Nguồn gốc Tết Đoan Ngọ?
Quan niệm từ xưa truyền miệng lại thì vào một mùa vụ nọ, nông dân trúng mùa, cây trái trĩu quả. Tuy nhiên, không biết từ đâu sâu bọ lại kéo đến dày đặc, ăn hết cây trái trong vườn khiến người dân có nguy cơ mất trắng.
Khi mọi thứ trở nên khó khăn người dân vô cùng đau đầu, không biết làm cách nào để giải quyết được hết số sâu bọ này thì bỗng nhiên một ông lão tên Đôi Truân xuất hiện.
Chính người đàn ông này đã hướng dẫn người dân lập đàn cúng với lễ vật đơn giản, bao gồm bánh tro, trái cây. Và sau khi cúng xong rồi, người dân cùng nhau ra trước nhà vận động cơ thể để tăng cường sức khỏe. Với hành động đơn giản như vậy mà sâu bọ bỏ đi hết thật, chẳng còn con nào ở lại khiến mùa màng tiếp tục tươi tốt. Chính từ đó tới này người dân thường gọi đây là Tết diệt sâu bọ hay Tết Đoan Ngọ và cúng vào giữa giờ Ngọ (12 giờ trưa).
|
Mâm cỗ cúng ngày Tết Đoan Ngọ. |
Cúng Tết Đoan Ngọ thường diễn ra trong ngày 5/5 âm lịch, bạn cần làm một mâm cúng dâng lên lễ gia tiên, thổ thần.
Người miền Bắc
Quả mận: Phần lớn người miền Bắc thường chọn quả này trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Nguyên nhân là theo phong tục của người miền Bắc thì mận có vị chua dùng để diệt trừ các loại sâu bọ, tốt cho răng miệng của con người. Thêm vào đó, quả mận khi chín có vị đỏ tượng trưng cho sự may mắn tài lộc giúp cho gia chủ làm ăn phát đạt thuận buồm xuôi gió.
Quả vải: Tùy thuộc vào từng vùng miền thì phong tục cúng có đôi chút khác nhau. Nhưng với người dân miền Bắc nước ta thì trong ngày tết diệt sâu bọ thường có vải. Lý do là quả vải tượng trưng cho sự ngọt ngào giúp cho mọi thứ trong nhà luôn đầm ấm keo sơn. Quả vải cũng tượng trưng cho sự đủ đầy sum vầy đoàn tụ.
Rượu nếp cẩm: Nhất định phải có rượu nếp cẩm trên bàn thờ tổ tiên, hay bàn thờ Thần Tài với mong muốn vị cay của rượu nếp cẩm có thể loại trừ tai ương, giúp con người luôn khỏe mạnh, vượt qua mọi khó khăn thử thách.
Người Miền Trung
Thịt vịt: Trong mâm cũng Tết Đoan Ngọ người miền Trung sẽ có hoa quả, loại nào cũng được miễn là thành tâm. Nhưng nhất định không thể nào thiếu món thịt vịt cúng tổ tiên và thần tài. Lý do là họ quan niệm của người xưa thịt vịt giúp đuổi vận xui, mang nhiều điều may mắn tới gia chủ.
Người miền Nam
Bánh ú: Nếu người dân miền Bắc phải có vải, mận, rượu nếp còn người miền Trung có thịt vịt, thì người dân miền Nam không thể nào thiếu món bánh Ú. Tất cả những cống phẩm này đều tượng trưng cho tài lộc cầu mong sự may mắn, tiền tài gia đình lúc nào cũng dư dả “cơm no rượu say” cuộc sống sung túc đủ đầy.
Giờ cúng Tết Đoan Ngọ chuẩn nhất
Theo phong tục từ ông bà ta truyền lại thì người dân thường cúng Tết Đoan Ngọ vào sáng sớm, nhưng thực chất Tết Đoan Ngọ được tiến hành vào giờ chính Ngọ (giữa trưa) ngày 5/5 Âm lịch. Tết Đoan có ý nghĩa là mở đầu hay khởi đầu, còn Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ tới 13 giờ giúp mọi thứ đều hanh thông dễ dàng cho một mùa màng bội thu.
(*) Thông tin chỉ mang tính tham khảo