Vụ Việt Á: Phan Quốc Việt bị tuyên phạt 25 năm tù

Chiều 29/12, Tòa án Quân sự Thủ đô đã đưa ra phán quyết dành cho 7 bị cáo trong đại án Việt Á.

Theo đó, HĐXX tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á, 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; 10 năm tù về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; tổng hợp hình phạt là 25 năm tù.

Bị cáo Trịnh Thanh Hùng, cựu Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ bị tuyên phạt 15 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Cùng tội danh trên, bị cáo Hồ Anh Sơn, cựu Thượng tá, cựu Phó Giám đốc Viện nghiên cứu Y dược học quân sự, Học viện Quân y bị tuyên 12 năm tù.

HĐXX cũng tuyên phạt Nguyễn Văn Hiệu, cựu Đại tá, cựu Trưởng phòng Trang bị vật tư, Học viện Quân y 7 năm tù; Ngô Anh Tuấn, cựu Thiếu tá, cựu Trưởng phòng Tài chính, Học viện Quân y 4 năm tù; Lê Trường Minh, cựu Thiếu tá, cựu Trưởng ban Hóa dược, Học viện Quân y) 6 năm tù; Vũ Đình Hiệp, Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á 6 năm tù cùng về tội “Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Ngoài mức án đã tuyên, HDXX cấm các bị cáo đảm nhận chức vụ lãnh đạo, chỉ huy 2 năm sau khi chấp hành xong án phạt tù. Bị cáo Việt bị cấm 4 năm.

Theo chủ tọa phiên tòa, thời điểm dịch COVID -19 gây ra nhiều thiệt hại ở Việt Nam và thế giới, trong khi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân phải ra sức chống đỡ, nhưng các bị cáo lại có hành vi gian dối, lợi dụng dịch bệnh để phạm tội, gây thiệt hại cho Nhà nước. Hành vi của các bị cao xâm phạm quyền quản lý, làm giảm hiệu lực quản lý của Nhà nước, gây giảm uy tín của cơ quan nhà nước nói chung và Học viện Quân y nói riêng…

Do đó, các bị cáo phải bị tuyên phạt bằng những bản án nghiêm khắc mới tương xứng với tính chất, mức độ và hành vi phạm tội. Tuy nhiên khi lượng hình, Hội đồng xét xử ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo như: Thành khẩn khai báo, có thành tích trong công tác, nộp tiền khắc phục hậu quả, gia đình có liệt sĩ. Ngoài ra, Học viện Quân y cũng có văn bản xin giảm nhẹ hình phạt cho 4 bị cáo là cựu sĩ quan trong Học viện Quân y.

Ngoài ra, HĐXX nhận định tình trạng dịch bệnh là khó khăn chung của toàn xã hội, không phải là nguyên nhân chính dẫn đến hành vi phạm tội của các bị cáo.

Sau khi phân tích, đánh giá hành vi phạm tội của các bị cáo, cũng như áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, Hội đồng xét xử tuyên phạt mức án như trên đối với các bị cáo.

Theo cáo trạng, trước tình hình dịch bệnh COVID - 19 bùng phát ở nước ngoài và có nguy cơ cao lây lan vào Việt Nam, Ban Giám đốc Học viện Quân y đã chỉ đạo các cơ quan chức năng của học viện xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu bộ kít chẩn đoán viêm phổi do vi rút corona.

Ngày 21/1/2020, Hồ Anh Sơn trình Phó Giám đốc Học viện Quân y là Thiếu tướng Hoàng Văn Lương ký công văn gửi Bộ Khoa học và Công nghệ về việc đề xuất nhiệm vụ phát triển kít chẩn đoán viêm phổi do vi rút corona.

Sau khi nhận được văn bản của Học viện Quân y, Trịnh Thanh Hùng đã trao đổi, thống nhất với Phan Quốc Việt về việc để Công ty Việt Á tham gia đề tài. Tiếp đó, Trịnh Thanh Hùng yêu cầu Hồ Anh Sơn bổ sung thêm Công ty Việt Á tham gia đề tài và trình Thiếu tướng Hoàng Văn Lương ký.

Sau khi được Bộ Khoa học và Công nghệ giao đề tài do Hồ Anh Sơn là chủ nhiệm, Học viện Quân y tổ chức nghiên cứu kit test với kinh phí hơn 18 tỷ đồng.

