Để có thể bước chân vào cung cấm, xuất hiện bên cạnh các nhân vật hoàng tộc với tư cách là người hầu hạ thân tín, thật không hề đơn giản với những người thuộc tầng lớp thái giám bởi họ phải trải qua quá trình "tịnh thân" đau đớn, mang trên mình khiếm khuyết sinh lý vĩnh viễn mà không bao giờ thay đổi được.
Tại Trung Hoa phong kiến, quá trình biến một người đàn ông thành thái giám thường được gọi với nhiều tên khác nhau như "tịnh thân", "yêm cát", "cung hình", "thiến", "hoạn"…
Không phải ai cũng mong muốn trở thành thái giám bước vào cung cấm. Do đó, để trở thành hoạn quan thường xuất phát từ nguyên nhân sau:
Thứ nhất, họ là những tội phạm, tù binh hoặc kẻ phản nghịch phải chịu hình phạt cắt sinh thực khí.
Thứ hai, những người này là cống phẩm của các địa phương hoặc chư hầu tiến cống vào cung đình, để có thể ở lại hầu hạ trong cung, họ chỉ có một lựa chọn duy nhất là tịnh thân.
Thứ ba, đa số các hoạn quan thời xưa đều vì xuất thân nghèo khó hoặc mưu cầu danh vọng mà tự nguyện xin được thiến để bước chân vào chốn cung đình.
Vào thời đại y học còn tương đối lạc hậu, quá trình "tịnh thân" của các thái giám diễn ra một cách vô cùng đau đớn và tồn tại không ít rủi ro.
Nếu loại trừ số ít những người đã bị khiếm khuyết cơ quan sinh dục bẩm sinh, thì tất cả các hoạn quan đều phải trải qua quá trình tịnh thân đầy đau đớn.
Theo ghi chép của các nguồn sử liệu, thủ thuật tịnh thân của tầng lớp thái giám có nhiều loại khác nhau. Trong đó phổ biến hơn cả là 4 hình thức được liệt kê trong "Nam tinh thái giám khốc hình", cụ thể là:
Hình thức thứ nhất: Cắt bỏ toàn bộ cơ quan sinh dục, bao gồm cả dương vật và tinh hoàn.
Hình thức thứ hai: Chỉ cắt bỏ tinh hoàn.
Hình thức thứ ba: Đè hoặc bóp cho vỡ nát tinh hoàn.
Hình thức thứ tư: Cắt bỏ ống dẫn tinh.
Do y học thời bấy giờ còn tương đối lạc hậu, cho nên quá trình tịnh thân vẫn bị xem như một cực hình đau đớn và thậm chí còn có nguy cơ đe dọa tới tính mạng. Cũng bởi vậy mà trước khi tiến hành thủ thuật này, họ sẽ phải lập một bản giao kèo trước sự làm chứng của nhiều người.
Bản giao kèo ấy cũng giống như hợp đồng ngày nay, nội dung chỉ đề cập tới việc người này tự nguyện muốn tịnh thân và không được gây khó dễ cho "đao phủ" nếu xảy ra chuyện ngoài ý muốn.
Thế nhưng ngay cả khi đã có đơn từ làm chứng, những "đao phủ" trước lúc xuống tay vẫn thường hỏi những người này rằng "có hối hận hay không". Chỉ khi người bị tịnh thân chắc chắn với quyết định của mình thì thủ thuật mới được thực hiện.
Nếu may mắn sống sót sau màn thủ thuật đau đớn và đầy rủi ro nêu trên, bộ phận sinh dục đã bị cắt rời sẽ được các hoạn quan xử lý như thế nào?
Cổ nhân Trung Hoa có quan niệm thân thể là do phụ mẫu ban, cho nên không thể tùy ý khiến bản thân mình bị thương. Vì vậy mà sau khi tịnh thân, phần âm hành đã bị cắt bỏ sẽ được các thái giám gọi là "bảo bối" và được bảo quản vô cùng cẩn thận.
Phương pháp lưu giữ "bảo bối" phổ biến nhất thường được tiến hành theo những bước sau:
Đầu tiên, đem "bảo bối" đặt vào một hộp vôi phấn để thấm hút máu cùng các chất dịch khác. Sau đó dùng vải ướt lau sạch sẽ, tiếp tục ngâm trong dầu mè, chờ đến khi dầu thẩm thấu thì đem cất vào một chiếc thăng hoặc một chiếc hộp gỗ và niêm phong kín bằng vải đỏ.
Tiếp đó, các thái giám sẽ chọn ngày giờ hoàng đạo, đem "bảo bối" treo lên xà nhà ở từ đường hoặc tại nơi mình đang ở, có một số thời đại trong Tử Cấm Thành còn đặt riêng một căn phòng có tên là "phòng bảo bối", chuyên dùng để cất giữ của quý của các thái giám.
Việc giữ gìn "bảo bối" và treo lên xà nhà thường được gọi là "hồng bộ cao thăng", ngụ ý cầu chúc cho người tịnh thân sẽ gặp nhiều may mắn và từng bước thăng tiến trên con đường làm hoạn quan của mình.
Về tục lệ giữ gìn bộ phận sinh dục sau khi đã tịnh thân của các thái giám, có hai nguyên nhân lý giải chủ yếu.
Thứ nhất là bởi vật này giống như một chiếc "giấy thông hành" chứng minh cơ thể của họ đã đạt yêu cầu để trở thành hoạn quan.
Thứ hai là để lúc qua đời sẽ được an táng chung cùng phần thân thể này, từ đó có một di thể vẹn toàn để được đầu thai làm đàn ông ở kiếp sau.
Trong trường hợp các thái giám quên lấy lại của quý sau khi tịnh thân, "bảo bối" này của họ sẽ được các "đao phủ" giữ lại, chờ tới khi họ vào cung và dư dả tiền bạc thì sẽ chuộc về. Thậm chí nếu chẳng may làm mất hay làm hỏng thứ đồ này, các hoạn quan sẽ tìm đủ mọi cách để mua hay thuê "bảo bối" của người khác chứ tuyệt đối không nhắm mắt làm ngơ.
Cổ nhân Trung Hoa tin rằng kẻ nào mất đi "của quý" thì khi xuống âm tỳ địa phủ sẽ bị Diêm Vương biến thành con la cái. Chính quan niệm ấy đã trở thành một trong số những nguyên nhân khiến các thái giám sống chết phải bảo vệ "của quý" của mình.
Tới khi mất đi, người nhà của họ sẽ đem chúng khâm liệm cùng di thể của người quá cố, đồng thời đốt bỏ hết những giấy tờ liên quan tới việc tịnh thân để họ có thể đi gặp liệt tổ liệt tông nơi suối vàng.