Sáng 11/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Tổng Thanh tra Chính phủ, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.
Trình bày tờ trình, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, đối với Luật Tiếp công dân, để phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, dự thảo Luật lược bỏ các điểm, khoản có liên quan đến việc tiếp công dân tại cấp huyện.
Cùng với đó, dự thảo luật bổ sung quy định về hình thức tiếp công dân trực tuyến nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, Kết luận số 107ngày 24/12/2024 của Bộ Chính trị. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cơ quan, tổ chức, cá nhân khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo của mình, nhất là trường hợp ở xa, đi lại khó khăn.
"Công dân được lựa chọn hình thức tiếp công dân trực tiếp hoặc tiếp công dân trực tuyến", Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết.
Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết điều kiện tổ chức và trình tự, thủ tục tiếp công dân trực tuyến.
Ngoài ra, để phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, dự thảo Luật bổ sung một số nhiệm vụ của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã: Quyết định bố trí địa điểm tiếp công dân ngoài Trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã; ban hành quy chế tiếp công dân; giao đơn vị tham mưu tiếp công dân.
Dự thảo Luật cũng quy định Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trực tiếp tiếp công dân định kỳ tại địa điểm tiếp công dân ít nhất 2 ngày trong 1 tháng.
"Quy định này bảo đảm đồng bộ với quy định về tiếp công dân của người đứng đầu cấp ủy tại Quy định số 11-QĐi/TW của Bộ Chính trị và phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền cấp xã hiện nay (Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã được Luật giao thực hiện nhiều nhiệm vụ; cấp xã hiện nay có cán bộ tiếp công dân thường xuyên; khi cần thiết, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thể tiếp công dân đột xuất để kịp thời tiếp nhận, chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo)", Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nêu rõ.
Thẩn tra về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết, Uỷ ban cơ bản tán thành với nội dung sửa đổi, bổ sung và việc tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật.
Về hình thức tiếp công dân trong đó quy định về tiếp công dân trực tiếp và tiếp công dân trực tuyến. Ông Bình cho biết, đa số ý kiến trong Uỷ ban Dân nguyện và Giám sát tán thành với quy định của dự thảo Luật về hình thức tiếp công dân trực tuyến nhằm đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Góp phần tạo thuận lợi cho công dân khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo, đồng thời giảm áp lực tại trụ sở tiếp công dân.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá thêm về hiệu quả của việc triển khai mô hình tiếp công dân trực tuyến trong thời gian qua, các điều kiện hạ tầng kỹ thuật để đảm bảo kết nối giữa Trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh với Trụ sở tiếp công dân ở trung ương, giữa Trụ sở tiếp công dân cấp tỉnh với các điểm tiếp công dân cấp tỉnh và cấp xã...
Nghiên cứu xây dựng, ban hành đồng thời Nghị định của Chính phủ cùng thời điểm có hiệu lực của Luật sau khi được Quốc hội thông qua.
Trong đó, quy định chi tiết trình tự, thủ tục, quyền và nghĩa vụ của công dân, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước trong tiếp công dân trực tuyến, bảo đảm phù hợp với điều hạ tầng, kinh tế- kỹ thuật của từng địa phương, quy định chặt chẽ về cơ chế thu thập, tiếp nhận thông tin đầy đủ, chính xác trong tiếp công dân trực tuyến, kịp thời xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.
Có ý kiến đề nghị nghiên cứu sửa đổi quy định về nơi tiếp công dân tại khoản 3 Điều 21 của luật cho phù hợp với quy định của dự thảo Luật về các hình thức tiếp công dân trực tiếp và trực tuyến; bổ sung giải thích khái niệm "tiếp công dân trực tuyến", "tiếp công dân trực tiếp"; bổ sung hình thức "tiếp công dân trực tiếp kết hợp tiếp công dân trực tuyến" trong dự thảo Luật.
Về việc tiếp công dân ở xã, phường, đặc khu (cấp xã), Chủ nhiệm Uỷ ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết, Đa số ý kiến của Uỷ ban tán thành với quy định của dự thảo Luật về bổ sung địa điểm tiếp công dân cấp xã được thực hiện tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc địa điểm tiếp công dân do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định. Bổ sung thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao đơn vị phù hợp thực hiện các nhiệm vụ về tiếp công dân.
"Qua đó, tạo thế chủ động cho cấp xã trong việc bố trí linh hoạt nơi tiếp công dân, lựa chọn đơn vị tham mưu tiếp công dân, góp phần nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính ở cấp xã", ông Bình cho hay.
Có ý kiến đề nghị nghiên cứu chuyển mô hình Trụ sở tiếp công dân từ cấp huyện xuống cấp xã. Mặc dù cơ quan soạn thảo đã có ý kiến giải trình và đề nghị giữ nguyên mô hình tiếp công dân hiện hành.
Tuy nhiên, ý kiến này đề nghị cân nhắc kỹ về các yếu tố tiềm ẩn sự gia tăng tình hình khiếu nại, tố cáo đông người trên địa bàn cấp xã để xây dựng mô hình tiếp công dân phù hợp, góp phần giảm tải công việc cho chính quyền cấp xã. Nghiên cứu giao Chính phủ quy định chi tiết về mô hình tiếp công dân cấp xã.
