152 du khách Việt Nam nghi bỏ trốn ở Đài Loan: Kẽ hở ở đâu?

Sự việc trên không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế, làm xấu hình ảnh của khách Việt tại các điểm đến mà còn ảnh hưởng nặng nề đến các công ty du lịch Việt Nam khi Đài Loan ra quyết định ngừng cấp thị thực du lịch cho các đoàn khách đến từ Việt Nam.

Đây không phải là lần đầu tiên xảy ra sự việc “con sâu làm rầu nồi canh”. Bởi trước đó tình trạng người Việt Nam đi du lịch rồi trốn tại các nước điểm đến đã xảy ra nhiều năm tại một số nước như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan…để ở lại lao động trái phép. Điển hình là vụ việc 56 khách du lịch đã bỏ tour để ở lại lao động tại Hàn Quốc vào năm 2016.

Tuy nhiên, có đến 152 du khách nghi bỏ trốn ở Đài Loan là sự việc “rúng động” và chưa từng có tiền lệ. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho tình trạng lợi dụng kẽ hở thông qua đường du lịch để bỏ trốn, cũng có thể đây là đường dây lợi dụng hình thức du lịch để trốn sang nước ngoài làm việc có tổ chức, có tính toán chuyên nghiệp.

Báo cáo của Sở Du lịch TP HCM cho thấy, cả 152 du khách Việt bỏ trốn khi đi du lịch tại Đài Loàn đều do Công ty TNHH Thương mại Du lịch Kỳ nghỉ Quốc tế, địa chỉ 162/20 đường số 10, phường 9, quận Gò Vấp, TPHCM ) cung cấp dịch vụ visa. Số khách này lại của Công ty TNHH Twin Bright (Twin Bright Company Limited) và Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Golden Travel (Golden Travel Trade and Tourism Company Limited), 2 công ty này đều có trụ sở tại Hà Nội.

Đáng chú ý, Công ty TNHH Twin Bright đăng ký hoạt động vào tháng 6/2010, tuy nhiên hiện tại theo thông tin trên trang điện tử của Chi cục Thuế, đơn vị này đã ngừng hoạt động.

Theo Sở Du lịch TP HCM, việc Công ty TNHH Thương mại Du lịch Kỳ nghỉ Quốc tế hợp tác với Công ty ETholiday của Đài Loan (Trung Quốc) làm visa đưa các đoàn khách đi Đài Loan mà không thực hiện tour là sai quy định của Luật Du lịch Việt Nam.

Trách nhiệm rõ ràng thuộc về Công ty TNHH Thương mại Du lịch Kỳ nghỉ Quốc tế khi có sự cấu kết mua bán tour với hai doanh nghiệp lữ hành là Công ty TNHH Twin Bright và Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Golden Travel. Tuy nhiên, không thể không nói đến trách nhiệm của Tổng cục Du lịch trong việc quản lý, chấn chỉnh tình trạng trên. Thậm chí còn có trách nhiệm của một số UBND các tỉnh, thành trong việc quản lý kinh doanh du lịch.

Bởi ngày 3/5/2018, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 01/CT-TTg về việc tăng cường phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tình trạng người Việt Nam xuất cảnh, di cư trái phép, cư trú và lao động bất hợp pháp, vi phạm pháp luật ở nước ngoài, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Văn bản gửi UBND nhân dân các tỉnh, thành phố đề nghị chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường quản lý kinh doanh du lịch; chỉ đạo các doanh nghiệp lữ hành quốc tế trên địa bàn chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật khi đưa khách du lịch Việt Nam ra nước ngoài; triển khai các biện pháp phòng chống, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hoạt động vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh lữ hành trên địa bàn.

Liên quan đến sự việc trên, dư luận đặt ra câu hỏi về kẽ hở nào để các công ty, người lao động Việt Nam lợi dụng đường du lịch để trốn ra nước ngoài lao động?

Trên thực tế, nhiều năm trở lại đây, việc xuất khẩu lao động được siết chặt nên nhiều người đã lợi dụng thông qua đường du lịch để trốn sang nước ngoài làm việc, các công ty cũng lợi dụng thông qua đường du lịch để đưa người lao động trái phép sang nước ngoài lao động.

Bởi thông qua đường du lịch, chi phí sang nước ngoài chỉ mất vài chục triệu đồng trong khi đó khi đi qua các con đường xuất khẩu lao động khác sẽ phải chịu mức chi phí cao hơn.

Do vậy, nhiều người Việt có mong muốn làm việc, lao động tại nước ngoài để hưởng chế độ cao hơn lao động ở trong nước đã chấp nhận con đường trên bất chấp những hệ lụy sau đó.

Chưa kể chính các du khách bỏ trốn thông qua đường du lịch họ lại là nạn nhân của các công ty ma, môi giới lao động bất hợp pháp, sử dụng đường du lịch để đưa người trái phép sang nước ngoài lao động.

Bên cạnh đó, rõ ràng đây là hình thức lợi dụng hoạt động du lịch và chính sách nới lỏng visa nhập cảnh cho khách du lịch của các quốc gia và vùng lãnh thổ để trốn ở lại lao động trái phép.

Bởi những năm trở lại đây, Đài Loan xác định Việt Nam là thị trường tiềm năng nên đã có nhiều chính sách thu hút du lịch, đặc biệt là việc nới lỏng visa.

Các nhóm khách từ 5 người trở lên có thể xin thị thực điện tử thông qua các công ty du lịch được Đài Bắc chỉ định, để nhập cảnh vào Đài Loan mà không cần phải chứng minh về tài chính.

Dù tạo điều kiện thuận lợi cho khách Việt Nam sang Đài Loan du lịch nhưng cũng là kẽ hở để các đối tượng lợi dụng đường du lịch để bỏ trốn sang lao động tại Đài Loan với chiêu thức du lịch xuất ngoại - trốn - cư trú, lao động bất hợp pháp.

Sự việc trên rõ ràng đã để lại nhiều hệ lụy khi hình ảnh người Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế bị ảnh hưởng, các doanh nghiệp du lịch chân chính phải gánh chịu những tác động tiêu cực, ảnh hưởng không nhỏ do sự việc trên.

Trong khi đó, chính bản thân người lao động chui cũng phải đối mặt với nhiều hệ lụy đầy bấp bênh khi bị truy lùng, bắt giữ, xử phạt tù, trục xuất, chưa nói đến nguy cơ bị lạm dụng sức khỏe, bóc lột sức lao động, bị ăn chặn, quỵt tiền công và đặc biệt là rủi ro về tính mạng...mà không có đơn vị nào chịu trách nhiệm bảo vệ.

Hiện nay, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng của Bộ khẩn trương kiểm tra, xác minh thông tin về 152 khách Việt Nam bỏ trốn tại Đài Loan (Trung Quốc).

Dư luận mong muốn vụ việc trên sớm được làm rõ, các công ty sai phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Bộ VHTT&DL và UBND các tỉnh thành cần thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ việc trong việc tăng cường phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tình trạng người Việt Nam xuất cảnh, di cư trái phép, cư trú và lao động bất hợp pháp, vi phạm pháp luật ở nước ngoài, để sự việc trên không còn tái diễn, lấy lại hình ảnh người Việt trong mắt bạn bè quốc tế và không làm ảnh hưởng đến các công ty du lịch khác.