Cựu Tư lệnh quân đội Anh Tướng Sir Mike Jackson đã gọi Tướng Giáp là huyền thoại sống. Quân nhân lão luyện nhất xứ sở xương mù đã có vinh dự gặp nhân vật huyền thoại của Việt Nam là Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong một cuộc họp diễn ra ở Hà Nội. Hai người xuất hiện trong bộ quân phục chỉnh tề và có cuộc trò chuyện thú vị về các chiến dịch mà hai vị tướng này từng tham gia.
Bên lề cuộc họp nói bằng tiếng Pháp đó, Tướng Sir Mike Jackson bất ngờ khi nghe Đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc đó 92 tuổi hỏi: "Ngài có nói được tiếng Anh không?”. Tướng Jackson nhanh chóng trả lời: "Vâng, tôi có thể".
Sau đó, Tướng Jackson bày tỏ niềm vui khi có cơ hội trò chuyện với Đại tướng Võ Nguyên Giáp - người từng là vị tướng chỉ huy quân đội khiến quân đội Pháp thất bại năm 1954 và quân Mỹ trong thập niên 1960 và 1970.
Hai người ngồi trò chuyện trong một căn phòng có nhiều biểu ngữ nhằm kỷ niệm ngày sinh nhật lần thứ 85 và 90 của Tướng Giáp cũng như nhiều bức ảnh đen trắng, các bức tranh đầy màu sắc khắc họa chân dung lãnh tụ cách mạng Hồ Chí Minh và Tướng Giáp khi còn trẻ.
Đối với Tướng Jackson, một trong những mốc son chói lọi trong sự nghiệp nhà binh của Tướng Giáp là việc ông cùng với quân đội Việt Nam bao vây và đánh bại quân Pháp trong trận Điện Biên Phủ, kết thúc chế độ thực dân tồn tại ở Việt Nam trong nửa thế kỷ.
"Nếu tôi có sức khỏe và bộ óc sắc sảo như Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi ông đang ở tuổi 93 thì tôi sẽ rất tự tin vào cảm thấy bản thân rất may mắn. Tướng Giáp rất nhanh nhạy. Bạn có thể gọi ông là một huyền thoại sống", Tướng Jackson nhận định.
“Điện Biên Phủ thiếu Tướng Giáp như vẽ rồng không mắt” là nhận định của đạo diễn nổi tiếng người Nhật Bản MatsumotoTakeaki chuyên làm phim về đề tài chiến tranh. Kể từ đầu những năm 1990, ông thường làm những bộ phim tài liệu về cuộc xâm lăng của quân đội Nhật xuống các nước châu Á, trong chiến tranh thế giới II.
Đối với Việt Nam, trong thời gian từ năm 2004 đến 2010, ông MatsumotoTakeaki đã đạo diễn những bộ phim gây tiếng vang lớn ở Nhật về hai cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất và lần thứ hai như: Chiến tranh Việt Nam, Mặt trận Dân tộc Giải phóng, Tội ác Khmer Đỏ, hay Đường mòn Hồ Chí Minh...
Có lẽ tác phẩm đặc biệt nhất của đạo diễn MatsumotoTakeaki là bộ phim "Điện Biên Phủ - cuộc chiến 56 ngày đêm làm thay đổi thế giới" do Đại tướng Võ Nguyên Giáp dẫn chuyện. Bộ phim đã được đài truyền hình NHK phát sóng ở Nhật Bản vào tháng 7/2004 và 2 lần phát sóng trên hệ thống NHK Worldwide.
|
Đại tướng Võ Nguyên Giáp được đánh giá là thiên tài quân sự lớn nhất thế kỷ XX.
|
Người đứng đầu Bộ chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, Tướng Đờ Cátxtơri nhận định: “Tướng Giáp là một người thông minh, dũng cảm, một người giỏi chỉ huy du kích. Ông ấy cũng giỏi về chính trị, về chủ nghĩa cộng sản. Chúng tôi đã thấy rõ điều đó. Nay qua trận Điện Biên Phủ, tôi thấy Tướng Giáp không những giỏi về chỉ huy đánh du kích, mà còn giỏi cả về chỉ huy trận địa chiến, chỉ huy tác chiến hiệp đồng binh chủng, và cả về nghi binh đánh lừa tình báo đối phương… Là chỉ huy trưởng tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, tôi đã làm tất cả những gì để bảo vệ nó suốt 56 ngày đêm trước áp lực ghê gớm của quân đội Tướng Giáp, có thể nói tôi đã làm hết sức mình trên chiến trường, còn thua cuộc ở đó là do nhiều nguyên nhân. Nhưng tôi thừa nhận Tướng Giáp rất sành sỏi binh nghiệp và khôn ngoan hơn, tài giỏi hơn tôi đã đành, mà còn hơn cả tướng Cônhi và Đại tướng Nava. Tôi hân hạnh được làm đối thủ của Tướng Giáp, được làm kẻ chiến bại trực tiếp của một người tài giỏi như Tướng Giáp. Tôi ngưỡng mộ và kính phục ông”.
