Từ năm 2013 tới nay, nhóm các nhà khảo cổ do nhà nhân chủng học người Anh Russell Dement đứng đầu đã tìm thấy rất nhiều bộ xương người có niên đại đầu những năm 1400 tới giữa những năm 1500 có chiều cao từ 2,1 tới 2,4 mét.
“Chúng tôi chỉ đang ở giai đoạn nghiên cứu bước đầu và hiện chỉ có thể nói sơ qua về những gì chúng tôi tìm thấy”, Dement nói. “Nhưng kích cỡ của những bộ xương này nêu ra nhiều câu hỏi lớn về nhân chủng học”.
Cuối năm 2013, Dement nhận được tin một bộ xương người đã được người Shuar bản địa khai quật ở một di chỉ cách Cuenca, tỉnh Loja, Ecuador khoảng 112 km.
Dement tức tốc tới nơi và tìm thấy bộ xương của một phụ nữ có niên đại khoảng 600 năm trước cao 2,2 mét.
Phát hiện này dẫn tới việc thành lập một nhóm nghiên cứu 4 người từ Đại học Freie, Đức để tiếp tục các cuộc khai quật ở quy mô lớn hơn.
“Tôi đã làm việc với Đại học Freie nhiều năm, nhưng tôi không muốn nhiều người thấy những bộ xương này, vì tôi hiểu với giới khoa học, chúng sẽ gây ra rất nhiều tranh cãi”, Dement nói. “Chúng tôi sẽ phải rất thận trọng với những phát biểu và nghiên cứu của mình”.
Sau 6 tháng đào xới, vẽ bản đồ và xét nghiệm ở hai khu di chỉ, một bên ngoài Cuenca, và một có niên đại khoảng năm 1550, cách biên giới Ecuador-Peru khoảng 32 km, nhóm nghiên cứu tìm thấy tất cả 5 bộ xương người khổng lồ, cùng nhiều di chỉ.
Các bộ xương người khổng lồ đều gần như còn nguyên vẹn cho thấy chủ nhân của chúng là những người khỏe mạnh và sống đầy đủ.
 |
| Robert Pershing Wadlow, người cao nhất trong lịch sử ghi nhận do tăng tuyến yên (Ảnh: Creative Commons) |
Dement nói: “Các bộ xương không cho thấy dấu hiệu gì của bệnh tật như các vấn đề với hormone tăng trưởng, vốn là nguyên nhân phổ biến của chứng to khổng lồ. Ở tất cả các bộ xương, phần khớp đều khỏe mạnh và xương lồng ngực cho thấy kích cỡ phổi rất lớn. Một bộ xương là của một phụ nữ có lẽ vào khoảng 60 tuổi khi qua đời, thọ hơn nhiều so với những người bị mắc chứng đột biến to khổng lồ”.
Việc chôn cất họ cũng được tiến hành theo nghi thức có chủ ý. Các thi thể được quấn trong lá và chôn dưới đất sâu, giúp các bộ xương vẫn giữ được hình dáng tương đối hoàn chỉnh tới tận ngày nay.
 |
| Bộ xương của Charles Byrne tại London, 2007 (Ảnh: StoneColdCrazy) |
Dement đã nghiên cứu nhân chủng học vùng Amazon được hơn hai thập kỷ và đã nghe những huyền thoại về “một giống người khổng lồ da nhợt nhạt” ở vùng này. Những người cao tuổi ở địa phương vẫn hay kể các câu chuyện về chủng người này với Dement, nhưng cho tới trước khi các bộ xương được phát hiện, hầu hết các câu chuyện đó được liệt kê vào dạng cổ tích không có thật.
Ngoài đời thực cũng có những người khổng lồ như thế, nhưng Robert Wadlow, được coi là người cao nhất trong lịch sử. Wadlow sinh ở Alton, Illinois, Mỹ vào năm 1918 và cao 2,7 mét.
Người khổng lồ Ireland Charles Byrne (1761-1783), xương vẫn còn được lưu giữ tại Đại học khoa học giải phẫu hoàng gia Anh ở London, cao 2,31 mét, là một ví dụ khác.
Nhưng niên đại và quy mô như cuộc khai quật của Dement và các đồng nghiệp là chưa từng có tiền lệ. Đó sẽ là một câu hỏi lớn nữa mà khoa học cần trả lời.