Hiện nay, trong biên chế lực lượng phòng thủ bờ biển Việt Nam ngoài tổ hợp hiện đại K-300P Bastion-P, ta còn có các tổ hợp tên lửa cũ hơn là 4K51 Rubezh. Hiện các tổ hợp 4K51 này được biên chế trong Lữ đoàn 680 (Vùng 3 Hải quân) bảo vệ bờ biển các tỉnh miền Trung.
4K51 Rubezh là tổ hợp tên lửa bờ biển do Liên Xô phát triển từ năm 1970 bổ sung cho tổ hợp 4K44 Redut (Việt Nam cũng có trong trang bị) trong tác chiến chống tàu tầm gần. Tổ hợp được thiết kế đơn giản, tính cơ động cao gồm: 4 xe phóng đạn (kiêm điều khiển) 3P51 (trong ảnh), 4 xe chở đạn tên lửa với 16 quả đạn. Ảnh minh họa nước ngoài.
Các xe phóng đạn 3P51 thiết kế dựa trên khung gầm cơ sở xe vận tải bánh lốp hạng nặng MAZ-543M. Trên xe phóng lắp đặt cabin điều khiển hỏa lực, đài radar trinh sát – dẫn bắn Harpoon, cụm 2 ống phóng tên lửa KT-161. Ảnh minh họa nước ngoài. Đài radar trinh sát – dẫn bắn Harpoon được dùng để phát hiện mọi mục tiêu trên mặt biển ở tầm 40-100km và làm nhiệm vụ cung cấp lệnh dẫn đường cho tên lửa. Trong ảnh là anten radar khi chiến đấu được nâng cao lên 7,3m. Ảnh minh họa nước ngoài. Đạn tên lửa trang bị cho tổ hợp 4K51 Rubezh là loại P-15M dài 6,56m, sải cánh 2,5m, đường kính thân (lớn nhất) 0,78m, trọng lượng phóng 2,5 tấn, lắp đầu đạn nổ phá uy lực mạnh 513kg (có một số nguồn thì cho là 454kg). Trong ảnh là chiến sĩ với bộ đồ chống độc đang nạp nhiên liệu cho tên lửa P-15M. Chiến sĩ lữ đoàn 680 chuẩn bị bệ phóng nạp đạn cho xe phóng 3P51.Đạn P-15M lắp động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn đặt ở phía dưới thân gần đuôi tên lửa và động cơ hành trình nhiên liệu lỏng cho phép đạt tốc độ hành trình 1.100km/h (Mach 0,9), tầm bắn từ 8-80km. Đạn tên lửa lắp đầu tự dẫn radar chủ động (tầm 10-20km) hoặc đầu tự dẫn hồng ngoại.
Khi chiến đấu, xe phóng sẽ nâng anten radar lên độ cao cần thiết, quay ống phóng về hướng phóng và đưa ống phóng về tư thế phóng đạn. Ảnh minh họa nước ngoài. Trong cabin điều khiển, sĩ quan theo dõi màn hình radar tìm kiếm, phát hiện, xác định tọa độ và nạp thông tin mục tiêu vào bộ nhớ đạn tên lửa. Sau đó, chỉ chờ lệnh của chỉ huy kíp chiến đấu là phóng đạn. Khi phóng, tên lửa rời bệ bằng động cơ khởi tốc và động cơ hành trình, cánh của tên lửa cũng mở ra. Ảnh minh họa nước ngoài. Cháy hết nhiên liệu thì động cơ khởi tốc tự tách ra và tên lửa bay bằng động cơ hành trình nhiên liệu lỏng, cách mục tiêu tầm 10-20km, đầu tự dẫn radar tự kích hoạt tấn công mục tiêu. Với đầu đạn nửa tấn thuộc nổ, P-15M hoàn toàn có thể đánh chìm tàu chiến cỡ lớn. Ảnh minh họa nước ngoài. Dù hiện nay 4K51 Rubezh cùng đạn P-15M được đánh giá đã rất lỗi thời, nhiều nhược điểm như hệ thống dẫn đường dễ bị gây nhiễu, đạn tên lửa to lớn cơ động kém, tốc độ chậm... Tuy nhiên, nó được đánh giá là vẫn còn hữu hiệu khi chống tàu đổ bộ đối phương thường có hệ thống phòng thủ không mạnh, dễ đột phá tấn công hủy diệt. Ảnh minh họa nước ngoài.
