Đang xác định nguồn gốc “xá lợi tóc Đức Phật” trưng bày tại chùa Ba Vàng

Theo Ban Tôn giáo Chính phủ, ngày 4/1, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng chủ trì cuộc họp với các bộ, ban, ngành Trung ương, UBND tỉnh Quảng Ninh và Giáo hội Phật giáo Việt Nam về việc chùa Ba Vàng, tỉnh Quảng Ninh tổ chức trưng bày vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” gây xôn xao dư luận.

Tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận, đưa ra nhận định về sự việc, kết quả rà soát, xác minh theo chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan; chỉ ra căn cứ pháp luật và đánh giá mức độ vi phạm pháp luật của sư trụ trì.

Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ Vũ Hoài Bắc cho biết, việc chùa Ba Vàng mời đoàn chức sắc, chư tăng Myanmar sang Việt Nam tổ chức rước, trưng bày cho phật tử chiêm bái vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” cùng với việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh xuất cảnh nhiều lần trong năm 2023 vi phạm các quy định về hoạt động tôn giáo có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam, thông báo danh mục hoạt động tôn giáo, tham gia hoạt động tôn giáo ở nước ngoài, lần lượt được quy định tại Điều 48, Điều 43, Điều 50 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo.

Bà Nguyễn Thị Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, hoạt động diễn ra tại chùa Ba Vàng từ ngày 23-27/12 đã thu hút khoảng 50.000 người tham dự, trong khi nhà chùa trước đó thông báo với UBND thành phố Uông Bí dự kiến 20-25 nghìn người.

Theo bà Hạnh, hoạt động trưng bày vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” của chùa Ba Vàng là hoạt động triển lãm, vi phạm Nghị định 23/2019 về hoạt động triển lãm. Hoạt động này cũng chưa đáp ứng quy định về chủ thể cũng như thời gian đăng ký theo Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 162/2017/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Tỉnh sẽ sớm đưa ra xử lý nghiêm khắc theo đúng quy định.

Thượng tọa Thích Đạo Hiển, Phó Trưởng ban kiêm Chánh Thư ký Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cho biết, Giáo hội Quảng Ninh rất buồn vì 3 lần lên họp để giải quyết chùa Ba Vàng.

“Việc chùa Ba Vàng rước, tổ chức cho chiêm bái “xá lợi tóc của Đức Phật” không báo cáo và xin phép nên Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành phố Uông Bí và tỉnh Quảng Ninh không biết. Dư luận nhiều chiều khác nhau, có người ủng hộ, có người phản đối, có người lên án, đề nghị Giáo hội kỷ luật nghiêm minh, đề nghị Nhà nước vào cuộc sát sao”, Thượng tọa Thích Đạo Hiển nói.

Theo Thượng tọa Thích Đạo Hiển, chùa Ba Vàng tổ chức nhiều việc chưa đúng quy định của pháp luật và Hiến chương của Giáo hội. Đề nghị Trung ương Giáo hội, các cấp, các ngành, có cách thức điều chỉnh đối với chùa Ba Vàng để đi vào quỹ đạo, tốt đạo đẹp đời. Cần xử lý kiên quyết, đúng, bảo đảm sự ổn định.

Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam khẳng định, hoạt động vừa qua tại chùa Ba Vàng không phải là hoạt động của Ban Phật giáo Quốc tế Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đơn thuần là Phật sự của chùa Ba Vàng do Đại đức trụ trì tổ chức.

Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã yêu cầu sư trụ trì chùa Ba Vàng báo cáo sự việc, giải trình nguồn gốc của vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật”; đồng thời, kiểm điểm việc phát ngôn của sư trụ trì và các hoạt động tuyên truyền trên website nhà chùa, mạng xã hội về vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” khi chưa được kiểm chứng và chưa được sự chấp thuận của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Thượng tọa Thích Đức Thiện đề nghị các bộ, ban, ngành Trung ương, cơ quan chức năng giúp đỡ, phối hợp với Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong quá trình xác minh, thẩm định nguồn gốc vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật”.

“Quan điểm của Giáo hội là rất nghiêm minh để gìn giữ, đảm bảo niềm tin trong Giáo hội và xã hội, đặc biệt là đối với một tôn giáo có truyền thống, có ảnh hưởng rộng khắp trong xã hội. Khi tiếp cận thông tin của sự việc trưng bày “xá lợi tóc Đức Phật”, Giáo hội Phật giáo Việt Nam có văn bản yêu cầu trụ trì chùa Ba Vàng báo cáo. Giáo hội Phật giáo Việt Nam có nhận được giải trình của chùa Ba Vàng”, Thượng tọa Thích Đức Thiện nói.

