Theo chuyên gia văn hóa, ngày Vía Thần Tài (ngày 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm) có xuất xứ từ Trung Quốc, xuất hiện ở Việt Nam vào đầu thế kỷ 20.
Theo truyền thuyết xưa, trong một lần đi chơi uống rượu, Thần Tài say quá nên rơi xuống trần gian, đầu va vào đá nằm mê mệt không biết gì. Khi Thần Tài vào nhà nào xin ăn thì nhà đó giàu có, buôn may bán đắt… Đến ngày mùng 10 tháng Giêng thì Thần Tài bay về trời.
Để tưởng nhớ Thần Tài, mọi người chọn ngày mùng 10 tháng Giêng là ngày vía Thần Tài. Từ đó, phong tục thờ cúng Thần Tài là ngày mùng 10 Âm lịch hàng tháng.
Ngày vía Thần Tài nên làm gì?
Bên cạnh câu hỏi Ngày vía Thần Tài là ngày nào thì Ngày Thần Tài nên làm gì cũng là 1 trong những điều thắc mắc của nhiều người kinh doanh trong ngày Thần Tài.
Trong ngày vía Thần Tài, có 2 việc mà bạn nên làm để rước tài lộc về nhà, giúp công việc làm ăn buôn bán được thuận buồm xuôi gió trong năm mới.
1. Làm lễ đón Thần Tài
Nhiều người thấy người khác làm lễ ngày Thần Tài cũng làm theo nhưng không phải ai cũng biết cách cúng Thần Tài sao cho đúng.
Dưới đây là các bước cúng ngày vía Thần Tài giúp bạn đón tài lộc, may mắn cả năm.
- Lựa chọn và sắp xếp bàn thờ
Nếu bạn chưa có bàn thờ Thần Tài thì việc lựa chọn và sắp xếp bàn thờ rất quan trọng. Đối với những người mới bắt đầu kinh doanh, mở cửa hàng có thể tham khảo cách chọn và sắp bàn thờ Thần Tài sau đây:
1 bàn thờ Thần Tài đầy đủ sẽ bao gồm 1 khảm nhỏ sơn son thếp vàng, bài vị Thần Tài đặt bên trong khảm, phía trước bài vị là 1 bát hương đặt trên khay vàng giấy, 2 bên bát hương là 2 cây đèn nhỏ, phía trước là khay nước gồm 3 chén nước và 2 chén rượu.
- Lau dọn bàn thờ
Ngày Thần Tài nên làm gì? Lau dọn bàn thờ là việc làm không thể thiếu khi thờ cúng Thần Tài. Việc này cần thực hiện thường xuyên, tuy nhiên trong ngày vía Thần Tài, việc lau dọn bàn thờ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Bạn cần chuẩn bị 1 chậu nhỏ chuyên chỉ dùng để tẩy uế, đổ nước lá bưởi hoặc nước sạch pha chút rượu. Đầu tiên bạn cần lau rửa tượng Thần Tài và Ông Địa (nếu có) trước, sau đó vệ sinh các đồ thờ cúng, lau dọn ban thờ cho sạch sẽ, thoáng đãng, xong xuôi bạn sắp xếp lại như cũ.
Một số lưu ý khi sắp xếp và lau dọn bàn thờ Thần Tài:
Nên đặt bàn thờ Thần Tài ở gần cửa nhưng tránh lối đi lại để đỡ ồn ào
Vị trí đặt bàn thờ cần trang trọng, gọn gàng, sạch sẽ
Không đặt gần nhà vệ sinh, nhà tắm làm mất sự tôn nghiêmĐèn, nến bày trên bàn thờ cần dùng đèn thật như đèn dầu, nến, không sử dụng đèn điện giả nến, đèn nhấp nháy làm ảnh hưởng không tốt đến việc thờ cúng.
Sắm lễ cũng Thần Tài phải đầy đủ
Sắm lễ cúng Thần Tài mọi người thường mua: 1 bình bông, 1 con tôm, 1 con cá lóc nướng, 1 con cua, 1 miếng heo quay, 1 bộ giấy tiền vàng mã, 1 đĩa ngũ quả, chum rượu, để cúng lấy vía Thần Tài cầu xin cho năm mới làm ăn phát đạt.
Đồ cúng thường là các món ăn ngon như heo vịt quay, gà, hoa quả, nước uống hàng ngày… vì dân gian truyền rằng, Thần Tài rất thích món Cua biển và heo quay, chuối chín vàng.
Ngoài ra, dân gian còn có tục mua vàng đặt lên bàn thờ lúc cúng để xin lộc Thần Tài, cúng xong mang trên người sẽ được may mắn quanh năm.
Hoa cúng Thần Tài nên có nụ, có hương thơm càng tốt và không nên dùng hoa giả. Đèn, nến không nên dùng đèn nhấp nháy, đèn điện vì tạo ra trường khí xấu, ảnh hưởng đến việc thờ cúng. Nên dùng đèn thật như đèn dầu, nến… để cúng. Nhưng thời gian thì chỉ nên thắp hương thần Tài vào buổi chiều hàng ngày.
Bên cạnh đó, dân gian còn có tục mua vàng đặt lên bàn thờ lúc cúng để xin lộc Thần Tài, cúng xong mang trên người sẽ được may mắn quanh năm. Có người còn cúng thêm cả cá nướng... cái này cũng tùy điều kiện và hoàn cảnh của gia chủ.
2. Mua vàng
Một phong tục rất phổ biến trong ngày vía Thần Tài của người dân Việt Nam là mua vàng để dâng lên bàn thờ cúng Thần Tài hoặc để tích trữ với mong muốn có 1 năm tiền bạc rủng rỉnh.
Ngoài mua vàng ngày vía Thần Tài, bạn cũng có thể lựa chọn mua đồ trang sức vàng, đá quý hay đồ phong thủy để đặt lên bàn thờ cúng ngày Thần Tài. Cúng xong bạn có thể mang theo bên mình hoặc đơn giản chỉ để trưng bày, tích trữ trong nhà lấy may cho năm mới.
Tuy nhiên, theo chuyên gia phong thủy Nguyễn Mạnh Linh cho hay, trào lưu người dân đổ xô đi mua vàng trong ngày "vía Thần Tài" mùng 10 tháng Giêng không có tài liệu nào ghi chép rõ ràng. Trong ngày này, mọi người có thể đi mua bán vàng nhưng không nhất thiết cứ phải chen lấn, mua giá cao.