Suốt thời gian qua, câu chuyện Danh thắng Tràng An (thôn Trường An, xã Trường Yên, Hoa Lư, Ninh Bình) bị xâm hại nghiêm trọng đã khiến dư luận cả nước quan tâm. Nhiều người tỏ ra tiếc nuối cho di sản này khi bị chính đơn vị khai thác du lịch tại đây - Công ty CP Du lịch Tràng An đã tự ý đầu tư mở điểm du lịch, khoan núi Cái Hạ, dựng cột bê tông, xây khoảng 2000 bậc thang từ chân núi lên tận đỉnh núi với chiều dài lên đến 1km.
Không tiếc nuối, đau xót sao được khi Danh thắng Tràng An phải được bảo vệ nghiêm ngặt, cấm mọi hoạt động xâm hại. Ngay núi Cái Hạ là khu vực hạn chế xây dựng, cần giữ nguyên hiện trạng. Trường hợp muốn xây dựng các công trình phục vụ cho việc phát huy giá trị danh thắng hay trùng tu tôn tạo phải có văn bản chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền và các quy định, điều ước quốc tế có liên quan. Thế nhưng hoạt động xâm hại vẫn diễn ra rầm rộ ngay tại khu vực thuộc vùng lõi Quần thể danh thắng Tràng An, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới năm 2014 cho đến khi khánh thành đón du khách mà các cơ quan chức năng dường như “mắt nhắm, mắt mở” coi như không biết.
 |
| Công trình vi phạm tại Danh thắng Tràng An. Ảnh: NLĐ. |
Không chỉ nhiều người dân địa phương mà ngay cả những du khách từ những địa phương khác tới nơi đây vô cùng bức xúc khi biết thông tin, chủ đầu tư công trình trái phép trên thản nhiên xâm hại danh thắng Tràng An. Dư luận càng bức xúc hơn khi nói đến trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương, ở đây là UBND huyện Hoa Lư, Sở Du lịch Ninh Bình cùng nhiều cơ quan chức năng khác khi không có biện pháp triệt để để ngăn chặn hành vi trên.
Một công trình vi phạm “khổng lồ” giữa thanh thiên bạch nhật tất nhiên không thể qua mắt được các cơ quan chức năng. Thực tế chứng minh, ngay từ tháng 8/2017, UBND xã Trường Yên đã phát hiện sự việc khi công trình này đang được xây dựng. Dù sao đó, UBND huyện Hoa Lư cùng Hạt Kiểm Lâm huyện này và Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình cùng vào cuộc. Dù các cơ quan này đã xác định đây là công trình vi phạm không phép, yêu cầu dừng thi công, tháo dỡ công trình trái phép nhưng thực tế đó chỉ là những chỉ đạo trên giấy. Một công trình vi phạm ngay khu vực vùng lõi di sản ngang nhiên thách thức pháp luật đã minh chứng cho sự thiếu sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, công tác kiểm tra, giám sát chưa tốt của các cơ quan chức năng. Minh chứng cho sự coi thường pháp luật của Công ty CP Du lịch Tràng An.
Tất nhiên, tháo dỡ công trình vi phạm trên, trả lại cảnh quan cho Di sản Tràng An như chỉ đạo của Thanh tra Bộ VHTT&DL là một quyết định được đông đảo người dân ủng hộ để gìn giữ di sản cho các thế hệ mai sau. UBND tỉnh Ninh Bình cũng đã công bố Quyết định thành lập Đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra toàn diện những hoạt động xây dựng trái phép tại núi Cái Hạ và hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch của Công ty cổ phần Du lịch Tràng An.
Thế nhưng, trên nhiều diễn đàn mạng xã hội, thậm chí trên báo chí đã đăng tải nhiều ý kiến của các bạn trẻ tỏ ra tiếc nuối về việc “công trình sai phạm khủng” – cầu xuyên núi Cái Hạ sẽ bị tháo dỡ. Có bạn trẻ còn cho rằng, công trình vi phạm khủng xâm phạm nghiêm trọng Danh thắng Tràng An là “lối đi siêu đẹp và có thể xử lý theo hướng khác thay vì dỡ bỏ”.
Hãy bỏ ngay sự tiếc nuối cho một công trình trái phép xâm hại nghiêm trọng di sản Tràng An và hãy lên tiếng yêu cầu tháo dỡ ngay công trình này. Đó mới là suy nghĩ của những con người thật sự hiểu và góp phần gìn giữ cho Danh thắng Tràng An.
Quần thể di tích danh thắng Tràng An đã được Thủ tướng xếp hạng là di tích cấp quốc gia đặc biệt. Danh thắng Tràng An thuyết phục các thành viên Ủy ban di sản bới các giá trị nổi bật về văn hóa, vẻ đẹp thẩm mỹ và địa chất địa mạo và được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thiên nhiên thế giới hỗn hợp đầu tiên của Việt Nam khi đáp ứng cả hai yếu tố nổi bật về văn hóa và thiên nhiên. Tràng An hiện cũng là di sản thế giới kép đầu tiên và duy nhất ở khu vực Đông Nam Á.
Nơi đây vùng lõi của di sản thế giới, phải được quản lý nghiêm ngặt theo Luật di sản và quy định của UNESCO. Mọi hành vi xâm hại trái phép đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật Di sản, làm ảnh hưởng đến cảnh quan, giá trị lịch sử của di sản cần phải loại bỏ. Công trình vi phạm này cần ngay lập tức phải tháo dỡ. Giới trẻ cần tỉnh táo nhìn nhận, đối với di sản cần phải bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử văn hóa mới là cái đáng quý cần giữ gìn cho hàng trăm, hàng nghìn năm sau, từ thế hệ này đến thế hệ khác. Chứ không phải bất chấp tất cả để lại một công trình trái phép xâm hại nghiêm trọng di sản trên.
Vậy nên đừng nhìn theo góc độ hẹp, theo trào lưu đám đông mà phải theo sự hiểu biết của cá nhân về giá trị di sản cũng như việc bảo tồn và gìn giữ di sản.
Để bảo vệ Quần thể Danh thắng Tràng An, trước tiên cần tháo dỡ ngay công trình “Đường xuyên núi Cái Hạ” xâm hại nghiêm trọng di sản này. Đồng thời, xử lý nghiêm minh đối với cá nhân, tổ chức bất chấp quy định của pháp luật, ngang nhiên thách thức pháp luật xây dựng công trình vi phạm trên và kỷ luật ngay những cán bộ địa phương, ban ngành đã không làm tròn chức trách, nhiệm vụ của mình trong việc bảo vệ, gìn giữ Danh thắng Tràng An.