Cô dân quân làng Đỏ bắn rơi máy bay Mỹ giờ ra sao?

Cô du kích làng Đỏ Nguyễn Thị Dần (SN 1950) bây giờ sống tại tại phường Hưng Dũng, TP.Vinh, Nghệ An, cũng chính là mảnh đất “làng đỏ” oai hùng năm xưa. Bà Dần nay đã gần 70 tuổi, nước da ngăm đen, giọng nói nhẹ nhàng. Ngồi đối diện với bà trong cuộc trò chuyện, tôi cảm nhận được ánh mắt bà rực sáng mỗi khi nhắc đến những ký ức thời chiến tranh.

Bà Dần kể lại: Từ năm 1966 – 1968, đế quốc Mỹ bắt đầu leo thang đánh phá miền Bắc ác liệt. Trước tình hình đó, Ban chấp hành Đảng ủy xã Hưng Dũng (TP.Vinh) quyết định thành lập đội trực chiến chiến đấu cơ động tại địa phương. Đội trực chiến là những nông dân gồm 9 nữ, 3 nam, thường trực 24/24 giờ với nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống...

Năm 1967, cô gái Nguyễn Thị Dần vừa tròn 17 tuổi đã xung phong vào đội dân quân trực chiến phòng không xã Hưng Dũng. Cô gái nhỏ nhắn ấy đã cùng đồng đội quyết tâm bảo vệ các công trình trọng điểm như phà Bến Thủy, nhà máy điện, kho xăng, ga Vinh...

Cô Dần kể lại: “Những năm 1967-1968, cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ ngày càng trở nên ác liệt. Các trọng điểm của thành phố như ga Vinh, phà Bến Thủy... bị địch giội bom điên cuồng suốt ngày đêm. Có ngày máy bay Mỹ ném 20 lần bom xuống TP.Vinh. Đội dân quân trực chiến chúng tôi gần như không có thời gian để ăn cơm, tắm giặt... Có những lúc mãi đến khuya, khi máy bay địch rút về căn cứ thì khi đó mới cử người về hậu phương để lấy đồ tiếp tế...”.

Theo lời bà Dần, cũng trong khoảng thời gian này, đội dân quân trực chiến của xã Hưng Dũng đã 2 lần bắn trúng máy bay Mỹ. Cụ thể là ngày 23.6.1968, đơn vị trực chiến xã Hưng Dũng đã bắn cháy máy bay F4 của giặc Mỹ rơi tại bãi bồi bên dòng sông Lam, phi công nhảy dù xuống, chờ đồng đội đến giải cứu. Lúc đó, hàng chục máy bay địch đến cứu phi công đã ném bom xối xả xuống trận địa. Nhưng lực lượng du kích với tinh thần chiến đấu anh dũng và quyết tâm cao độ cuối cùng cũng bắt sống được tên giặc lái.

Trong trận trực chiến ngày 28.4.1968, cô Dần bị sức ép của bom đã ngất đi, mảnh bom cắm vào vai, được đồng đội đưa vào bệnh viện dã chiến chữa trị. Vết thương chưa kịp lành, cô Dần vẫn nhất quyết đòi về trận địa cùng anh em trực chiến. Năm đó, cô gái chưa đầy 20 tuổi ấy nổi tiếng gan dạ, luôn đi đầu trong các trận chiến quan trọng... Trong đội du kích trực chiến, cô được đánh giá cao với vai trò xạ thủ số 1...

