Thời gian qua, nhiều địa phương xảy ra tình trạng vi phạm đất đai, nhất là tình trạng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, sử dụng đất nông nghiệp sai mục đích, hô biến đất nông nghiệp thành đất ở, nhà xưởng trái phép.
Tại Bắc Ninh, UBND tỉnh đã giao cho Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến và triển khai nghiêm túc, có hiệu quả các quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực đất đai. Đặc biệt, xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, trên thực tế tình trạng "hô biến" đất nông nghiệp thành nhà ở, nhà xưởng trái phép lại diễn ra nhan nhản tại phường Đình Bảng, TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Theo phản ánh của người dân, trên địa bàn phường Đình Bảng tình trạng “xẻ thịt” đất nông nghiệp thành nhà xưởng, nhà ở có dấu hiệu sử dụng sai mục đích đất, vi phạm pháp luật về đất đai vẫn ngang nhiên xảy ra, nhưng không được chính quyền sở tại xử lý dứt điểm gây bức xúc trong nhân dân.
“Các nhà xưởng, nhà ở xây trên đất nông nghiệp xuất hiện ở đây khoảng 2 năm trở lại. Hầu hết, các nhà xưởng trái phép hoạt động đều đóng kín cửa, có dấu hiệu gây ô nhiễm môi trường, nguy cơ cháy nổ cao, bên ngoài không treo bảng biển thông tin”, anh Đ (một người dân địa phương) thông tin.
Ghi nhận của phóng viên ngày 15/12/2022, tại khu vực phường Đình Bảng cho thấy, ở Cụm công nghiệp Đình Bảng nằm trên đường Lý Chiêu Hoàng, xuất hiện 2 nhà xưởng lợp tôn rộng cả nghìn m2, bị phản ánh xây dựng lấn chiếm đất nông nghiệp. Mặt ngoài nhà xưởng này không có bất kỳ thông tin của doanh nghiệp hay cá nhân nào.
Tại Cụm công nghiệp Mả Ông, cũng xuất hiện dãy nhà xưởng được lợp bằng tôn xanh, chia ra làm khu 2, bị phản ánh xây dựng ngoài quy hoạch, có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai. Theo quan sát, dãy nhà xưởng này xây dựng “nuốt” cả cột điện, nằm gọn dưới đường dây chạy qua, tiềm ẩn nguy hiểm chết người.
Tương tự, tại khu vực giáp với thôn Ao Sen, Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội 2, cả nghìn m2 đất nông nghiệp cũng bị “băm” thành nhiều nhà xưởng, công trình nhà ở kiên cố trái phép. Trong số này, có một nhà xưởng hoạt động chế biến sản phẩm nông sản hồi quế hoạt động có dấu hiệu xả thải ra môi trường, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm, ai di chuyển qua đây cũng đều ngửi thấy mùi sặc sụa.
Mời độc giả xem video: “Hô biến” đất nông nghiệp thành khu xưởng, nhà ở trái phép ở phường Đình Bảng:
Nằm sâu trong một ngõ của tuyến đường Lý Anh Tông, phần lớn diện tích lớn đất nông nghiệp cũng được “hô biến” thành nhà xưởng trái phép. Tại đây có một căn nhà cấp 4 mới hoàn thiện, với màu sơn trắng chủ đạo, lợp mái xanh nổi bật cả cánh đồng. Khu vực này có khá nhiều công trình nhà xưởng, nhà ở cả cũ lẫn mới nối tiếp nhau mọc tràn lan trên đất nông nghiệp, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt mà theo người dân là không hề có sự xử lý dứt điểm từ chính quyền địa phương?
Điều này khiến người dân bức xúc cho rằng, vai trò quản lý của chính quyền địa phương, nhất là UBND phường Đình Bảng trong lĩnh vực đất đai không thấy được thể hiện, thậm chí có dấu hiệu buông lỏng quản lý, tiếp tay cho sai phạm?
Nhằm đa chiều, khách quan các thông tin phản ánh, ngày 16/12/2022 PV Báo Tri thức và Cuộc sống đã đến liên hệ và đặt lịch làm việc với UBND phường Đình Bảng; UBND TP Từ Sơn.
Bà Cao Thị Hồng Liên - Chủ tịch UBND phường Đình Bảng trả lời PV qua điện thoại rằng, đang thời điểm cuối năm, ngày nào cũng đi họp kể cả thứ 7 và chủ nhật nên không có lịch để tiếp.