Kết quả, kit test của Công ty Việt Á do Hồ Thị Thanh Thủy (vợ Phan Quốc Việt) nghiên cứu ra có chất lượng tốt hơn sản phẩm của Học viện Quân y nên được đem đi thử nghiệm và được Bộ Y tế cấp số lưu hành tạm thời vào tháng 3/2020.

Để được cấp lưu hành chính thức, Phan Quốc Việt đã chỉ đạo cấp dưới soạn biên bản thể hiện, Học viện Quân y đồng ý cho Công ty Việt Á được toàn quyền sử dụng kết quả nghiên cứu và được in logo Học viện Quân y lên sản phẩm.

Bộ Y tế sau đó chấp thuận cho Công ty Việt Á được lưu hành sản phẩm kit test chính thức. Như vậy, sản phẩm nghiên cứu bằng tiền Nhà nước do Bộ Khoa học và Công nghệ làm chủ sở hữu bị chuyển thành sản phẩm của Công ty Việt Á để công ty này bán. Ngay khi được Bộ Y tế cấp phép, Phan Quốc Việt đã “cảm ơn” Trịnh Thanh Hùng 350.000 USD (khoảng 8 tỷ đồng).

Năm 2020, Phan Quốc Việt đề nghị Hồ Anh Sơn đi mua tăm bông và các ống môi trường về bán cho Công ty Việt Á để công ty này bán lại. Hồ Anh Sơn đã chỉ đạo cấp dưới đi tìm mua các ống falcon, tăm bông trên địa bàn Hà Nội rồi đóng gói và chuyển cho Công ty Việt Á. Trên nhiều sản phẩm, Hồ Anh Sơn còn cho đóng logo của Viện nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y.

Khi nhận hàng từ Hồ Anh Sơn, Công ty Việt Á bán lại cho một số cơ sở y tế nhà nước hoặc bệnh viện tư nhân, thu tổng số tiền hơn 3,6 tỷ đồng. Trừ các khoản thuế, số tiền còn lại là hơn 3,1 tỷ đồng được Công ty Việt Á chuyển lại cho Hồ Anh Sơn. Trừ các chi phí, Hồ Anh Sơn được hưởng lợi hơn 2,1 tỷ đồng qua việc “bắt tay” với Công ty Việt Á.

Cáo trạng cũng nêu, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Quốc phòng về triển khai lực lượng tham gia hỗ trợ tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh lấy mẫu xét nghiệm Covid-19, Trung tướng Đỗ Quyết, khi đó là Giám đốc Học viện Quân y ký các kế hoạch tổ chức trung tâm xét nghiệm dã chiến. Để triển khai kế hoạch, cựu Đại tá Nguyễn Văn Hiệu giao Lê Trường Minh liên hệ Hồ Anh Sơn, nhờ ứng kit xét nghiệm của Công ty Việt Á.

Để có kinh phí mua vật tư y tế phòng chống dịch, Trung tướng Đỗ Quyết ký công văn đề nghị thủ trưởng Bộ Quốc phòng đảm bảo nguồn kinh phí hơn 19 tỷ đồng và đề nghị được mua sắm bằng hình thức chỉ định thầu. Thủ trưởng Bộ Quốc phòng đồng ý với đề nghị của Học viện Quân y.

Tuy nhiên, Học viện Quân y đã không thực hiện việc chỉ định thầu theo đúng quy định mà ứng trước kit xét nghiệm từ Công ty Việt Á, sau đó hợp thức hồ sơ chỉ định thầu. Tổng số kit Học viện Quân y ứng để sử dụng tại Bắc Giang, Bắc Ninh là 9,5 tỷ đồng - cao hơn số tiền Bộ cho phép 2,2 tỷ đồng. Sau khi được thanh toán tiền, Phan Quốc Việt chỉ đạo chi hoa hồng 20% giá trị hợp đồng cho Học viện Quân y, trong đó riêng Hồ Anh Sơn được chi 5%. Sau khi được Học viện Quân y thanh toán, Việt Á "lại quả" cho ông Sơn 2,5 tỷ đồng; ông Hiệu 3,56 tỷ đồng và ông Tuấn 1,37 tỷ đồng.

Tổng số tiền Việt Á đã chi phần trăm hoa hồng sau khi được thanh toán tiền bán kit xét nghiệm tại một số địa phương trên cho 3 cựu sĩ quan Học viện Quân y là hơn 7 tỷ đồng. Khi vụ án được khởi tố, Trung tướng Nguyễn Viết Lượng và Thiếu tướng Hoàng Văn Lương nộp lại số tiền đã nhận.