Thượng tọa Thích Đức Thiện khẳng định, trong kinh điển “xá lợi Đức Phật” là có. Việc xem xét các hoạt động có yếu tố nước ngoài, hoạt động quốc tế tại chùa Ba Vàng do Đại đức Thích Trúc Thái Minh trụ trì, không phải khách mời của Giáo hội Phật giáo Việt Nam và Giáo hội cũng không có văn bản về việc mời này, do quy định thuộc thẩm quyền của chính quyền và Phật giáo địa phương.

Bà Đặng Thị Phương Thảo, Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, theo sự đo quét của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong 01 tuần có 259 tin bài viết về sự việc này, trong đó tin tiêu cực >41%, tin trung lập >39%, tin tích cực >19%. Hoạt động tôn giáo cũng cần phải gắn bó với Tổ quốc, tránh gây tranh cãi, gây ảnh hưởng đến niềm tin của mọi người. Hành vi vi phạm pháp luật cần phải được xử lý nghiêm túc, không có ngoại lệ.

Ông Đỗ Văn Phới, Phó Trưởng ban Dân vận Trung ương cho rằng, đây là sự việc cần phải quan tâm giải quyết. Lãnh đạo Đảng, Chính phủ đã chỉ đạo phải xem xét, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Quan điểm Đảng chỉ đạo tôn trọng, bảo đảm, tạo điều kiện cho các hoạt động thuần túy tôn giáo; khuyến khích hoạt động ích nước, lợi dân; xử lý nghiêm các hoạt động lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo vi phạm pháp luật, không để tái diễn các vi phạm tại chùa Ba Vàng.

Ông Phới đề nghị chính quyền tỉnh Quảng Ninh rút kinh nghiệm trong công tác quản lý và sớm chấn chỉnh các hoạt động không đúng quy định của pháp luật. Đề nghị Giáo hội Phật giáo Việt Nam rà soát các hoạt động của chùa Ba Vàng để xử lý nghiêm minh, đồng thời, thông tin tới dư luận những vấn đề dư luận thắc mắc, bảo vệ thanh danh, sự tôn nghiêm của Giáo hội, bảo vệ di sản Đức Phật để lại.

Đại diện Vụ Đông Nam Á - Nam Á - Thái Bình Dương, Bộ Ngoại giao báo cáo về việc Bộ Ngoại giao đã gửi văn bản tới Đại sứ quán Việt Nam tại Myanmar để xác định nguồn gốc về “xá lợi tóc Đức Phật” do Thượng tọa Sayadaw U Wepulla, trụ trì chùa Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật Quốc tế Parami mang tới trưng bày tại chùa Ba Vàng và công tác quản lý của Nhà nước và Phật giáo Myanmar đối với “xá lợi tóc Đức Phật” này.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng thống nhất với các ý kiến phát biểu của đại diện các bộ, ban, ngành, UBND tỉnh Quảng Ninh và Giáo hội Phật giáo Việt Nam về việc cần phải xem xét để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật và Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Ông Thắng yêu cầu xem xét những hoạt động của chùa Ba Vàng và Đại đức Thích Trúc Thái Minh thời gian qua, nghiêm khắc chấn chỉnh, xử lý các vi phạm theo Hiến chương và Quy chế của Giáo hội, không để ảnh hưởng tới sự ổn định xã hội và uy tín của Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Chiều ngày 4/1, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã họp, thống nhất biện pháp kỷ luật đối với Đại đức Thích Trúc Thái Minh liên quan đến vụ việc trên. Đại đức Thích Trúc Thái Minh đã nhận lỗi trước Giáo hội, tăng ni và phật tử về vụ việc đáng tiếc để dư luận chỉ trích, ảnh hưởng đến uy tín của Giáo hội, khiến dư luận hoang mang; sám hối trước chư tôn đức Ban Thường trực Hội đồng Trị sự.

Giáo hội Phật giáo Việt Nam yêu cầu Đại đức Thích Trúc Thái Minh và chùa Ba Vàng không được tổ chức các sự kiện giao lưu quốc tế tại chùa trong một năm. Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh sẽ giám sát chặt chẽ các hoạt động tôn giáo và truyền thông của chùa Ba Vàng đúng quy định của Giáo hội và pháp luật.