Tác giả cuốn "Những vị tướng lừng danh" xuất bản ở London là Ducan Townson đã viết: “Võ Nguyên Giáp là một trong 21 vị danh tướng của thế giới trong 25 thế kỷ qua, từ thời Alexandre Đại đế đến Hannibal rồi đến thời cận hiện đại với Kutudôp, Giucôp..., những người đã có chiến công tạo nên bước ngoặt của nghệ thuật chiến tranh”.
Nhà nghiên cứu khoa học lịch sử quân sự người Anh, Tướng Peter Mac Donald đánh giá: “Từ năm 1944 - 1975, cuộc đời của Võ Nguyên Giáp gắn liền với chiến đấu và chiến thắng, khiến ông trở thành một trong những thống soái lớn của mọi thời đại. Với 30 năm làm tổng tư lệnh và gần 50 năm tham gia chính sự ở cấp cao nhất, ông tỏ ra là người có phẩm chất phi thường trong mọi lĩnh vực của chiến tranh. Khó có vị tướng nào có thể so sánh với ông trong việc kết hợp chiến tranh du kích với chiến tranh chính qui. Sự kết hợp đó xưa nay chưa từng có”.
Nhà sử học quân sự Mỹ Cecil Curay, người viết tác phẩm "Chiến thắng bằng mọi giá" nhận định: “Trong suốt thời gian đó, ông không chỉ trở thành một huyền thoại mà có lẽ còn trở thành một thiên tài quân sự lớn nhất của thế kỷ XX và một trong những thiên tài quân sự lớn nhất của tất cả các thời đại...”
Tân bách khoa toàn thư của nước Anh (xuất bản năm 1985) trong chuyên mục giới thiệu các danh tướng thế giới từ thời cổ đại cho đến ngày nay, cùng với Hannibal, Kutudôp, Napoleon... đã giới thiệu hai danh tướng Việt Nam là Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn (tập 10, tr.88) và Đại tướng Võ Nguyên Giáp (tập 10, tr. 493-494).
Bách khoa toàn thư quân sự Bộ Quốc phòng Mỹ (xuất bản năm 1993): “Tài thao lược của tướng Giáp về chiến lược, chiến thuật và hậu cần được kết hợp nhuần nhuyễn với chính trị và ngoại giao... Sức mạnh hơn hẳn về kinh tế, tính ưu việt về công nghệ cùng với sức mạnh áp đảo về quân sự và hỏa lực khổng lồ của các quốc gia phương Tây đã phải khuất phục trước tài thao lược của một vị tướng từng một thời là thầy giáo dạy sử”.
Trong số ra ngày 9/2/1968, tạp chí Time của Mỹ đăng bài viết dài, kèm theo bức ảnh vẽ trang bìa chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp với bài viết với tít lớn nổi bật “Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Napoleon đỏ của Việt Nam”. Trong đó đề cập tới câu nói nổi tiếng của Tướng Giáp những năm chiến tranh: “Skike to win, Skike Only when Success is Certain, if it is not, then dont’ strike”. (Tạm dịch: Đánh là thắng, chỉ đánh khi chắc thắng, nếu không thắng thì không đánh).
Nguyên Tổng tư lệnh Quân đội Mỹ tại Việt Nam, tướng William Westmoreland từng tuyên bố: “Những phẩm chất làm nên một nhà lãnh đạo quân sự vĩ đại là khả năng đưa ra quyết định, sức mạnh tinh thần, khả năng tập trung và một trí tuệ hội tụ được những phẩm chất này. Tướng Giáp đã sở hữu tất cả”.
Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain cựu binh Mỹ từng tham gia chiến tranh Việt Nam và bị bắt làm tù binh, viết trên Twitter của mình rằng: “Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã qua đời - nhà chiến lược quân sự lỗi lạc từng nói với tôi rằng chúng ta là những “kẻ thù danh dự”.