty bị chiếm đoạt 125 tỉ đồng cộng với lãi suất. Vì VietinBank hoạt động quản lý lỏng lẻo, không giám sát quy trình do chính VietinBank ban hành. Khi chuyển tiền của Toàn Cầu ra khỏi tài khoản của công ty, bị cáo Như không có bất cứ chứng từ nào. “Vai trò giám sát của VietinBank ở đâu?” - đại diện này hỏi.
VKS hỏi: “Vì sao khi ký các hợp đồng ủy thác, Công ty Toàn Cầu biết Huyền Như là quyền trưởng Phòng giao dịch Điện Biên Phủ thuộc VietinBank Chi nhánh TP.HCM nhưng các nội dung liên quan đến thỏa thuận lại ký với VietinBank Chi nhánh Nhà Bè?”. Đại diện Toàn Cầu đáp không cảm thấy có chuyện gì khác thường vì tin rằng trong cùng hệ thống VietinBank thì có thể giao dịch với bất kỳ chi nhánh, phòng giao dịch nào.
VKS: “Vậy tại sao hợp đồng ký với VietinBank Chi nhánh Nhà Bè nhưng tiền lại chuyển vào tài khoản ở Phòng giao dịch Điện Biên Phủ?”. Đại diện công ty trả lời vì công ty chỉ có một tài khoản mở tại Phòng giao dịch Điện Biên Phủ. Ngoài ra, công ty này khẳng định không nhận bất cứ khoản tiền lợi ích nào từ Như. Đối chất, Như cho biết có chi tiền cho một vài người ở Bảo hiểm Toàn Cầu nhưng không có giấy tờ chứng minh.
VietinBank nói: “Trách nhiệm hình sự thì cá nhân nào vi phạm cá nhân đó phải chịu, phiên tòa này không xem xét trách nhiệm dân sự. Tài khoản của Công ty Toàn Cầu mở tại Phòng giao dịch Điện Biên Phủ là tài khoản trái pháp luật, công ty chỉ vì lợi ích cá nhân nên mới bị Huyền Như dẫn dụ, chính công ty mới là người buông lỏng quản lý”. Từ đó, VietinBank tuyên bố không chịu trách nhiệm về giao dịch bất hợp pháp.
Luật sư của Công ty Toàn Cầu đặt câu hỏi với VietinBank: “Tiền gửi của khách hàng thì ngân hàng có được quyền sử dụng hay không?”. Đại diện VietinBank cho biết “không được sử dụng”. Luật sư dẫn lại hôm trước VietinBank trả lời là “không phát sinh trách nhiệm gửi tiền nhưng ngân hàng được sử dụng số tiền này để kinh doanh”. Theo luật sư này, cũng là một câu hỏi nhưng có hai câu trả lời trái ngược nhau. Nếu không được quyền sử dụng thì phải trả lại tiền cho khách hàng...
Hợp đồng giả, Huyền Như phải bồi thường
Tại tòa, đại diện Ngân hàng TMCP Quốc tế Chi nhánh TP.HCM (VIB, cũng là nguyên đơn dân sự) xác định án sơ thẩm tuyên Huyền Như chiếm đoạt của ngân hàng này là hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, ngân hàng này kháng cáo đề nghị xem xét về trách nhiệm dân sự không chỉ buộc mình Như và hai bị cáo trong vụ án này bồi thường mà còn các bị cáo khác có liên quan đến việc lừa này. Đồng thời, ngân hàng này cũng lo lắng về vụ án có thiệt hại 4.000 tỉ đồng nhưng hiện chỉ thu hồi được 2.000 tỉ đồng sao thi hành án được...
Theo đó, Huyền Như đã làm 40 hợp đồng tiền gửi giả với số tiền ghi trên hợp đồng là 16,8 tỉ đồng đến 24,3 tỉ đồng, sau đó ký giả chữ ký của lãnh đạo Chi nhánh TP.HCM để ký với 12 khách hàng khác. Số hợp đồng giả này, Như đem cầm cố vay tiền của Ngân hàng VIB TP.HCM để chiếm đoạt tiền.
Cạnh đó, bà Giã Thị Mai Hiên, người bị hại của vụ án, cũng có kháng cáo yêu cầu giám định lại hợp đồng đã ký với VietinBank là thật hay giả. Bởi theo án sơ thẩm, Như lấy danh nghĩa huy động vốn cho VietinBank sau đó đã ký hợp đồng ủy thác giả với bà Hiên rồi chiếm đoạt hơn 274 tỉ đồng. Tại tòa, Huyền Như cho biết chữ ký của lãnh đạo trong hợp đồng là giả, còn con dấu là thật. Và đại diện VietinBank tiếp tục giữ quan điểm: Hợp đồng này là hợp đồng giả.