Hiện nay, trong biên chế lực lượng phòng thủ bờ biển Việt Nam ngoài tổ hợp hiện đại K-300P Bastion-P, ta còn có các tổ hợp tên lửa cũ hơn là 4K51 Rubezh. Hiện các tổ hợp 4K51 này được biên chế trong Lữ đoàn 680 (Vùng 3 Hải quân) bảo vệ bờ biển các tỉnh miền Trung.
4K51 Rubezh là tổ hợp tên lửa bờ biển do Liên Xô phát triển từ năm 1970 bổ sung cho tổ hợp 4K44 Redut (Việt Nam cũng có trong trang bị) trong tác chiến chống tàu tầm gần. Tổ hợp được thiết kế đơn giản, tính cơ động cao gồm: 4 xe phóng đạn (kiêm điều khiển) 3P51 (trong ảnh), 4 xe chở đạn tên lửa với 16 quả đạn. Ảnh minh họa nước ngoài.
Các xe phóng đạn 3P51 thiết kế dựa trên khung gầm cơ sở xe vận tải bánh lốp hạng nặng MAZ-543M. Trên xe phóng lắp đặt cabin điều khiển hỏa lực, đài radar trinh sát – dẫn bắn Harpoon, cụm 2 ống phóng tên lửa KT-161. Ảnh minh họa nước ngoài.
Đài radar trinh sát – dẫn bắn Harpoon được dùng để phát hiện mọi mục tiêu trên mặt biển ở tầm 40-100km và làm nhiệm vụ cung cấp lệnh dẫn đường cho tên lửa. Trong ảnh là anten radar khi chiến đấu được nâng cao lên 7,3m. Ảnh minh họa nước ngoài.
Đạn tên lửa trang bị cho tổ hợp 4K51 Rubezh là loại P-15M dài 6,56m, sải cánh 2,5m, đường kính thân (lớn nhất) 0,78m, trọng lượng phóng 2,5 tấn, lắp đầu đạn nổ phá uy lực mạnh 513kg (có một số nguồn thì cho là 454kg). Trong ảnh là chiến sĩ với bộ đồ chống độc đang nạp nhiên liệu cho tên lửa P-15M.
Chiến sĩ lữ đoàn 680 chuẩn bị bệ phóng nạp đạn cho xe phóng 3P51.
Đạn P-15M lắp động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn đặt ở phía dưới thân gần đuôi tên lửa và động cơ hành trình nhiên liệu lỏng cho phép đạt tốc độ hành trình 1.100km/h (Mach 0,9), tầm bắn từ 8-80km. Đạn tên lửa lắp đầu tự dẫn radar chủ động (tầm 10-20km) hoặc đầu tự dẫn hồng ngoại.
Khi chiến đấu, xe phóng sẽ nâng anten radar lên độ cao cần thiết, quay ống phóng về hướng phóng và đưa ống phóng về tư thế phóng đạn. Ảnh minh họa nước ngoài.
Trong cabin điều khiển, sĩ quan theo dõi màn hình radar tìm kiếm, phát hiện, xác định tọa độ và nạp thông tin mục tiêu vào bộ nhớ đạn tên lửa. Sau đó, chỉ chờ lệnh của chỉ huy kíp chiến đấu là phóng đạn.
Khi phóng, tên lửa rời bệ bằng động cơ khởi tốc và động cơ hành trình, cánh của tên lửa cũng mở ra. Ảnh minh họa nước ngoài.
Cháy hết nhiên liệu thì động cơ khởi tốc tự tách ra và tên lửa bay bằng động cơ hành trình nhiên liệu lỏng, cách mục tiêu tầm 10-20km, đầu tự dẫn radar tự kích hoạt tấn công mục tiêu. Với đầu đạn nửa tấn thuộc nổ, P-15M hoàn toàn có thể đánh chìm tàu chiến cỡ lớn. Ảnh minh họa nước ngoài.
Dù hiện nay 4K51 Rubezh cùng đạn P-15M được đánh giá đã rất lỗi thời, nhiều nhược điểm như hệ thống dẫn đường dễ bị gây nhiễu, đạn tên lửa to lớn cơ động kém, tốc độ chậm... Tuy nhiên, nó được đánh giá là vẫn còn hữu hiệu khi chống tàu đổ bộ đối phương thường có hệ thống phòng thủ không mạnh, dễ đột phá tấn công hủy diệt. Ảnh minh họa nước ngoài.