Nghe bà Liên trả lời như vậy, PV có đề nghị bà Liên phân công cấp dưới để sắp xếp thời gian tiếp nhận thông tin, làm việc với báo chí. Tuy nhiên, bà Liên nói rằng "cấp dưới cũng phải tham gia họp".
Trước thực trạng nhiều diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn phường Đình Bảng đang bị “xẻ thịt” biến thành các khu nhà xưởng, nhà ở trái phép, Báo Tri thức và Cuộc sống đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo các Sở, ban, ngành có liên quan vào cuộc kiểm tra, xác minh thông tin, và xử lý nghiêm sai phạm (nếu có).
Thêm một số hình ảnh phóng viên ghi nhận:
|
Hai nhà xưởng lợp tôn rộng cả nghìn m2, bị phản ánh xây dựng lấn chiếm đất nông nghiệp tại khu vực Cụm công nghiệp Đình Bảng.
|
|
Khu nhà xưởng rộng cả nghìn m2, nằm gần khu vực lăng vua Lý Nhân Tông cũng bị phản ánh "xẻ thịt" đất nông nghiệp. |
|
Khu nhà xưởng gần lăng vua Lý Nhân Tông, hoạt động chế biến sản phẩm nông sản hồi quế có dấu hiệu xả thải ra môi trường, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm. |
|
Nằm đối diện, cả một phần lớn diện tích đất nông nghiệp cũng bị "hô biến" thành các nhà xưởng. |
|
Khu vực này còn xuất hiện các công trình nhà ở cấp 4 kiên cố, một trong số đó được thiết kế ao vườn như khu nghỉ dưỡng. |
|
Công trình nhà xưởng và nhà ở cấp 4 hoành tráng khác nằm sâu trong một ngõ của tuyến đường Lý Anh Tông, cũng bị phản ánh vi phạm pháp luật về đất đai. |
|
Một công trình nhà xưởng khác đang"mọc" lên nhanh chóng. |
|
Dãy nhà xưởng tại Cụm công nghiệp Mả Ông (khoanh đỏ) xây dựng "nuốt" cả cột điện, và nằm gọn dưới đường dây điện chạy qua. |
|
Chủ tịch UBND phường Đình Bảng (Từ Sơn, Bắc Ninh) hiện nay là bà Cao Thị Hồng Liên. |
Khoản 1 Điều 6 và Khoản 1 Điều 170 Luật Đất đai 2013 quy định: Đất ở có mục đích sử dụng để xây dựng nhà ở, đất trồng cây hàng năm có mục đích để trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản có mục đích để nuôi trồng thủy sản…
Do vậy, nếu muốn xây nhà ở, người dân phải xây dựng trên đất ở, không được xây trên đất nông nghiệp vì như vậy là trái mục đích sử dụng đất.
Trường hợp người sử dụng đất chỉ có quyền sử dụng đất nông nghiệp và muốn xây dựng nhà ở trên diện tích đất này thì trước tiên phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.
Điểm d Khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai 2013 quy định trong trường hợp này, muốn chuyển mục đích sử dụng đất thì người dân phải xin phép cơ quan có thẩm quyền.
Xây nhà ở trên đất nông nghiệp khi chưa xin phép chuyển mục đích sử dụng đất là vi phạm quy định của pháp luật. Khi đó, tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 9, 10 và 11 Nghị định 91/2019.
Tùy vào loại đất nông nghiệp (đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm…), diện tích vi phạm, khu vực có đất (thành thị hay nông thôn) và đối tượng thực hiện hành vi vi phạm (là tổ chức hay cá nhân) mà mức phạt có thể dao động từ hai triệu đồng đến một tỷ đồng.
Bên cạnh đó, sử dụng đất không đúng mục đích (xây nhà trên đất nông nghiệp) và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà tiếp tục vi phạm sẽ bị thu hồi đất theo điểm a Khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013.
Khi đó, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi sẽ không được bồi thường về đất. Đối với tài sản là nhà gắn liền trên đất, do nhà được xây trái phép nên theo quy định tại Điều 92 Luật Đất đai, người sử dụng đất cũng sẽ không được bồi thường.
*Báo Tri thức và Cuộc sống tiếp tục thông tin.