Khởi nghiệp từ nuôi dúi
Tốt nghiệp trường Cao đẳng Giao thông Vận tải Thái Nguyên, ra trường đi làm nhưng thu nhập không đáp ứng được yêu cầu, nên anh Lê Văn Lâm (SN 1991, xóm Bình Long, xã Vô Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên) quyết định nghỉ việc về đầu tư chăn nuôi dúi.
Chia sẻ với PV Dân Việt, anh Lâm cho biết: "Gia đình tôi quê ở Thanh Hoá. Khoảng những năm 2009, 2010, bố tôi đã nuôi dúi mốc và phát triển rất tốt mô hình này.
Tuy nhiên, thời điểm đó lại không tìm được đầu ra vì dúi mốc trong rừng vẫn rất nhiều. Đến khoảng những năm 2015, 2016, khi nhà nước có quy định đóng cửa rừng thì mô hình này của gia đình tôi mới phát triển mạnh".
Trên cơ sở mô hình đã có tại quê nhà, năm 2016, anh Lâm xin hỗ trợ nguồn vốn, con giống từ bố và phát triển mô hình nuôi dúi tại Thái Nguyên với khoảng 200 con.
Anh Lâm cho biết, thời điểm đó anh là người đầu tiên nuôi dúi tại Thái Nguyên được cấp phép. Tuy nhiên, do chưa nắm chắc kỹ thuật nên anh nhiều lần thất bại, dúi liên tục chết với số lượng lớn.
Cạn kiệt nguồn vốn nhưng không từ bỏ, anh Lâm lại tiếp tục vay thêm vài trăm triệu với lãi suất cao để duy trì và phát triển mô hình. Sau một thời gian, anh đã tìm ra được nguyên nhân khiến dúi chết và khắc phục dần, cuối cùng mô hình cũng thành công.
Đến năm 2020, anh Lâm tham gia vào HTX chăn nuôi và nhân giống bảo tồn động vật, góp vốn cùng các thành viên khác phát triển mô hình nuôi dúi và một số loài động vật hoang dã khác. Theo anh Lâm, so với các con vật khác đang nuôi tại HTX, con dúi vẫn là con vật dễ bán và cho thu nhập kinh tế cao nhất.
Anh Lâm chia sẻ, điều cần lưu ý trong quá trình nuôi dúi là yếu tố nhiệt độ, độ ẩm và chuồng trại. Trong đó, chuồng trại nuôi dúi phải khép kín nhưng đảm bảo yếu tố thoáng mát.
Nhiệt độ thích hợp cho dúi phát triển khoảng từ 20 - 30oC, còn nhiệt độ thích hợp để dúi giao phối và sinh sản là từ 25 – 27oC.
Nếu nhiệt độ cao quá từ 35 – 40oC, người nuôi cần có phương thức làm mát chuồng trại nếu không dúi sẽ bỏ ăn và rất dễ chết. Độ ẩm thích hợp trên 70%, tuyệt đối không để nền chuồng bị ướt khiến dúi bị lạnh bụng dẫn đến viêm đường hô hấp.
"Về cơ bản, trong quá trình nuôi dúi không hay mắc bệnh, chỉ thỉnh thoảng mắc bệnh cúm, hô hấp do thay đổi thời tiết nhưng bệnh này dễ chữa. Ngoài ra, dúi có thể mắc bệnh tiêu chảy nhưng rất ít khi bị", anh Lâm cho hay.
Thu tiền tỷ từ nuôi dúi
Hiện nay, trang trại của anh Lâm luôn nuôi khoảng 700 – 800 con dúi má đào và dúi mốc tuỳ từng thời điểm.
Ngoài bán dúi giống, anh Lâm còn bán cả dúi thương phẩm. Khách hàng mua dúi giống sẽ được anh hỗ trợ về kinh nghiệm, kỹ thuật chăn nuôi nhằm hạn chế những rủi ro có thể xảy ra.
Mỗi cặp dúi mốc giống đang được anh Lâm bán với giá trung bình từ 2 – 3 triệu đồng/cặp, còn dúi má đào có giá 5 – 6 triệu đồng/cặp.
Anh Lâm cho hay, dúi má đào thường có trọng lượng trung bình từ 4 – 5kg/con trưởng thành. Trung bình mỗi cặp dúi bố mẹ sau một năm chăm sóc ở chế độ tốt và chọn lọc kỹ lưỡng sẽ xuất bán với giá khoảng trên 20 triệu đồng/cặp.
Còn với những cặp không qua chọn lọc chỉ có giá khoảng 10 triệu đồng/cặp. Dúi mốc chỉ có giá thấp hơn, chỉ từ 3 – 7 triệu đồng/cặp.
Theo anh Lâm, thời gian mang thai của dúi kéo dài khoảng 45 ngày. Trung bình mỗi năm 1 cặp dúi bố mẹ sinh sản từ 2 – 3 lứa, trong đó dúi má đào đẻ từ 4 – 8 con/lứa, còn dúi mốc chỉ từ 3 – 4 con/lứa. Chính vì vậy, nuôi dúi má đào năng suất hơn hẳn.
Lưu ý, dúi con sau khi tách mẹ sẽ cho ăn chế độ ít mía hơn, nhiều ngô bắp tươi, kết hợp bổ sung thêm một số chất dinh dưỡng khác.
Với dúi mốc thương phẩm, thời gian nuôi từ khi sinh sản đến khi xuất bán kéo dài khoảng 7 – 8 tháng. Lưu ý chỉ bán khi dúi đạt trọng lượng khoảng 1,3 - 1,5kg/con, nếu dúi đạt trọng lượng trên 2kg sẽ rất nhiều mỡ và khó bán (giá bán khoảng 600.000 đồng/kg).
Còn với dúi má đào, thời gian nuôi khoảng 10 tháng, vì loại này ít mỡ nên chỉ khi dúi đạt trọng lượng từ 2,5 - 5kg/con mới bắt đầu xuất bán thương phẩm (giá trung bình 800.000 đồng/kg).
Hiện, anh Lâm chủ yếu bán dúi thương phẩm cho các thương lái để mang đi giao cho các nhà hàng ở Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Giang, Vĩnh Phúc…
Với quy mô chăn nuôi dúi như hiện nay, trang trại của gia đình anh Lâm đang tạo việc làm cho khoảng 6 lao động với thu nhập trung bình từ 6 – 8 triệu đồng/người/tháng. Trung bình mỗi năm doanh thu từ nuôi dúi của gia đình anh Lâm khoảng 1 tỷ đồng.