Phải bán nhà vì đột ngột mất thu nhập
Dù mua một căn hộ chung cư về ở chưa được 2 năm, anh Nguyễn Văn Kiên (Hoàng Mai, Hà Nội) phải chấp nhận bán đi để xử lý các khoản nợ vay. Anh Kiên chia sẻ, đây là căn nhà đầu tiên của gia đình, anh rất tâm huyết trong việc làm nội thất và xác định làm chỗ ở lâu dài cho các con học hành.
Anh Kiên mua căn hộ 74m2 này năm 2021, giá 2,1 tỷ đồng, thêm 200 triệu đồng làm nội thất. Anh vay ngân hàng 1 tỷ đồng, thời hạn 20 năm. Trung bình, anh trả gốc và lãi mỗi tháng 11-12 triệu đồng.
Tuy nhiên, khoảng giữa năm 2022, công ty chuyên về xây dựng, nơi anh Kiên đã làm việc nhiều năm, rơi vào khó khăn do khối lượng công việc mới ít. Lúc đầu, nhân viên phải chấp nhận giảm lương để chia sẻ khó khăn với công ty. Nhưng tới cuối năm 2022, công ty ra thông báo cắt giảm hàng loạt nhân sự, trong đó có anh.
"Thời điểm mua căn hộ trên, tôi đã khá tự tin với thu nhập của mình để chi trả cho khoản vay mua nhà trả góp. Tuy nhiên, khi mất thu nhập và tiền lương của vợ tôi chỉ đủ cho sinh hoạt gia đình, khoản nợ vay ngân hàng đã trở thành gánh nặng quá lớn. Đặc biệt khi ngân hàng tiếp tục tăng lãi vay, khiến anh không thể chịu được thêm và quyết định bán căn hộ đi", anh Kiên chia sẻ.
Không ít người mất kiểm soát tài chính, phải bán căn hộ đang trả góp (Ảnh minh họa: Hà Phong).
Anh Kiên cho biết thêm, căn hộ của anh được bán với giá 2,6 tỷ đồng, nhưng trừ đi tiền làm nội thất và trả gốc lãi ngân hàng gần 2 năm qua, số tiền anh thu về còn là tiền gốc lúc anh mua. Điều khiến anh phải suy nghĩ nhiều hơn là số tiền hiện tại của anh không mua được nhà khác, cả gia đình anh lại quay lại cảnh đi thuê.
Chưa tới mức phải "bán nhà trả nợ", nhưng anh Nguyễn Quốc Dũng (Thanh Xuân, Hà Nội) cũng đang đau đầu tìm cách xử lý khoản nợ của mình. Theo anh Dũng, thu nhập của anh từ năm 2022 đã bị giảm sút do công việc không còn liên tục, trong khi đó, lãi vay tiền mua nhà tăng lên, khiến số tiền phải trả hàng tháng của anh cũng nhiều hơn.
"Tôi đang lo sợ, công việc trong năm nay tiếp tục bị giảm thu nhập, ngân hàng tiếp tục tăng lãi suất vay, việc trả nợ của tôi sẽ gặp nhiều khó khăn. Hiện tại, tôi đang phải cắt giảm tất cả các khoản chi tiêu chưa thực sự cần thiết để tập trung cho khoản vay mua nhà", anh Dũng nói.
Người mua trả lại nhà tại dự án đang mở bán
Anh Nguyễn Văn Quyết - một môi giới bất động sản tại Hà Nội chia sẻ, gần đây, tình trạng bán căn hộ chung cư tại một số khu đô thị tăng cao. Họ cũng chia sẻ nguyên nhân là cần bán gấp để trả nợ ngân hàng, do thu nhập đang bị ảnh hưởng. Cùng đó, lãi suất ngân hàng neo cao, cá biệt có nơi tới 14%/năm.
"Thời điểm mua, người mua chỉ cần trả trước 30%, tương đương khoảng vài trăm triệu đồng là có thể vào ở. Khi đó, nhiều người công việc vẫn ổn định và được ân hạn lãi suất trên 1 năm. Bây giờ, thời điểm thanh toán đã tới nhưng không có tiền đóng thêm nên số nợ sẽ chuyển sang trả góp mua nhà với mức lãi suất thả nổi khiến họ không chịu được lãi suất. Do đó, đành phải bán nhà", anh Quyết nói.
Theo môi giới này, mặc dù giá bán có giảm so với thời điểm mua nhưng khó tìm khách, bởi nguồn cung tiền từ ngân hàng đang thắt chặt hoặc phải đợi lâu. Bên cạnh đó, với mức lãi suất như hiện nay cũng không có người dám vay để mua. Ngược lại, một số người có mức tài chính ổn định lại đang đợi giá nhà tiếp tục giảm mới xuống tiền.
Thu nhập giảm sút khiến không ít người mua nhà phải trả lại hàng tại một số dự án chung cư đang xây dựng (Ảnh minh họa: Hà Phong).
Theo bà Võ Thị Khánh Trang - Phó Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu Savills TPHCM, Savills đã thực hiện khảo sát về tỷ lệ khách mua sử dụng nguồn vốn tài chính vay ngân hàng. Với những dự án ở mức tầm trung, khách cần hỗ trợ từ ngân hàng 50-80% trên tổng giá trị căn hộ. Trong khi, người mua bị ảnh hưởng bởi giá bán sơ cấp cao với khoảng 55% nguồn cung có giá 5-10 tỷ đồng mỗi căn.
"Điều đó cho thấy nhiều khách hàng gặp khó khăn khi không có đòn bẩy tài chính. Bộ phận Nghiên cứu thị trường của Savills cũng ghi nhận trong các dự án đang mở bán tồn tại một số trường hợp người mua trả hàng vì họ không thể thực hiện được quy trình vay vốn ngân hàng theo tiến độ", bà Trang cho hay.
Cũng theo bà Trang, từ nửa cuối năm 2022, nhiều chủ đầu tư đã đưa ra những chính sách ưu đãi nhằm kích cầu thanh khoản trên thị trường. Đơn cử, một dự án tại TPHCM đã tung ra chính sách chiết khấu lên tới 40% nếu khách hàng thanh toán vượt tiến độ 98% trên giá trị căn hộ.
Tuy nhiên, theo chuyên gia này, chính sách trên gần như chỉ dành cho một đối tượng là những người mua có tiền sẵn có chứ không phải những người mua sử dụng đòn bẩy tài chính.