Để đảm bảo an toàn cho cả trung đội trực chiến, trận địa pháo phòng không phải liên tục di chuyển. “Hôm đó tôi là ngày 25.7.1968, trung đội chúng tôi vừa được điều động xuống ga Vinh để phòng thủ, đang triển khai luyện tập thì 2 máy bay F4 bay từ hướng Tây bổ nhào giội bom bắn phá ga Vinh. Tôi nhảy xuống công sự vào trận đánh. Chiếc máy bay bổ nhào đúng tầm ngắm của khẩu K53, tôi siết cò. Trong tích tắc chiếc máy bay bốc cháy rồi chao đảo, rơi xuống đất. Mọi người nhảy ra hò hét, reo mừng, còn tôi thì đứng bất động vì không tin mình bắn cháy máy bay Mỹ. Chỉ đến khi các anh cán bộ, các đồng đội nhảy xuống công sự ôm tôi, nói như hét vào tai “Mi bắn trúng rồi, máy bay rơi rồi Dần ơi”, tôi mới bừng tỉnh. Ôm nhau nhảy mà nước mắt tôi cứ rơi trong vui sướng” - cô Dần nhớ lại quá khứ hào hùng.

Sau khi cùng các đồng đội bắn rơi máy bay địch, trung đội trực chiến của cô Dần đã tiếp 18 đoàn báo chí khắp nơi trên thế giới đến tìm hiểu. Sau đó, cô được mời đi kể chuyện tại các lớp học nhằm giáo dục lòng yêu nước cho các thế hệ trẻ Việt Nam. Từ tháng 7.1971, cô du kích nhỏ Nguyễn Thị Dần được Quân ủy Trung ương mời đi tham quan các nước XHCN ở Liên Xô.

Cũng trong năm 1971, với những chiến công lập được, lực lượng dân quân xã Hưng Dũng được Nhà nước phong tặng danh hiệu: Dân quân du kích làng Đỏ anh hùng. Với cảm hứng từ hình ảnh cô dân quân Nguyễn Thị Dần bắn cháy máy bay Mỹ, nhạc sĩ Nguyên Nhung đã sáng tác ca khúc “Cô dân quân làng Đỏ” với những câu từ, hình ảnh ca ngợi vẻ đẹp của cô gái tuổi mười tám đôi mươi dũng cảm, ngoan cường.

Sau gần 3 năm trực tiếp chiến đấu cùng đội dân quân trực chiến, chiến đấu bảo vệ quê hương, ngày 5.10.1968 Nguyễn Thị Dần được kết nạp vào Đảng cộng sản Việt Nam. Chiến tranh kết thúc, cô trở về cống hiến cho quê hương làng Đỏ anh hùng. Được sự tín nhiệm của lãnh đạo và nhân dân, cô liên tục đảm nhận các chức vụ quan trọng trong bộ máy chính quyền xã Hưng Dũng lúc bấy giờ.

Năm 21 tuổi, cô Dần trở thành đại biểu HĐNĐ trẻ nhất tỉnh Nghệ An đồng thời là đại biểu Đại hội toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ III. Sau đó cô tiếp tục làm việc ở văn phòng Đảng ủy, văn phòng phụ nữ, hợp tác xã... Tháng 11.1986 cô được bầu làm Chủ tịch UBND xã Hưng Dũng (sau là phường Hưng Dũng). Đến năm 1995 cô được cử đi học nâng cao nghiệp vụ tại Trường Chính trị Nghệ An. Hai năm sau, người chồng thân yêu của bà đột ngột ra đi trong một vụ tai nạn.

Nén nỗi đau tột cùng, bà Dần gượng dậy vừa hoàn thành khóa học, vừa làm đủ nghề nuôi dạy 4 đứa con ăn học nên người và chăm sóc mẹ chồng tuổi ngoài 80. Thời kỳ khó khăn, gian khổ rồi cũng qua đi. Tuổi trẻ trải qua đấu tranh, trận mạc đã rèn luyện cho bà biết cách chấp nhận số phận để vượt lên hoàn cảnh mà sống.

Hiện nay, các con của bà Dần giờ đây đều đã thành đạt và có gia đình hạnh phúc. Hàng ngày “cô dân quân Làng Đỏ” tận hưởng niềm vui quây quần bên con cháu. Hiện tại bà đang được hưởng chế độ thương binh 4/4 và là bí thư chi bộ khối Tân Phúc, tiếp tục mang tâm huyết của mình cống hiến cho quê hương. làng Đỏ thân yêu.